Salı günü, Credit Suisse 2021 ve 2022 mali raporlamasındaki önemli zayıflıkları açıklaması büyük şok etkisi yarattı.
Kokain satıcılarının, dolandırıcıların, kleptokratların ve Rus oligarkların bankanızı kullanmasına defalarca izin verirseniz ne olur? Sonunda İsviçre Ulusal Bankası sizi 50 milyar franka ( $ 54 milyar ) desteklemek zorunda kalır. Çünkü İsviçre Ulusal Bankası dünya çapında yol açabileceği tahribatın korkusuyla Credit Suisse bankasını, ülkenin uluslararası gelir kaynağı bankacılığını kurtarmak mecburiyetindedir.
Devamlı okuyucusu olduğum The Guardian gazetesi 21 Şubat 2022 tarihinde Kalyeena Makortoff ve David Pegg çift imzalı araştırma dosyasını yayınlamış ve 1986 senesinde sahte isimler üzerinden Filipinli diktatör Ferdinand Marcos ve eşi Imelda banka hesabı açılması skandalı ile başlayıp 2022 senesi ocak ayında Credit Suisse başkanlığından istifa eden António Horta-Osório dosyalarını tek tek ortaya koyma cesaretini göstermişti. The Guardian makalesinin yayınlanmasından birkaç hafta sonra Credit Suisse açıklaması geldi.
Merak edenlerin göz atmaları için Guardian gazetesi haber dosyasını ekliyorum; https://www.theguardian.com/news/2022/feb/21/tax-timeline-credit-suisse-scandals
Ekonomik piyasaların Credit Suisse’den hoşnutsuzluğu özellikle 2021’den beri belirgin olduğu iyi biliniyor. 26 Şubat 2021’de $14,45’a ulaşan son zirvesinden bu yana, hisse senedi 15 Mart kapanışında %85’ten fazla düşüşle $ 2,16’a geriledi. Dünya Merkez bankaları bir bakıma çıkmazda çünkü iki ana işlevi arasında bir gerilim yaşanıyor: ülkede enflasyonu düşük tutmak ve finansal istikrarı sağlamak.
Diyerek konuya nokta koyarken Birleşik Krallık’ta yaşanan son durumlardan kısa birkaç satırla nokta koyma zamanı diyorum.
Birleşik Krallık’ta geleneksel ‘eskici’ yani ikinci el eşya dükkanları birkaç seneye kadar uyguladığı bir sterlin karşılığında bir şeyler satamıyor – Özellikle Brexit sonrasında yaşam maliyeti krizinin halka ağır yansımaları devam ediyor. Geçen hafta şansölye Jeremy Hunt’ın 2023 bahar bütçesinden beklenen tavşan gene çıkmadı. Britanya’nın en zenginlerine milyarlarca sterlinlik yardım olarak eleştirildi. Şansölyenin bütçe açıklamasının ardından, yüksek gelirli birçok kişinin keyifleri yeride. Artık öldüklerinde sevdiklerine vergiden muaf olarak yüzbinlerce sterlin daha fazla devredebilme haklarına sahipler. Ülkemizin içine girdiği ekonomik sıkışma ile kıyaslama niyetim kesinlikle yok, az önce Observer gazetesine göz atınca yazmak ve sizlerle istedim;
Sadece geçinmek ailesini ayakta tutmak için üç farklı işte çalışmak zorunda kalan ve adeta hokkabazlık yaptığını belirten yüzlerce İngiliz var, seslerini gazete haberleri aracılığıyla duyurmaya çalışıyorlar. İçlerinde ilginç ve dramatik hikayeler de yer alıyor. İşlerini, kredi ile ödedikleri evlerini ve dolaylı olarak ailelerini kaybedip sokakta yaşamaya mahkum olanlar, tek başına kalıyorlar. Gün geçtikçe sokakta perişan vaziyette karton kutularda yaşayanların sayıları artıyor. 21. Yüzyıl dünyasında ‘yaşam maliyeti’ gece karanlık sokak köşelerinde bile evsizleri gözle görülür hale getiriyor? Bu tür insanlık dramı Birleşik Krallık dahil katlanarak tırmanıyor.
Dünyanın en çok tirajlı sokak magazini “Big Issue” Birleşik Krallık’ın önde gelen sosyal işletmelerden biridir ve evsizlere veya evsiz kalma riski taşıyan kişilere meşru bir gelir elde etme fırsatı sunar. Eşim Kathy zaman zaman, sokakta yaşayan bir bakıma dilenen çaresizlere rastladığında gönlünden kopanı verir ve uzatılan magazini de almadan yoluna devam eder.
Geçenlerde alışveriş sonrasında arabasına doğru yürürken rastlamış ve cebinden 4 sterlin bozuk uzatmış, çoğu uyuşturucu kıskacında olan sokakta üstü başı perişan vaziyette yaşayan ve dilenen genç itiraz edip uzattığı ‘Big Issue’ magazin için “ 10 sterlin lütfen” diyerek arttığını belirtmiş.
Kathy şaşırarak ‘kabul etmiyorsan almıyorum” cevabını verince, genç adam sesini çıkartmadan kabul etmiş ve Kathy içinden “Brexit sonrasında yaşam maliyetinin dilenciye yansıması’ diyerek, arabasına doğru yürümüş.
“Zengin insanlar kendilerine, fakir insanlar ise birbirlerine yardım ederler” cümlesini ekleyerek , iyi pazarlar diliyorum.
