Avrupa Birliği ülkelerinin bilimden uzak Covid -19’a karşı geliştirilen Oxford – AstraZeneca aşısının kullanımını;
1 – Kanda pıhtılaşma yaratıp derin damar tıkanıklığı,
2 – Akciğer Embolisi gibi hastalıkların riskini artırdığı,
kuşkusuyla geçici askıya alma kararlarının arkasında yatan esas sebep nedir?. Bilim adamlarının onaydan geçmiş bir kanıtı sunmadığından dolayı, şimdilik resmi net görmemiz mümkün değil.
Hal böyle olunca, acaba Almanya’nın başlattığı Oxford – aşısının kullanımını askıya alma kararlar zincirinin arkasında ki gerçek nedir! İnsan kendi kendine sormadan edemiyor.
Son günlerde ki açıklamalar soru işaretlerini de beraberinde getiriyor. Oxford – AstraZeneca aşısı ikinci doz sırasını bekleyen bir kişi olarak, hakikaten merak ediyorum.!
Acaba eşimle birlikte ikici dozu olmasam mı? Olsam mı.
Hayatım boyunca aldığım kararlarda pek dönmedim, ikinci dozda da kararlıyım.
Geriye dönüp bakmakta yarar var diyerek, başlayalım. Oxford Üniversitesi’nin aşı araştırması ve klinik denemelerine İngiltere Hükümeti £ 20 milyon Pound’luk fon sağlayıp onay verdi. Oxford Üniversitesi Nuffield Tıp Bölümü’nde aşı profesörü Sarah Gilbert, 300 kişilik aşı ekibine liderlik yapıyor. Oxford Üniversitesi “Oxford – AstraZeneca” anlaşmasına imzayı atarken, kar amaçlı atmadı.
Geçtiğimiz Nisan – Mayıs aylarında basına yansıyan bu anlaşma detayları okuyunca Oxford – AstraZeneca aşısını sıram gelince olmayı düşünmüştüm. Çünkü Üniversitenin aşıdan aldığı her türlü telif hakkı, yeni bir Pandemik Hazırlık ve Aşı Araştırma Merkezi de dahil olmak üzere doğrudan tıbbi araştırmalara geri döneceği açıklanmıştı.
Oxford Üniversitesi farklı bir şartta koşmuştu ; Aşı çalışmaları başarılı olurlarsa, Astra Zeneca ile ortaklığımız, özellikle düşük ve orta gelirli ülkelerdeki dünyanın dört bir yanındaki insanların bu korkunç virüsten mümkün olan en kısa sürede korunmasını düşük maliyetli veya ücretsiz olarak sağlamaktır. Aşı, özellikle fakir ülkeler için önemli, çünkü şirket – Pfizer gibi bazı rakiplerinin aksine – maliyet fiyatından satma sözü vermişti. Aşı ayrıca nakliye sırasında çok düşük sıcaklıklar gerektirmediğinden, teslimatını daha ucuz hale getirdi.
Aşı İngiltere merkezli düzenleyici MHRA tarafından onaylandığı günlerde yayınlanan haber satır aralarında, başarı hikayesinin ardında evine sadece duş almak için giden ve en kısa sürede laboratuara dönen bilim adamlarının özverili çalışmaları örnekleri var dı. Kısacası insanlık adına gece gündüz ekip ruhunda çalışılan, bir proje olarak algıladım.
Koronavirüs salgınının dünyayı dolaşmaya başlaması üzerinden tam bir yıl sonra, Covid -19 aşıları küresel pazarda milyarlarca Dolar kar getirmeye başladı. “Aşı Ekonomik savaşları” başlığı altında aşı gelir beklentilerini ve hisse birim fiyat artışlarını detaylı yazmıştım, merak edenler bakabilirler.Son günlerde ise “Aşı Ekonomik savaşları” 21 ülke tarafından adeta karalama savaşına dönüştü.
