Rusya – Ukrayna görüşmelerinden barış umutları son günlerde artıyor, ancak uzmanlar Rusya’nın çekileceğinden şüpheli ! – Rusya, savaşını sürdürürken, görünüşte komşu bir ülkeyi işgalinden bir barış anlaşması arayan Kiev ile paralel müzakereler yaptığı ortaya çıkıyor.
İngiltere yazılı basınında yayınlanan analizlere göre :
Putin’in söylemi tavizsiz kalıyor ve analistler, müzakerelerin kalıcı bir çözüm getireceğine şüpheyle bakıyor. Rus siyaseti profesörü ve King’s College London Rusya Enstitüsü müdürü Sam Greene, “Temelde, bir anlaşma için tüm alan Vladimir Putin’in kafasında” dedi ve devam etti “Bu, Kiev’in Moskova için kabul edilebilir olana ne sunabileceği meselesi değil. Mesele batının ne sunabileceği değil. Bu, Putin’in kendisini kabul etmesi için ikna edebileceği bir soru.” Sam Greene savaş alanındaki ilk başarılarından ilham alan Ukrayna, Rusya’nın taleplerine boyun eğmeyeceğini de belirtti.
Ukrayna Forumu Rusya ve Avrasya Programı başkanı Orysia Lutsevych’e göre, Ukraynalılar “Ruslar kendileri için belirledikleri bu hedeflere ulaşamayacaklarını anlıyorlar ve bunu duyuyoruz, bu bize biraz iyimserlik veriyor” diyor. Chatham House veya diğer adıyla Kraliyet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü, ise konuyla ilgili “Pozisyonları hala bir anlaşmaya varmaktan çok uzak.Rus işgali altındaki Kırım ve doğu Ukrayna’nın statüsü gibi bazı sorular, daha sonraki müzakerelerde tökezleyen engeller olabilir.” düşüncesini taşıyor. Rusya’nın Çarşamba günü yaptığı agresif bir Putin konuşmasında tekrarladığı gibi, Ukrayna’nın “askerden arındırılması” ve siyasi bir tasfiye talebi de olabilir.
Ve Rusya’nın saldırılarına devam etmeden önce askerlerini ikmal etmek için herhangi bir ateşkesi bahane edebileceğine dair korkular devam ederken, Ukrayna muhtemelen batı tarafından sağlanan sağlam güvenlik garantilerine sahip olmak isteyecektir. Orysia Lutsevych, “Ukrayna devletini kurtarmamız gerektiğine dair gerçekçi bir anlayış olduğundan, Ukrayna’nın mümkün olduğu kadar çok bölgeyi kontrol etmesini sağlamamız gerekiyor” dedi.
Şimdilik analistler, görüşmelerin Rusya’nın herhangi bir kalıcı geri çekilmesinden ziyade en fazla geçici bir ateşkes veya geçici bir anlaşmaya varmasını beklediklerini söylediler. Bununla birlikte, Rusya’nın müzakerelerde daha fazla kaldıraç sağlamak için şehirlere yönelik saldırılarını ve bombardımanlarını yoğunlaştırmayı planladığına dair endişe verici işaretler var.
Orysia Lutsevych sözlerinin sonuna, “Stratejik olarak Ukrayna’da, Rusya Federasyonu’nun politikası Putinizm olduğu sürece, hepimizin çok kırılgan bir durumda olduğumuz ve Ukrayna’nın varoluşsal risk altında olduğuna dair bir anlayış var” diye ekledi .
Devam eden savaşa bir yan gösteri gibi görünen bu görüşmeler, her iki tarafın da görüşmelerde bir miktar ilerleme kaydedildiğini belirttiği için dünden itibaren beklenmedik bir destek aldı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy, Rusların “daha gerçekçi” göründüğünü söylerken, Rusya dışişleri bakanı Sergei Lavrov, Ukrayna’nın gelecekteki tarafsızlığı için kabul edilebilir şartları işaret ederek “anlaşmaya yakın” olduklarını söyledi.
Ancak analistlerin ortak düşüncesi – “Kalıcı bir barışın Kremlin’i savaş alanında zafer kazanamayacağına ikna etmeye bağlı olduğu” şeklinde .
