Rusya lideri Putin, Güvenlik Konseyi toplantısının ardından yaptığı açıklamada Donetsk ve Lugansk Halk cumhuriyetlerini tanıdığını açıkladı. Putin’in bu hamlesinin ardından dünyadan peş peşe açıklamalar geldi. ABD ve Avrupa yaptırımların devreye gireceğini açıkladı. Putin ise bölgeye asker gönderdi. AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan ise Putin’in açıklamalarının kabul edilemez olduğunu söyledi.
Putin, dünyanın merakla beklediği kararı dün verdi. Güvenlik Konseyi, sonrası yapılan açıklamada, Donetsk ve Lugansk’in bağımsızlığı tanındı. Her iki bölgede de dün tam seferberlik ilan edildi. Kararın ardından ABD ve AB’den peş peşe açıklamalar geldi. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi de acil toplanma kararı aldı.
Putin, açıklamalarının ardından bir talimat daha verdi. Putin, Rus Silahlı Kuvvetleri’nin, Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerinde barışı koruma misyonları icra etme talimatı verdi. Yapılan açıklamada, “Lugansk Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı’nın Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı’na ilettiği talep üzerine Rus Silahlı Kuvvetleri, Lugansk Cumhuriyeti topraklarında barışı koruma misyonları icra edecek” denildi. Kararname ayrıca Rusya Dışişleri Bakanlığı’na Lugansk ve Donetsk Cumhuriyetleriyle diplomatik ilişkilerin kurulması için müzakere etme talimatı da içeriyor.
RUS ORDUSU DONBASS’A GİRDİ
Talimatın ardından Rus ordusu Donbass’a girdi. Ukrayna Dışişleri Bakanı, Rusya’nın yasadışı eylemlerine karşı ağır yaptırımlar uygulaması gerektiğini vurguladı.
PUTİN’İN KONUŞMASINDA DİKKAT ÇEKEN İFADELER
Putin’in konuşmasında Türk basınında yer almayan bazı noktalar ise dikkat çekti. Rus liderin Sovyetlerin kuruluş ilkelerine ve Çarlık Rusya’sına dair verdiği mesajlar gözden kaçtı.
Putin yaptığı konuşmada, “Bolşevikler, Rus Çarlığı toprakları üstünde birçok devlet kurdu. Bu devletler, Rusya’nın kaynakları ve Rusların kanıyla kuruldu” ifadelerini kullandı.
İşte madde madde o cümleler:
Bolşevikler, Rus imparatorluğunu yok etti. Lenin, Rus devlet geleneğini yok etti. Rusya tahrip edildi.
Sosyalizm, demokrasiden öte bir sistem yaratmak istedi. Ama olan Rusya’ya oldu. Yıkılması kaçınılmaz bir düzen kuruldu, ve bu sistem yıkılınca topraklarımız başka devletlere verildi.
Sosyalizm, egemen her devlet için bir tehdittir.
Ukrayna diye bir ülke yoktu. Ukrayna, Lenin’in eseridir ve varlığını komünizme borçludur. Sovyetler dağılırken komünizm bitti denildi, ama asıl şimdi bitiyor.
Bolşevikler, Rus Çarlığı toprakları üstünde birçok devlet kurdu. Bu devletler, Rus’yanın kaynakları ve Rusların kanıyla kuruldu
Lenin ve Stalin, tarihsel Rus topraklarını aldı ve başka uluslara verdi. Hukuki temelleri olmayan devletler kuruldu, vatandaşlık tanımlarında karmaşalar yaşandı. Bunun sonuçlarını bugün dahi görebiliyoruz.
Her ulusun milliyetçiliğini desteklemeye gerek yok. Ama Bolşevikler bunu yaptı. Her ulusun milliyetçiliğini desteklediler. Şimdi tarihi Rus toprakları üstünde kurulan eski Sovyet cumhuriyetlerinde bir Rus düşmanlığı görüyoruz.
Şu anda Ukrayna’da bir rejim var. Milliyetçi, Rus karşıtı bir rejim. NATO tarafından destekleniyor.
Biz NATO’ya sürekli söyledik. Moskova’yı 30 dakika içinde vurabilecek çok büyük füzeler getirdiler, bunları NATO’ya yeni katılan Polonya gibi ülkelere yerleştirdiler. Bu tehdit artık göz ardı edilemez bir boyutta.
Ukrayna ile tarihi bağlarımız var. Kardeş uluslarız. Kültürel, dini, ve dilsel bağlarımız kuvvetli.
Ukrayna’daki milliyetçi rejim, halkını bize karşı kışkırtıyor. Ukrayna’nın doğusunda yaşayan Ruslara bir soykırım uygulanıyor. Çocuklar, kadınlar ve yaşlılar hedef alınıyor. Rusça ve Rus kültürü tahrip ediliyor.