Avrupa’nın göbeğinde dolaşan yeni varyantlar binlerce kişinin test sonuçlarına yansıdığı karantina ve kısıtlama önlemlerine rağmen günlük yüzlerce ölüm sayısına engel olunamadığı iyi biliniyor. İşte bu ölüm sayılarının arttığı günlerde, bilim adamlarının onaydan geçmiş bir kanıtı yokken bu kararlar alınıyor ve milyonlarca insanın umutları kırılıp kafaları karıştırılıyor. Oxford –Astra Zeneca aşısının kullanımını askıya alma kararları ardı ardına gelmesi politik bir karar gibi de geliyor. Avrupa ülkelerinde haftalardır milyonlarca doz Oxford – AstraZeneca aşısının kilitli dolaplarda bekletildiği biliniyor, böylelikle durum hakikate garip.
Aradan geçen tam bir sene sonra hemen hemen her ailede Covid -19 nedeniyle sevdiklerimizi kaybettiğimiz, hatta yok olan ailelerin acı gerçeğiyle de karşı karşıyayız. Tam iki hafta önce Viyana’da 50 senedir yaşayan 76 yaşında ki sevdiğim dayım Covid – 19 nedeniyle hastanede solunum cihazına bağlandıktan 48 saat sonra hayatını kaybetti. Sağlıklı, ne tansiyonu ne şeker hastalığı olmayan, yaşına rağmen düzenli ilaç kullanmayan bir insandı. Avrupa’nın göbeğinde demek ki binlerce insan dayım gibi 70 üzeri yaş gruplarında aşı olmadılar, hala aşılanmayı bekliyorlar. İngiltere bugün itibarıyla 24 Milyon tek doz aşılamayı başardı. Virüs yayılımına paralel hastane yatışları ve ölüm oranları tahminlerin üzerinde düşüşe geçti. Sonuçlar ortada gören gözler görüyor. İngiltere’de 50 yaş ve üstü herkes artık NHS web sitesinde koronavirüs aşısı yaptırmaya davet ediliyor.Tüm savunmasız grupların ve 50 yaşın üzerindekilerin kapsama alınmasından sonra 40 – 49 yaşları arasındaki insanlar bir sonraki sırada aşı olacaklar. Bu satırları yazarken Başbakan Boris Johnson parlemento konuşmasında, ilk aşı dozunu “çok kısa bir süre içinde” alacağını açıkladı ve “kesinlikle” Oxford-AstraZeneca aşısı olacağının altını çizdi .
Duruma farklı bir açıdan daha bakarsak ; Acaba, kazandığı paralar yetmezmiş gibi yerdeki paraya bile göz diken, Cem Yılmaz tiplemesinde ekranlara geldiği gibi ülkeler arasında da “Tamamen duygusal” bir bağ mı var.Oxford / AstraZeneca aşısı piyasadaki diğer aşı maliyetleriyle kıyaslandığında aralarında özellikle Moderna ve Pfizer / BioNTech ileepeyce fark var. Hatta AstraZeneca şirketi ilk onay alındığı günlerde Boris Johnson hükümetine 1 doz aşı maliyetinin “bir fincan kahve kadar” olacağını söylemişti.
Aşağıda yorumsuz detaylara göz atmanız. belki ortak kuşkularımızı haklı çıkartır!, diyerek nokta koyuyorum.
İşte Covid -19’a karşı geliştirilen aşı çeşitleri ve detayları ;
Küresel olarak, 293 Covid – 19 aşısı çeşitli geliştirme aşamasında üzerlerinde çalışılıyor. 10’u kullanımda veya onaylanmış ve 70’i halen klinik denemeler safhasında. Birleşik Krallık’ta aşılamada kullanılan iki farklı aşı var, bir diğeri baharda ve iki aşı daha onay alma eşiğinde. Aşıları kafa kafaya karşılaştırmak zordur deniliyor, çünkü hiçbiri günümüze kadar bu amaçla test edilmemiş durumda.
