Bu yılki anma etkinliklerin teması da “Türkiye Aşkına” olarak belirlendi. Vatandaşlar bu önemli günün yaklaşmasıyla internette ve sosyal medya mecralarında 15 Temmuz’da ne oldu diye araştırma yapmaya başladı.

İşte 15 Temmuz 2016’nın kronolojik anlatımı…

15 TEMMUZ GECESİ OLANLAR

22.00: Genelkurmay’da silah sesleri duyuldu ve bir helikopterden dışarıda bulunanların üzerine ateş açıldı. Ankara’da Genelkurmay Başkanlığı Karargahı ve TRT Genel Müdürlüğü bir grup askerce ele geçirildi. Aynı saatlerde İstanbul’da Boğaziçi ve Fatih Sultan Mehmet Köprüleri bir grup asker tarafından geçişe kapatıldı.

22.10: Olağanüstü durum üzerine Başbakanlık müsteşarı başkanlığında Çankaya Köşkü’nde koordinasyon merkezi kuruldu. İlk olarak meydanların halk tarafından hakimiyet altına alınması kararlaştırıldı.

23.05: Başbakan Binali Yıldırım önce NTV, akabinde A Haber televizyon kanallarının canlı yayınlarına bağlanarak yaptığı açıklamada, “bir kalkışma girişimi”nin olduğunu belirtti. Yıldırım, “Bu girişime izin verilmeyecektir. Bunu yapanlar en ağır bedeli ödeyeceklerdir. Askerin içerisinde bir grubun kalkışması söz konusu.” dedi.

23.24: Ankara’nın Gölbaşı ilçesindeki Polis Özel Harekat Eğitim Merkezi’nde bir patlama meydana geldi.

23.30: Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar’ın, darbe girişiminde bulunan bir grup asker tarafından rehin alındığı bildirildi.

16 Temmuz 00.00: Güvenlik kaynaklarınca, “Askeri kalkışma, ordu içerisindeki Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY) mensubu bir grup subay tarafından yapılmaya çalışılmaktadır.” açıklaması yapıldı.

00.01: Marmaris’te bulunan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Atatürk Havalimanı’na doğru hareket etti.

00.09: Ankara Yenimahalle’de bulunan Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) kampüsüne askeri helikopterlerce ateş açılması üzerine MİT’in çevre güvenliğini sağlayan unsurlarca saldırıya silahla karşılık verildi.

00.13: TRT’yi işgal eden kalkışmacı askerler korsan darbe bildirisi okuttu. Cumhurbaşkanlığı kaynaklarınca açıklamanın TSK tarafından yapılmadığına dikkat çekilerek “Korsan bildiridir. Gerekli özenin gösterilmesini rica ederiz” denildi. Korsan bildirinin TRT’de okutulmasından bir süre sonra TÜRKSAT, TRT’nin yayınını kesti.

00.26: Bu açıklamaların ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan başta CNN Türk televizyonu olmak üzere çeşitli televizyon kanallarına bağlanarak, askerî kalkışmaya tepki gösterdi ve halkı meydanlara davet etti. Erdoğan, “Millî iradeye yönelik bu ayaklanma hareketine karşı tabii ki hukuk, yasalarımız, anayasamız neyi gerektiriyorsa bunun bir defa cevabını bu yapı ister Silahlı Kuvvetler içinde olsun, bir grup azınlık da olsa ister başka kurumlarımızın içerisinde olsun, gereken cevabı alacaklardır.” dedi.

00.30: Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çağrısı ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nın talimatı üzerine 81 ilde okunan birlik selaları ile Türkiye genelinde vatandaşlar sokağa çıkarak darbe girişiminde bulunanlara tepki göstermeye başladı.

00.35: Darbe girişimiyle ilgili ilk soruşturma İstanbul’da başlatıldı. Küçükçekmece Cumhuriyet Başsavcısı Ali Doğan, darbe girişimini yapan askerlerle ilgili soruşturma başlatıldığını ve askerlerin görüldükleri yerde tutuklanacaklarını bildirdi.