Ukrayna’daki rejim, halkını düşünmüyor. Biz iki kardeş ulusun da iyiliğini düşünüyoruz. Ukrayna’nın iyiliği için, darbe ile iktidara gelmiş bu darbeci rejimin bu yaptıklarına son vermesi gerekiyor.
Eğer ki darbeci milliyetçi Ukrayna rejimi, bu soykırıma bir son vermezse, o zaman biz de gereğini yapmak zorunda kalırız.
Bu soykırımı durdurmak, tarihsel Rus toprakları üstünde yaşayan iki kardeş ulusu birbirine bağlamak için biz her türlü diplomasiyi kullandık. Ama şu anda orada büyük bir savaş var ve bu savaş duracak gibi gözükmüyor.
Ukrayna’ya sesleniyorum: Savaşı derhal durdurun. Değilse gereğini yapacağız. Eminim ki vatanını ve milletini seven bütün Rus halkı da arkamda duracaktır.
DONETSK’TEN SİLAHLANMA KARARI
Donetsk Halk Cumhuriyeti’nin lideri Denis Puşilin, 1995 ile 2004 yılları arasında doğanların silah altına alınmasına ilişkin kararnameyi imzaladı. Kiev’in Donbass’a yönelik saldırı için hazırlanmaya devam ettiğini belirten Puşilin, “Moskova tarafından tanındıktan sonra Donetsk için en önemli şey savunma sorunları. Rusya’nın Donetsk’in güvenliğini sağlama yeteneğine güveniyorum ve bu konuda sakinim. Mühimmat stokları herkes için yeterli” ifadelerini kullandı.
PEŞ PEŞE AÇIKLAMALAR
ERDOĞAN: KABUL EDİLEMEZ
Krizin çözümüne ilişkin mesajlarımızı net bir şekilde ortaya koyduk. Son gelişmeler üzerine Dışişleri Bakanlığımızın yaptığı açıklamada da Rusya’nın sözde Donetsk ve Luhansk Cumhuriyetleri’ni tanıma kararının Minsk Anlaşmaları’na aykırı olduğu belirtildi. Bu kararın Ukrayna’nın siyasi birliğinin, egemenliğinin ve toprak bütünlüğünün açık ihlali anlamına geldiği vurgulandı.
Biz Rusya’nın bu kararını kabul edilmez olarak değerlendiriyoruz. Taraflara sağduyu ve uluslararası hukuka riayet çağrımızı yineliyoruz.
İNGİLTERE BAŞBAKANI JOHNSON: YANLIŞ HESAP YAPTIĞINI ANLAYACAKTIR
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, bugünkü Acil Durum Kabine Toplantısı sonrası (COBRA) “tüm belirtilerin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in tam ölçekli yönelik işgalde kararlı olduğunu gösterdiğini” ifade ederken, bugün 15.30’da (TSİ) ilk ekonomik yaptırım kararlarını parlamentoya duyuracağı bildirildi.
İngiltere başbakanı, Ukraynalılara ekonomik açıdan destek olacağını açıklarken Ukrayna ordusuna daha fazla nasıl yardım edilebileceğini araştırdığını duyurdu. Başbakan, derhal uluslararası yaptırım paketlerinin oluşturulacağını ve yaptırımların doğrudan Rusya’nın kendisini hedef alacağını ekledi.
Johson Putin’in eylemleri için şu ifadeleri kullandı:
“Mevcut durumun trajedisi, Başkan Putin’in etrafını kendisine Ukrayna’nın uygun bir ülke olmadığını söyleyen aynı fikirde danışmanlarla dolu olması. Ve bence o, ciddi bir şekilde yanlış hesap yaptığını anlayacaktır.”
İLK YAPTIRIM UYGULAYACAK ÜLKE
Rusya’nın akılcı olmayan daha fazla adım atacağını düşünen Johnson, İngiltere’nin ilk yaptırım uygulayacak ülke olacağını kaydetti. Başbakan Johson ek olarak, İngiltere’nin diyalog yolları bulmayı denemeye edeceği ve bir yol bulacağını iletti.
Johson ayrıca, enerji tedariki noktasında kendilerini güçlendirme ihtiyacında olduklarını ekledi. Rusya gazına bağımlı olmadıklarına emin olmaları gerektiğini belirten Johnson bunun yanı sıra, Rusya’nın Kırım’ı ilhak ettiği sırada yeterince sert olamadıklarını söyledi.
Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin Rusya’nın Ukrayna’nın doğusundaki iki bölgenin bağımsızlığını tanıması üzerine Türkiye saati ile bugün 05.00’te acil toplandı.
Ukrayna’nın talebi üzerine konsey üyeleri New York yerel saati ile pazartesi akşam 21.00’de acil toplanarak Rusya’nın Ukrayna’nın doğusundaki Donetsk ve Luhansk bölgelerinin bağımsızlığını tanımasını görüyor.
Konseyin 8 üyesi ABD, İngiltere, Fransa, İrlanda, Norveç, Meksika, Brezilya ve Arnavutluk’un toplantının yapılmasını desteklediği belirtildi.
DÖNEM BAŞKANI RUSYA VETO YETKİSİNİ KULLANACAK
Bu ay BM Güvenlik Konseyi dönem başkanlığını yürüten Rusya’nın belirtilen saatte yapılması için toplantıyı programa aldığı ancak Rusya’nın daimi üye olarak elinde veto yetkisi olduğu için toplantıda herhangi bir adım atılmasının veya herhangi bir açıklama yapılmasının beklenmediği kaydediliyor.
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI UYARDI
Dışişleri Bakanlığı tarafından, Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan son gelişmeler üzerine Ukrayna’da yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için uyarıda bulunuldu.
Bakanlıktan Ukrayna’nın Doğu bölgelerine seyahat ve güvenlik durumuyla ilgili yapılan yazılı açıklamada “Ukrayna’nın Doğu bölgelerindeki son gelişmeler çerçevesinde, vatandaşlarımızın Ukrayna’nın Doğu bölgelerinden ayrılmaları kuvvetle tavsiye edilmektedir. Vatandaşlarımızın gerekli durumlarda Kiev Büyükelçiliğimiz ile temas etmeleri önerilmektedir. Acil durumlarda Kiev Büyükelçiliğimiz (+380632114765 ; +380632557748) ve Bakanlığımızın Konsolosluk Çağrı Merkezi (0312 292 2929) ile irtibata geçilmesi mümkündür” ifadeleri kaydedildi.
DÜNYA ALARMA GEÇTİ
Rus medyasının gelişmeyi duyurmasıyla dünya alarma geçti. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Savunma Konseyi’ni acil toplantıya çağırdı.
ABD Başkanı Joe Biden’ın da güvenlik ekibiyle Beyaz Saray’da gelişmeleri takip ettiği biliniyor. CNN’in haberine göre; Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, Genelkurmay Başkanı General Mark Milley, CIA Direkötrü Bill Burns, ülkede fedaral tatil olmasına karşın Beyaz Saray’a geldi. Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in de Beyaz Saray’a geldiği öğrenildi.
Karara ilk tepki Britanya’dan geldi. İngiltere Başbakanı Boris Johnson gelişmeyi “Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ihlâl” olarak değerlendirdi. AB yaptırımların masada olduğunu hatırlattı. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya’nın kararını kınadığını belirterek, “Donetsk ve Luhansk, Ukrayna’nın bir parçasıdır. Moskova, ayrılıkçılara mali ve askeri destek sağlayarak doğu Ukrayna’daki çatışmayı körüklemeye devam ediyor” dedi. Avrupa Komisyonu Başkanı Usula von der Leyen ve AB Konseyi Başkanı Charles Michel, “Ukrayna ile dayanışma halinde Avrupa Birliği ve ortaklarının birlik, sertlik ve kararlılıkla karşılık vereceğini” ifadelerine yer verdi.
Rus medyası Putin’in kararını resmen duyurmasından önce Kremlin’e dayandırdığı haberinde tanıma hamlesinin geleceğini bildirmişti.
Bu gelişme sonrası Putin’in Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’a görüşüp kararını ilettiği açıklandı.
BERLİN YÖNETİMİ’NDEN KINAMA
Berlin Yönetimi telefon görüşmesi sonrası hızla tepki gösterdi. Alman Hükümet Sözcüsü Steffen Hebestreit, “Scholz, Rusya’nın sözde Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti’ni bağımsız devletler olarak tanıma planlarını kınadı” ifadesini kullandı.
Avrupa Birliği Dış Politika Şefi Joseph Borrell, Putin kararını resmen açıklamadan kritik bir mesaj vermişti. Borrell, Ukraynalı Rus yanlısı ayrılıkçıların kurduğu Donetsk ve Lugansk Halk Cumhuriyetlerinin bağımsızlığının Moskova tarafından tanınması halinde yaptırımların hazır olduğunu belirtti.
Birleşmiş Milletler de tarafları Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün altını oyacak “tek taraflı hamlelerden” sakınma çağrısı yapmıştı.
TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNÜ İHLÂL
Putin’in dünya televizyonlarından naklen yayınlanan konuşmasının ardından ilk tepki gösteren ülkelerden biri ise Birleşik Krallık oldu. İngiltere Başbakanı Boris Johnson gelişmeyi “Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü ihlâl” olarak değerlendirdi. AB yaptırımların masada olduğunu hatırlattı.
NATO: MOSKOVA BAHANE ÜRETMEYE ÇALIŞIYOR
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ukrayna’nın doğusunda Rus ayrılıkçıların kontrolündeki Donetsk ve Luhanksın bağımsızlığını resmen tanıması konusunda açıklama yaptı.
Stoltenberg, “2015 yılında, Rusya’nın da dahil olduğu Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Ukrayna’nın egemenliğine, bağımsızlığına ve toprak bütünlüğüne tam saygısını yeniden teyit etti. Donetsk ve Luhansk, Ukrayna’nın bir parçasıdır. Moskova, ayrılıkçılara mali ve askeri destek sağlayarak doğu Ukrayna’daki çatışmayı körüklemeye devam ediyor. Ayrıca Ukrayna’yı bir kez daha işgal etmek için bahane üretmeye çalışıyor” dedi.
UKRAYNA’YA DESTEĞİ YİNELEDİ
Stoltenberg, NATO’nun Ukrayna’nın kabul görmüş sınırları içinde egemenliğini ve toprak bütünlüğünü desteklediğini yineleyerek, “Müttefikler, Rusya’yı mümkün olan en güçlü şekilde diplomasi yolunu seçmeye, Ukrayna ve çevresindeki devasa askeri birikimini geri çekmeye ve uluslararası yükümlülüklerine ve taahhütlerine uygun olarak Ukrayna’dan güçlerini çekmeye çağırıyor” dedi.
“BİRLİK, SERTLİK VE KARARLILIKLA KARŞILIK VERİLECEK”
Avrupa Komisyonu Başkanı Usula von der Leyen ve AB Konseyi Başkanı Charles Michel de Putin’in kararını kınadı. Twitter hesaplarından açıklama yapan iki AB yetkilisi, Ukrayna’daki iki ayrılıkçı bölgenin tanınması uluslararası hukukun, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünün ve Minsk anlaşmalarının bariz ihlâlidir” ifadelerine yer verdi. Leyen ve Michel, “Ukrayna ile dayanışma halinde Avrupa Birliği ve ortaklarının birlik, sertlik ve kararlılıka karşılık vereceğini” belirtti.
Almanya Başbakanı Scholz, Fransa Cumhurbaşkanı Macron ve ABD Başkanı Biden, Putin’in isyancıları tanıma hamlesinin karşılıksız kalmayacağı yolunda ortak mesaj verdi.
“UKRAYNA’NIN SINIRLARI OLDUĞU GİBİ KALACAK”
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, “Ukrayna’nın uluslararası sınırları, Rusya’nın açıklamalarını dikkate almadan olduğu şekilde kalacaktır” açıklamasını yaptı.
ABD YAPTIRIMLARA BAŞLADI
ABD Başkanı Joe Biden, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile Ukrayna’da yaşanan son gelişmeleri görüştü. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, “Biden’ın, Rusya’nın bağımsızlığını tanıdığını açıkladığı iki bölge ile ABD’li kişi ve kurumların ticari ve finansal ilişkilerini yasaklayan bir kararnameyi imzaladığı” belirtildi. Daha önce Kiev’den Lviv’e taşınan ABD Büyükelçiliği, Polonya’ya taşınacak.
TÜRKİYE’DEN AÇIKLAMA
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, Rusya’nın Donetsk ve Lugansk’ı tanıma kararının ardından açıklama yaptı. Bakanlık, Rusya’nın kararının kabul edilemez olduğunu vurguladı ve sağduyu çağrısı yaptı.
PİYASALARI VURDU
Rusya Devlet Başkanı Putin, “Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyetleri’ni tanıma kararını onaylıyorum” dedi. Putin’in açıklamasının ardından rublede sert düşüş yaşanırken, petrol fiyatları ise arttı.
ZELENSKİY’DEN İLK HAMLE
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını tanıma kararlarını imzaladı. Putin’in aldığı karar sonrası Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski, son saatte yaşanan gelişmeleri ABD Başkanı Biden ile görüştüğünü açıklayarak, İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile de telefonda görüşeceğini açıkladı. Putin’in açıklamaları sonrası Ukrayna Ulusal Güvenlik Konseyi toplandığı öğrenildi.
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, acil bir ulusa sesleniş hazırladığını ve sonrasındaki AB Konseyi Başkanı Michel ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile telefon görüşmesi gerçekleştireceğini söyledi.