Birleşik Krallık halkını korumak için yedi farklı şirketten 407 milyon doz aşıyı sipariş vererek güvence altına aldı. Test edilmemiş ve kanıtlanmamış aşı dozları siparişini bile İngiltere Hükümeti tarafından onaylandı.Bilim kurulu üyelerinin kararları, Boris Johonson tarafından imzalandı. Bu onay 67,8 Milyon nüfusa sahip Birleşik Krallık ( İngiltere, İskoçya, Kuzey İrlanda ve Galler ) için “mantıklı bir strateji” olarak değerlendirildi.
Çünkü şöyle bir açıklama getirildi. Bazı aşıların, yeni varyantların ortaya çıkmasıyla daha az yanıt verebildiği, aralarından seçim yapabileceğiniz bir dizi aşıya sahip olmanın, aşılama konusunda ihtiyatlı olduğunu göstermektedir.Ancak aşılama kampanyaları dünya çapında hız kazandıkça, yalnızca hangisinin virüs karşısında daha başarılı çalıştığı konusunda değil, aynı zamanda belirli popülasyonlar ve ortamlar için hangilerinin daha uygun olduğu konusunda daha net bir fikir edinmekte mümkün hale geliyor.
Son yapılan çalışmada Aşı maliyetleri ve satış teklif rakamları ne ?
Maliyet karşılaştırması belirsiz olduğundan tahmini rakamlar veriliyor, Birleşik Krallık aşı sözleşmesi ayrıntılarını veya maliyetleri “ticari hassasiyetler” nedeniyle yayınlamadı.Farklı ülkelerin, her zaman mantıklı olmayan farklı fiyatlar için pazarlık yaptıkları da biliniyor. Örneğin Güney Afrika, Avrupa ülkelerinin AstraZeneca aşısı için ödediğinin iki katı ödediği de fazla detaya girilmeden ortaya çıktı.
Moderna: $38 ABD Doları ( £ 28 Pound )2021’de beklenen tahmini satış geliri : 18 milyar – 20 Milyar Dolar arasında.
Pfizer / BioNTech: $20 ABD Doları ( £15 Pound )2021’de beklenen tahmini satış geliri : 15 Milyar – 30 milyar ABD Doları arasında.
Sinovac / İnaktive edilmiş virüs aşısı.İki doz için tahmini sipariş adetine göre ortalama $27,20 Dolar – Çin’de perakende doz başına $60 Dolar’a temin ediliyor.2021’de beklenen tahmini satış geliri : Milyarlarca Dolar, ancak belirsiz!
Johnson & Johnson: $8,50 ABD Doları ( £6,30 Pound )2021’de beklenen tahmini satış : 10 Milyar Dolara kadar.Oxford / AstraZeneca: Boris Johnson Hükümeti tarafından açıklanan 1 doz maliyet fiyatı $ 4,17 ABD Doları ( £ 3 Pound )Belçikalı bakan tarafından Twitter’da sızan bilgilere göre, Avrupa Birliği üyeleri Oxford – AstraZeneca’nın 1 dozu için $ 2,16 Dolar ( €1,78 Euro ) ödeyecek.Güney Afrika’nın Oxford-AstraZeneca’nın Covid -19 aşısını çoğu Avrupa ülkesinden yaklaşık 2,5 kat daha yüksek bir fiyata satın alması gerekeceğini, her doz için $5,25 Dolar ‘a ( €4,32 Euro) maliyeti olacağını söyledi, çoğu Avrupa ülkesinin ödediği miktarın neredeyse iki buçuk katı.Nisan ayından itibaren Oxford / AstraZeneca üretimi ayda 200 Milyon doz üzerine çıkacak.2020’de toplam gelir % 9 artarak $26.6 Milyar Dolar a yükseldi.
2021’de ise beklenen tahmini satış geliri : 2 ile 3 Milyar Dolar arasında. İlk 6 ay sonrasında üretim kapasite artışı senelik geliri aşağı yukarı netleştireceği düşünülüyor.
