Çocukların anne ve babalara güvenli şekilde bağlanması oldukça önemli. Psikolog Ayça Attay, medikalmedya.com sitesine yaptığı açıklamada hem güvenli bağlanmanın ne demek olduğunu ve güvenli bağlanan çocuklardaki değişimi anlattı. İşte detaylar…
Her ebeveyn yeni doğan bebeğinin temel ihtiyaçlarını karşılaması gerektiğini bilir. Bir bebeğin en temel ihtiyaçları; beslenme, güvenlik ve sevgidir.
Yeni doğan bebeğin sağlıklı bir gelişim göstermesi için fiziksel ve duygusal ihtiyaçları karşılanmalıdır. Temel ihtiyaçların karşılanması sağlıklı fiziksel gelişimin yanında bebek ve birincil bakım vereni arasında sağlıklı bir güvenli bağlanma oluşmasına katkı sağlar. Bu bağ bebeğin ilerideki sosyal, duygusal ve zihinsel gelişimini destekler ve yetişkin bir birey olduğunda kuracağı ilişkileri, dünyayı güvenli ya da güvensiz bir yer olarak görüşünü, benlik algısını ve kişiliğini etkiler.
Güvenli Bağlanma Nedir?
Bağlanma bebek ve birincil bakım veren arasında gelişen, bir tarafın veya iki tarafın da yakınlık aradığı, stres ve ayrılık durumlarında kendini daha çok gösteren duygusal bağdır. Her ebeveyn ve bebek arasında bir bağlanma oluşur fakat bağlanma türü anne-bebek bağlanması ve bebeğin ihtiyaçlarının karşılanıp karşılanmaması ve nasıl karşılandığı ile ilgili olarak değişir. Bağlanmanın en önemli unsuru bebeğin ihtiyaçlarının bakım veren tarafından anlaşılması ve uygun şekilde karşılanmasıdır. Ebeveynin, bebeğin mizacını anlayıp bebeğe uygun iletişim yöntemleri belirlemesi ve ihtiyaçlarını anlayıp kısa sürede bu ihtiyaçlara cevap vermesi güvenli bir bağlanma oluşması için oldukça önemlidir. Bebek daha çok vakit geçirdiği kişi ile değil, ihtiyaçlarını karşılayan kişi ile arasında sağlıklı bir bağ geliştirir.
Güvenli Bağlanma Belirtileri Nelerdir?
Ebeveyni ile arasında güvenli bir bağlanma olan çocuklar, ebeveynin her zaman yanında olduğunu ve ihtiyaçlarına cevap vereceğini, her zaman ulaşılabilir olduğunu bilir. Yanlarındayken etrafı rahatça keşfeder, sosyal ipuçlarını almak için o yöne döner ve sosyal tepkileri anne-babaya yöneliktir. Güvenli bağlanma gösteren çocuk ebeveynin yokluğunda tepki gösterir fakat geri döndüğünde rahatlıkla sakinleşir. Güvenli bağlanma gösteren çocukların aksine güvensiz bağlanmada çocuk ayrılığa ya çok fazla tepki gösterir ya da ilgisiz durur, ebeveynin dönüşünde sakinleşmez ya da yine ilgisizliğini sürdürür. Güvensiz bağlanmada bakım veren ulaşılabilir değildir, çocuk ihtiyaçlarına cevap verileceğinin güvenini almaz.
Güvenli Bağlanmanın Faydaları Nelerdir?
Güvenli bağlanma gösteren çocuklar hayatlarının ve gelişimlerinin birçok alanında avantajlıdır. Bu çocuklar olumsuz duygularını kontrol etmede ve stresli durumlarla başa çıkmada daha başarılıdır; sosyal becerileri daha gelişmiştir, etrafında olanları ve diğer insanların duygularını daha iyi anlarlar; çevrelerini daha rahat keşfederler; özsaygı ve özgüvenleri gelişmiştir, diğer insanlar ile empati kurma konusunda daha yeteneklidirler; hayatları boyunca çok daha sağlıklı ilişkiler kurarlar.
Güvenli Bağlanma Ne Zaman Başlar?
Bağlanma 8.-12. hafta ve 6 ay arasında kendini göstermeye başlasa da güvenli bağlanma için bebeğin fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarının doğduğu andan itibaren karşılanıyor olması gerekir.
Güvenli Bağlanma İçin Ne Yapmak Gerekir?
Bebek ile güvenli bir bağlanma sağlamak için anne-babaların dikkat etmesi gereken temel noktalar şunlardır:
– Bebeğin duygularına uygun şekilde karşılık vermek ve ulaşılabilir olmak. Bebeğin korktuğunda, üzüldüğünde olduğu gibi olumlu duygular yaşadığında da anne-babasının dikkatini alabileceğini bilmesi gerekir.
– Doğduğu andan itibaren bebek ile iletişim kurarken gözlerinin içine bakmak da bebek ile anne-baba arasındaki bağı kuvvetlendirir.
– Evden hiçbir zaman gizlice çıkmamak, gideceğini bebeğe belli etmek, vedalaşıp tekrar geri geleceğini belirterek evden ayrılmak çocuğun kendini terk edilmiş hissetmesinin önüne geçer ve güvende hissetmesine yardımcı olur.
Bağlanmanın en önemli unsuru güven duygusudur. Fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarının karşılanacağını bilen bebek önce ebeveyni ile güvenli bir bağlanma oluşturur, daha sonra bu bağlanma tipi ve ebeveyni ile ilişki çocuğun diğer ilişkilerini, sosyal yaşantısını, benlik algısını ve dünyaya bakışını şekillendirir.
Tüm çocukların sevgi, saygı ve güvenle büyümesi dileğiyle 🙂
Psikolog Ayça Attay
İnstagram: psikolog.aycaattay
Mail: psikologaycaattay@gmail.com