00.57: Saldırganlar, TRT yayınlarını kesen TÜRKSAT’ın Gölbaşı’ndaki tesislerine askerî helikopterlerle saldırdı.

01.01: Ankara Emniyet Müdürlüğü savaş uçağı ve helikopterlerin saldırısına uğradı. Milli Savunma Bakanı Fikri Işık, “Bu, TSK içinde bir cuntanın kalkışma girişimidir.” dedi.

01.30: Çankaya Köşkü’ne ateş eden 5 zırhlı araca güvenlik görevlileri silahla karşılık verdi. Halkın da desteği ile darbeciler püskürtüldü. TBMM Başkanı İsmail Kahraman da Başbakanlık Koordinasyon Merkezine geldi ve TBMM’nin açık tutulması kararı alındı.

01.39: TBMM Genel Kurul Salonu açıldı. TBMM Başkanı İsmail Kahraman ve milletvekilleri Genel Kurul Salonu’nda yerlerini aldılar.

02.00: Darbe girişiminin ardından bazı askerler gözaltına alınmaya başlandı.

02.30: Darbeci askerler Gölbaşı Özel Harekat Daire Başkanlığı’nı havadan hedef aldı. Hava saldırısı sonucu 17 polis şehit oldu. Türk Hava Kuvvetleri’ne ait F-16 uçağı, darbe girişiminde bulunanların elindeki Sikorsky helikopteri düşürdü.

02.35: TRT’yi ele geçirmeye kalkışan 1’i rütbeli 5 asker, vatandaşlar ve polis tarafından etkisiz hale getirildi. Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ne girmeye çalışan bölücü terör örgütü FETÖ mensubu 3’ü rütbeli 13 asker gözaltına alındı.

02.42: TBMM’ye atılan bomba nedeniyle bazı polis memurlarıyla Meclis görevlileri yaralandı, kulis camları kırıldı.

02.49: Meclise yeni bir bomba atıldı. TBMM Başkanı İsmail Kahraman ve Genel Kuruldaki milletvekilleri Meclis sığınağına indi.

02.55: Yeniden NTV televizyon yayınına bağlanan Başbakan Binali Yıldırım, “Havadaki jetlerle kurumlarımıza mermi, bomba yağdıranlar adeta bu terör örgütünün elemanı gibidir, devamı gibidir. Asla ve asla böyle bir iş, şanlı Silahlı Kuvvetler bayrağı altında görev yapan hiçbir subayımıza, hiçbir askerimize yakıştırılacak bir iş değildir.” dedi.

03.00: TRT yeniden normal yayınına döndü. TRT Genel Müdürlüğü binasını ele geçirmeye çalışan FETÖ mensubu askerler gözaltına alındı.

03.10: Başbakan Yıldırım, Ankara semalarında, MİT, Meclis, Cumhurbaşkanlığı ve Başbakanlık gibi kritik bölgeler üzerinde uçuş yapan her türlü askeri helikopter ve uçağın füzeyle indirileceğini açıkladı.

03.15: Genelkurmay Başkanlığı’ndan yeniden çatışma sesleri gelmeye başladı.

03.20: Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstanbul’a geldi.

04.00: Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, darbe girişiminde bulunan terör örgütü FETÖ/PDY irtibatlı yargı görevlileri ve sözde “Yurtta Sulh Komitesi” mensubu general, amiral, subay, astsubay, er ve erbaşlar hakkında gözaltı kararı verdi.

04.42: Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Marmaris’te konakladığı ve gece yarısı ayrıldığı otele helikopterlerden ateş açıldı. Helikopterlerden inen yüzleri maskeli ve ağır silahlar taşıyan askerler oteli abluka altına aldı. Çıkan çatışmada 5 polis yaralandı.

