UNESCO Türkiye Millî Komisyonu, Pamukkale Üniversitesi, Pamukkale Üniversitesi Altay Toplulukları Dil ve Kültürleri Uygulama ve Araştırma Merkezi(ALTAY DİLMER) ile Avrasya Yazarlar Birliği’nin iş birliğiyle Uluslararası Türk Dili Günü Sempozyumu gerçekleştirildi.
Sempozyumun sabahki oturumunun açılışında, Türk Halk Müziği Sanatçısı İrfan Gürdal konser verdi.
Ardından sempozyuma ev sahipliği yapan Pamukkale Üniversitesi ALTAY DİLMER Müdürü Prof. Dr. Nergis Biray, İsmail Gaspıralı’nın “dilde, fikirde, işte birlik” ülküsüyle” sözlerine başladı.
Milli kimlik ve bağımsızlık tasavvuruna dil aracılığıyla vurguda bulunan Prof. Dr. Nergis Biray, Türk dünyasının bu yolla ortak eylem ortaya koyacağına dikkati çekti.
Atalarımızın geçmişte taşlara kazıdıklarını, bizler bugün zihinlere kazımak için çabalıyoruz, diyen Prof. Dr. Biray: “Uluslararası Türk Dili Günü ilanı, yeni atılımlarımızın başlangıcı olacaktır.” diyerek sözlerini noktaladı.
UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz ise Türk dilinin Birleşmiş Milletler nezdinde uluslararası bir dil olarak kabul edilmesi ve Türk dilinin daha görünür bir dil olmasını sağlama yolunda, kültürlerin birbirlerine yaklaşması için çalışmaların sürdürüleceğini ifade etti.
Prof. Dr. Öcal Oğuz, “Uluslararası Türk Dili Günü” konusunda UNESCO Türkiye Milli Komisyonu ile UNESCO Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan Milli Komisyonlarının yaptığı çalışmalar hakkında bilgiler verdi.
Avrasya Yazarlar Birliği Başkanı Doç. Dr. Yakup Ömeroğlu da Orhun Abidelerinin Türk Milleti’nin ilk yayını olarak kabul edilebilecek yazılı bir eser olduğunu söyledi.
Doç. Dr. Ömeroğlu konuşmasında:
“Uluslararası Türk Dili Günü ilanı, bu günün uluslararası bir dil bayramına dönüşmesi için önemli bir adım olacaktır.” ifadelerine yer verdi.
UNESCO Türkiye Milli Komisyonu’nun önceki başkanı Prof. Dr. Nabi Avcı: “Türkçe, Birleşmiş Milletlerde kullanılan resmi dillerden olmayı çoktan hak etmiştir.” dedi ve Tür dili ile alakalı çalışmaların okullardan başlayarak tabana yayılması önerisini sundu.
Sonrasında söz alan ev sahibi Pamukkale Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kutluhan, Uluslararası Türk Dili Günü ilan edilmesinin, çok yerinde bir karar olduğunu ve böyle bir toplantıya ev sahipliği yapmanın gururunu taşıdığını belirtti.
Toplantı; Prof. Dr. Mustafa İsen’in Türk dili çalışmaları hakkında verdiği bilgilerle ve Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun’un Türk dilinin coğrafi yayılımı, tarihi derinliği ve lehçeleri ile ilgili yaptığı konuşmayla devam etti.
Elazığ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Buran, tarihi süreçte Türk dilinin kollara ayrılmasından bahsetti ve ortaya koyduğu tasnifin, Ulusal Türk Dili Günü çalışmalarına da katkı sağlayacağından söz etti.
Uludağ Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cengiz Alyılmaz da taşlara kazınmış Türkçe anıtlar ve taşlar üzerinde yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi, Türkçenin tarihi süreçteki metinleri ve yayıldığı bölgeler ile ilgili olarak yaptıkları çalışmaları anlattı.
Sempozyumun öğleden sonraki oturumunda; Prof. Dr. Konuralp Ercilasun, Türk dilinin tarihi arka planı hakkında bilgiler verdi. Prof. Dr. Ali Akar “Türk Dil Birliğinin Tarihi Gerekçeleri ve Coğrafi İmkânları” başlıklı bir konuşma yaptı. Prof. Dr. Fatih Kirişçioğlu, Atatürk ve Türk Lehçeleri ve Doç. Dr. Sinan Güzel, Kimlik İnşasında Alfabenin Rolü: Türk Dünyası Örneği başlığıyla açıklamalarda bulundu. Doç. Dr. Gülsine UZUN ise “Ulus-Devletin Oluşumunda Dilin Önemi: Türk Dili Örneği” başlığıyla bu konu hakkında bilgilendirme yaptı.
Sempozyumun sonunda 15 Aralık tarihi “Uluslararası Türk Dil Günü” ilân edildi ve bu günün Türk dünyasına kutlu olması dilekleriyle toplantı sona erdi.
Haber: Yeliz Şenyerli