Carnegie Moskova Merkezi’nin kıdemli bir üyesi olan Alexander Gabuev, “Bazı ihtimaller var, ancak bu görüşmelerde müzakere edilmiş bir çözüme ulaşılacağından oldukça şüpheliyim” dedi ve şöyle devam etti “Rusya sadece savaş alanındaki görüşmeler için koz aramakla kalmayacak, aynı zamanda savaş alanında zafer arayacak. Daha nazik olan eğer buna denebilirse taktikler işe yaramıyorsa, o zaman Rusya tüm ateş gücünü serbest bırakacaktır. Özellikle Kiev’de.”
Putin, dün üst düzey yetkililere meydan okuyan bir konuşma yaptı ve Rusya’nın “özel askeri operasyonunun” planlayacağını ve Rusya’nın Ukrayna’daki hedeflerine ulaşacağını ve batıya boyun eğmeyeceğini söyledi. Putin, son derece iddialı bir söylem kullanarak, Batı’yı, “toplumumuzu demoralize etmek, bizi yıldırmak” için Rusya’ya karşı ekonomik bir “blitzkrieg” başlatmakla suçlayarak, Nazi Almanyası’na benzetti.
Putin, Batı medyasında ve sosyal medya ağlarında Rusya’ya karşı başlatılan bir bilgilendirme kampanyasının “1930’larda Almanya’da Naziler tarafından gerçekleştirilen Yahudi karşıtı pogromlara doğrudan benzerleri” olduğunu da ekledi.
Ülkede, savaşı protesto eden ve aleyhinde konuşan “ulusal hainleri” ve “beşinci kol”u kınayarak Rus muhalefetine daha fazla baskı yapılmasının sinyalini verdi. Ve Ukrayna’da, Rusya’nın Kiev’in “askerden arındırılması” ve “denazifikasyon” olarak adlandırdığı siyasi tasfiye hedeflerine ulaşacağını belirtti. Rus liderinin, ordusunun savaştaki erken başarısızlıklarını görmezden geliyor gibi görünen ve Rus müzakere pozisyonunda belirgin bir yumuşamaya yol açan eski bir performansıydı.
Ukrayna’nın Kharkiv ve Kiev gibi kilit şehirleri kararlı bir şekilde savunması ve batı yaptırımlarının artan ekonomik baskısı, Rusya’nın Ukrayna’da rejim değişikliği isteyeceği sinyalleri de dahil olmak üzere en agresif taleplerinden bazılarını yumuşattığı görüldü.
Zelenskiy dünkü video konuşmasında şunları söyledi: “Bütün savaşlar anlaşmalarla biter… Bana söylendiği gibi, müzakerelerdeki pozisyonlar daha gerçekçi geliyor. Ancak kararların Ukrayna’nın çıkarına olması için zamana ihtiyaç var” dedi.
Potansiyel bir anlaşmanın unsurları dün odak noktasına geldi. İlk olarak Financial Times tarafından yayınlanan bir taslak belge, Rusya’nın Ukrayna’dan bir “tarafsızlık” beyanı ve ordusunun büyüklüğüne sınırlamalar isteyeceğini belirtti. Ukrayna cumhurbaşkanlığı danışmanı Mykhailo Podolyak, taslağın yalnızca Rus taleplerini yansıttığını ve Ukrayna’nın ateşkes, Rus birliklerinin geri çekilmesi ve Rus saldırganlığına karşı yasal olarak bağlayıcı güvenlik garantileri istediğini söyledi.
İngiliz analistlere göre Rusya güney Ukrayna’da karaya oturmuş ve Kiev’e doğru manevra yaparken, açıkça daha kısa ve daha az maliyetli bir savaş bekliyordu. Ve sistem içindeki bazı açık rahatsızlık belirtileri de dahil olmak üzere Rusya’ya artan maliyetler, kilit bir karar vericiyi, kalıcı bir çözüm olmasa da şiddete ara verilmesinin kendi çıkarına olabileceği konusunda etkileyebilir, şeklinde.