05.20: Başbakan Yıldırım, resmî twitter hesabından darbe girişimi içerisinde yer alan bir generalin öldürüldüğü bilgisinin geldiğini ve aralarında albayların da bulunduğu 130 askerin gözaltına alındığını bildirdi.

06.00: Gölbaşı Cumhuriyet Başsavcılığınca, darbe girişimiyle ilgili soruşturma başlatıldığı, Gölbaşı’ndaki Özel Harekat Merkezi’nde 42 kişinin hayatını kaybettiği, bölgede olayların kontrol altına alındığı bildirildi.

06.30: Güvenlik çemberine alınan Çankaya Köşkü ve Başbakanlık Resmi Konutu’na çıkan tüm yollar kapatıldı. Darbe girişiminde bulunan FETÖ mensuplarınca kullanılan ve TÜRKSAT’ı bombalayan askeri helikopter Gölbaşı’nda düşürüldü. Darbe girişiminde İstanbul Boğaziçi Köprüsü’nü kontrol eden askerler teslim oldu.

06.43: FETÖ mensuplarınca, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nin yakınlarına 2 bomba atıldı. Bombalar, Millet Camisi’nin önüne park etmiş araçlardan birinin üzerine düştü.

06.52: Başbakan Yıldırım, Genelkurmay Başkanlığı’na vekaleten 1. Ordu Komutanı Orgeneral Ümit Dündar’ın atandığını bildirdi.

07.00: Cumhurbaşkanlığı Külliyesi yakınındaki Jandarma Genel Komutanlığı’nın bulunduğu kavşağa askeri uçaktan bomba atıldı.

07.10: İçişleri Bakanlığı’ndan edinilen bilgiye göre, FETÖ mensubu 336 kişi gözaltına alındı.

07.41: Genelkurmay Başkanlığı’ndan dışarıya çıkarılan tanktan, barikat amacıyla kurulan kamyonların olduğu bölgeye ateş açıldı.

07.50: Fetullahçı Terör Örgütü üyesi 29 albay ve 5 general, İçişleri Bakanı Efkan Ala tarafından görevden uzaklaştırıldı.

08.32: Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar Çankaya Köşkü’nde.

08.36: Jandarma Genel Komutanlığı, emniyet özel harekat polislerince ele geçirildi. Karargahtaki Fetullahçı Terör Örgütü’ne mensup askerler etkisiz hale getirildi.

09.10: Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK), silahlı terör örgütü FETÖ üyesi hakim ve savcılar hakkında en ağır tedbiri almak üzere toplandı.

09.32: Darbe girişimiyle ilgili başlatılan soruşturmalar kapsamında, Türkiye genelinde, silahlı terör örgütü FETÖ üyesi bin 374 TSK personeli gözaltına alındı. Gözaltına alınanlar arasında 58. Topçu Tugay Komutanı Tuğgeneral Murat Aygün’ün de bulunduğu öğrenildi.

09.40: Genelkurmay Başkanlığı’ndan çıkan 200’e yakın 09:40 silahsız er ve erbaş polise teslim oldu.

09.44: FETÖ’nün darbe girişimi nedeniyle çıkan olaylarda Türkiye genelinde, 90 kişinin şehit olduğu, bin 154 kişinin yaralandığı bildirildi.

09.46: Eski Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Akın Öztürk ile Kara Kuvvetleri Eğitim ve Doktrin Komutanlığı (EDOK) Muhabere ve Destek Eğitim Komutanı Korgeneral Metin İyidil hakkında, vatana ihanet suçundan işlem başlatıldı.

09.56: Soruşturmalar kapsamında, Türkiye genelinde silahlı FETÖ üyesi bin 563 kişi gözaltına alındı.

09.58: Türkiye genelindeki tüm hakim ve savcılardan izinli olanların, izinlerini keserek derhal görevlerine başlamalarına ve adli tatilin iptaline karar verildi.

10.07: Genelkurmay Başkanlığı’ndan çıkan 700’e yakın silahsız er ve erbaş polise teslim oldu.

