Türkiye’de ilk kez Ankara Büyükşehir Belediyesinin bir kuruluşu olan BELKA AŞ tarafından hayata geçirilen ‘Elektrikli Otobüs Dönüşüm Projesi’ dünyada da büyük ilgi görüyor bu çerçevede projenin tanıtılması için Londra’dan BELKA AŞ’ye özel bir davet de geldi. Davet duyurusunu sosyal medya hesapları üzerinden paylaşan Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, “Dönüştürülmüş yüzde 100 elektrikli otobüsümüz dünyanın da dikkatini çekmeye devam ediyor. Londra’da düzenlenen ve otomotiv sektörünün önemli isimlerinin davet edildiği Manufacturers and Traders Electrified 2022 ve UK-Türkiye Green Finance Conference etkinliklerine davet edildik” dedi.
Sevgili okurlarım çok iyi biliyoruz ki ekonomik sorunları çözmenin ve bir refah toplumu yaratmanın tek sağlam ve sürdürülebilir yolu üretimden geçmektedir. İstikrarlı bir refah toplumu yaratmak istiyorsanız; üreteceksiniz, üreteceksiniz, üreteceksiniz bıkmadan usanmadan hep daha iyisini, hep daha güzelini üreteceksiniz.
Hepimiz biliyoruz ülkemiz çok ama çok ağır bir ekonomik krizi yaşıyor, gelirler giderleri karşılayamıyor, döviz dengeleri bozuldu işsizlik aldı başını gidiyor işte bunun tek sebebi kendi ihtiyaçlarımızı üretmeyi becerememiz ve ürettiğimizden çok daha fazlasını tüketmemizdir. Oysa yapmamız gereken üretmek, hatta ihtiyacımızdan fazlasını üretmek, bunları ihraç ederek döviz kazanmak, döviz borçlarımızı ödemek ve fazlasını refah yaratmak için harcamaktır.
Bizler bu sorunları ve çözüm yollarını durmaksızın dile getiriyoruz ama birde bu önerileri hayata geçiren, projeler yapıp üretimler gerçekleştirenler var.
Ankara Büyükşehir Belediyesinin bir kuruluşu olan BELKA AŞ ve Genel Müdürü Dursun Çiçek’de bunlar arasında.
Ulaşımda geleceğin teknolojisinin elektrikli araçlar olduğu konusunda hemen herkes artık hemfikir. Fosil yakıt kullanımın hem iklime, hem ekonomiye ve hem de siyasi ve sosyal ilişkilere verdiği zararlar ortada. Paris İklim anlaşmasına imza atan ülkeler karbon salınımını durdurmak ve iklim değişikliğini önleyecek tedbirler almak için mutabık kalmışlardı. Bu tedbirler uyarınca kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıt kullanımının azaltılması ve çok yakın bir gelecekte sıfırlanması gerekiyor.
Alınan bu kararlar iyi de bunu nasıl yapacağız?
Tüm dünyada trafikte 2 milyara yakın egzozundan durmadan zehirli gaz salan motorlu araç dolaşıyor. Bu gazlar hem çevreyi kirletiyor, hem insan sağlığını tehdit ediyor ve hem de iklim değişikliğini tetikliyor. Bütün bu araçları bir anda hurdaya çıkarıp yerine yeni elektrikli araçlar koymaksa ekonomik ve fiziki nedenler ile mümkün değil. Bu gün fosil yakıt kullanan araçlar üretmeyi bırakıp sadece elektrikli araçlar üretmeye başlasak doğal sürecinde tüm motorlu araç parkının elektrikliye dönmesi neredeyse 30 yıldan fazla bir zaman alır.
Peki, dünyamızın bu kadar zamanı var mı? Ne yazık ki yok…
Öyleyse yapmamız gereken şu anda mevcut araçların motor ve güç kaynaklarını değiştirmek, bu araçların en azından bir kısmını elektrikli araçlara dönüştürmek.
Özellikle kent içinde çok fazla yol yapan, yakıt tüketen toplu taşım araçlarından başlayarak bu dönüşümü yapmak hem ekonomiye ve hem de çevreye büyük fayda getirecektir. Bu elbette çok ciddi ve iddialı bir mühendislik çalışmasıdır ama başarılabilir…
Bu başarının en önemli örneklerinden biri ise Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş’ın büyük desteği ve Genel Müdür Dursun Çiçek önderliğinde çalışan bir ekip tarafından bir ABB şirketi olan BELKA çatısı altında gerçekleştirildi.
Dursun Çiçek ve ekibi seferden kalkmış eski model dizel otobüsleri aldı yürüyen aksam ve kaportasına dokunmadan motor ve güç kaynağını değiştirerek elektrikli otobüse dönüştürdü.
Bu projeyi ilk duyduğum zaman BELKA tesislerini ziyaret etmiş, Dursun Çiçek’ten projeyi dinlemiş ve ilk prototip ile ilgili çalışmaları izlemiştim. Daha sonra EGO ile BELKA arasında imzalanan 23 otobüsün dönüştürülmesi projesinin imza törenine de katılmış ve bu töreni de izlemiştim. Bu proje ilerledi ve dizelden elektrikliye dönüştürülen ilk otobüsler trafiğe test amaçlı olarak çıktı, ben de bu otobüslerden birine binerek bu test sürüşünü izledim. Sonuç mükemmel, bir taraftan müthiş bir teknolojik inovasyon çalışması diğer taraftan da hem israfı önleyen ve hem de ekonomik kazanç yaratacak bir proje son derecede başarılı olarak hedefine ulaşmış, gözümüzle gördük burada yaptığımız çekimleri KızılcagünTv youtube kanalında da yayınladık, isteyen izleyip kendi gözüyle de görebilir.
BELKA bu projeyi yurtdışında da tanıtıyor ve proje yarışmalarına sokuyor marka olarak BUS3E markasını seçmişler Bus malum İngilizce otobüs demek 3 E ise Ekonomi, Çevre (enviroment) ve enerji anlamına geliyor, kısacası ekonomik, çevreci ve ulaşımda kullanılacak geleceğin yeni enerji biçimi elektrik simgeleştirilmiş.
Bu proje hızla yaygınlaştırılarak kentlerimizde zehirli gaz yayarak dolaşan otobüs, metrobüs, dolmuş vb. toplu taşım araçları dönüştürülürse hem çevreyi, hem insanlarımızın sağlığını korumuş oluruz ve hem de ekonomimizde dış bağımlılık yaratan fosil yakıt kullanımını azaltırız.
Bu dönüşüm yeni bir elektrikli otobüs almaktan çok daha ucuz ve dizel araçlara göre hem yakıt ve hem de bakım onarım giderlerinden çok büyük tasarruf sağlıyor. Bir taraftan eldeki otobüsleri hurdaya ayırmayarak israfı engellemiş oluyoruz, diğer taraftan da yakıt ve bakım onarım giderlerinden tasarruf ediyoruz; eee bundan iyisi Şam’da kayısı demişler değil mi?
Açıkçası bu güzel örneği yaratan Mansur Başkan ve Dursun Çiçek başta olmak üzere bu projenin geliştirilmesine emek veren, alın teri akıtan herkesi yürekten kutlamamız gerekiyor…
Murat Sururi Özbülbül
Günboyu Gazetesi Ekonomi Yazarı