10.15: Bingöl 49. Komando Tugay Komutanı Tuğgeneral Yunus Kotaman ile Bolu 2. Komando Tugay Komutanı Tuğgeneral İsmail Güneşer gözaltına alındı.

10.22: Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bir süre kalıp ayrıldığı Marmaris’teki otele ağır silahlarla helikopterlerden ve karadan ateş açan askerler, darbe girişiminin başarısız olması sonucu bölgeden kaçtı.

10.34: Genelkurmay Başkanlığı içinde darbeye katılmadığı için elleri bağlı olarak odalar içinde kilitli tutulan subay ve astsubaylar, sabah saatlerinde tahliye edildi. Aralarında tankçı subay ve astsubayların da bulunduğu bir grup rütbeli asker ve erbaş da teslim oldu.

10.37: Başbakan Yıldırım, “Genelkurmay Başkanımız Hulusi Akar, sağ salim kurtarıldı ve şu anda Çankaya’da kriz merkezinde görevinin başındadır.” açıklamasında bulundu.

10.41: Akıncı’daki 4. Ana Jet Üs Komutanlığı’nda üslenen FETÖ mensupları, darbe girişimlerinin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine üssü terk etmeye başladı.

10.59: İçişleri Bakanı Efkan Ala, Sahil Güvenlik Komutanı Tümamiral Hakan Üstem’i görevden aldı.

11.27: Genelkurmay Başkanlığı Karargahı’nda bulunan FETÖ terör örgütü mensubu askerler, teslim olmak için müzakere talebinde bulundu.

12.04: Özel harekat polislerinin operasyon düzenlediği Jandarma Genel Komutanlığı binasında 200 kadar asker gözaltına alındı.

12.56: Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Anayasal Düzene Karşı İşlenen Suçlar Soruşturma Bürosunda görevli 3 Cumhuriyet savcısı, sanıkları teslim almak için Genelkurmay Başkanlığı nizamiyesine geldi.

12.57: Başbakan Yıldırım, Çankaya Köşkü’ne geldi, kameraların karşısına geçti ve açıklamalarda bulundu. Yıldırım, “Bu kalkışma bastırılmıştır, toplam 161 şehidimiz, şu ana kadar bin 440 yaralımız vardır. Bu aşağılık kalkışmaya, bu olaya karışan şu ana kadar 2 bin 839 çeşitli rütbede subay, asker gözaltına alınmıştır. Üst düzey rütbeliler de mevcuttur.” dedi.

14.37: HSYK Genel Kurulu, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın gözaltı kararı doğrultusunda 5 HSYK üyesinin üyeliğinin düşürülmesine karar verdi. HSYK 2. Dairesi, 541’i ilk derece idari yargıda, 2 bin 204’ü ilk derece adli yargıda olmak üzere toplam 2 bin 745 hakimi açığa aldı.

14.43: Darbe girişiminde bulunan FETÖ mensuplarının bir bölümü, Ankara Emniyet Müdürlüğü’ne getirildi.

15.03:Danıştay Başkanlığı’ndaki FETÖ mensubu üyelerden 5’i Danıştay Genel Kurul Salonu’nda gözaltına alındı.

15.26: FETÖ’nün darbe girişimiyle ilgili haklarında yakalama kararı bulunan 10 Danıştay üyesi gözaltına alındı.

16.08: Ankara Cumhuriyet Başsavcılığınca, terör örgütü üyeliği suçundan 140 Yargıtay, 48 Danıştay üyesi hakkında gözaltı kararı alındı. Bu isimlerden 11 Yargıtay ve 4 HSYK üyesi gözaltına alındı. Başbakan Binali Yıldırım olağanüstü toplanan TBMM Genel Kurulu’nda milletvekillerine hitap etti. Yıldırım, konuşmasına İstiklal Marşı’ndan dizeleri okuyarak başladı.

18.46: Örgüt mensuplarınca darbe girişiminde kullanılan Ankara Emniyet Müdürlüğü’nün bahçesindeki tanklar, askeri tırlarla kışlaya çekildi.

20 02: FETÖ’nün darbe girişiminin ardından yürütülen soruşturma kapsamında, evinde arama yapılan Anayasa Mahkemesi Üyesi Alparslan Altan gözaltına alındı.

20.50: Ankara Akıncı 4. Ana Jet Üssü’nde yürütülen FETÖ darbesine yönelik operasyonda Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Galip Mendi kurtarıldı. Mendi’nin görevinin başına döndüğü bildirildi.

21.09: FETÖ’nün darbe girişimi ardından yürütülen soruşturma kapsamında evinde arama yapılan Anayasa Mahkemesi üyesi Erdal Tercan, Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı (KOM) ekiplerince gözaltına alındı.

21.19: HSYK 2. Dairesince açığa alınan adli yargıdaki hakim ve savcıların isimleri açıklandı.

21.57: FETÖ’nün darbe girişimine ilişkin soruşturma başlatan Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, tüm ağır ceza cumhuriyet başsavcılıklarına yazı göndererek, “aynı örgüte üye oldukları değerlendirilen” idari ve adli yargıda görev yapan toplam 2 bin 745 hakim ve savcının gözaltına alınmasını ve haklarında soruşturma yürütülmesini istedi.

VATANDAŞLARA YÖNELİK “VUR!” EMRİ VERDİLER

Fetullahçı Terör Örgütü’ne (FETÖ) mensup subayların, 15 Temmuz’da WhatsApp’ta oluşturdukları grup üzerinden darbe girişimini koordine ettikleri, yapılan yazışmalarda sivil vatandaşlara yönelik vur emrini “Ezin, yakın, taviz yok” gibi ifadelerle verdikleri ve girişimleri bastırılınca da kaçma planları yaptıkları ortaya çıktı.

CUMHURBAŞKANINA SUİKAST GİRİŞİMİ

15 Temmuz gecesi Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yönelik Yurtta Sulh Konseyi yönetimindeki Çiğli 2. Ana Jet Üs Komutanlığı’nda Muharebe Arama Kurtarma (MAK) timi üyelerince yapılan suikast ve darbe teşebbüsüdür. Marmaris’te bir otelde gerçekleştirilen suikast girişiminde darbe girişiminde görev alan askerler Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kaldığı otel odasına ve otele silahlı ve bombalı saldırı ile öldürme girişiminde bulunmuş] ve aynı gün darbe girişiminin püskürtülmesinden sonra askerler kaçmıştır. Yaralanan kişileri hastaneye kaldırmak üzere bölgeye gönderilen sağlık ekiplerine de ateş açılmış, çatışma sırasında yaralanan 1 polis memuru ve 1 cumhurbaşkanlığı koruma polisi yaşamını yitirmiştir.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, suikast girişiminden önce Dalaman da bulunan TC-ATA uçağıyla Atatürk Havalimanı’na hareket etmiş, hareketi sırasında Türk Hava Kuvvetleri’ne bağlı darbecilerin kontrolündeki F-16 uçakları TC-ATA uçağı için risk oluşturmuş, TC-ATA kendi sinyal kodu yerine THY 8456 kodunu kullanarak kendisini THY’e ait bir uçak gibi göstererek kimliğini gizlemiştir.

251 ŞEHİT

Darbe girişiminde, yaklaşık 9 bin askeri personel, 35 uçak, 37 helikopter, 74’ü tank 246 zırhlı araç ve 4 bine yakın hafif silah kullanıldığı kayıtlara geçti. Türkiye’nin, o karanlık gecede aydınlığa çıkması için mücadele eden sivil, polis ve askerlerden 150’si Ankara’da, 99’u İstanbul’da, 2’si Muğla’da şehit oldu.

TÜRKİYE AŞKINA

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığınca, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü kapsamında Türkiye genelinde ve yurt dışında düzenlenecek etkinliklerin teması “Türkiye Aşkına” olarak belirlendi.