Bu sabahki METRO gazetesi “MARIUPOL’DAN KAÇIŞ” ilginç bir manşet altında yayınlandı . Ara başlık ise “PUTİN’İN SAVAŞ SUÇLARINI DÜNYAYA İFŞA EDEN İKİ GAZETECİYİ KURTARMA GÖREVİ” şeklindeydi, haberin merkezinde yer alan başarılı iki gazetecinin ufak fotoğrafı, konunun anlaşılmasını sağlıyordu.
Haberi METRO gazetesinin deneyimli muhabiri DOMINIC YEATMAN kaleme aldı işte detaylar ;
Mariupol’daki Rus savaş suçlarını ifşa eden iki önemli gazeteci, Kremlin’in ölüm listesine alındıktan sonra Ukrayna özel birlikleri tarafından güvenlik altına alındı. Rusya’ya adeta haberleriyle meydan okuyan iki isim Evgeniy Maloletka ve Associated Press’ten meslektaşı Mstyslav Chernov. Mariupol’daki Rus savaş suçlarını ifşa eden önemli iki gazeteci, Kremlin’in ölüm listesine alındıktan sonra Ukrayna birlikleri tarafından güvenli bölgeye alındı.
Evgeniy Maloletka ve Associated Press’ten meslektaşı Mstyslav Chernov, kuşatma altındaki şehirde kalan son uluslararası muhabirlerdi ve bir doğum hastanesinin bombalandığını bildirmek için hayatlarını tehlikeye attılar. Günler sonra, Rus askerleri, hayatta kalanların götürüldüğü hastanenin koridorlarına hücum ettiğinde, aceleyle doktor kılığına girerek kaçmak zorunda kaldılar.
Chernov, “Ruslar bizi avlıyordu” dedi. “Bizimki de dahil olmak üzere bir isim listeleri vardı ve yaklaşıyorlardı.” Ama Evgeniy Maloletka ve Associated Press’ten meslektaşı Mstyslav Chernov ikilisini ilk bulan ve dışarı çıkmalarını emreden Ukrayna askerleriydi?
Haberlerinin Moskova’yı öfkelendirdiği konusunda bir uyarıyla iki gazeteci şöyle iknea edildi ; ‘Seni yakalarlarsa kameraya alırlar ve çektiğin her şey yalan, dedirtirler’’ dediler ve eklediler Mariupol’da tüm çabalarınız ve yaptığınız her şey boşa gidecek. Mariupol’un liderleri, sokak savaşları güney liman kentinin merkezine ulaştığında Rusların teslim olma ültimatomunu reddettikten sonra sonuna kadar savaşma sözü verdiler.
Bir tiyatronun bodrum katına sığınan 1200 kişinin ve bir sanat okulunda saklanan 400 kişinin akıbeti ise, kurtarma ekiplerinin sürekli bombardıman altında bombalanan binaların kalıntılarına ulaşmaya çalışırken meçhul kaldı.
İki korkusuz foto muhabiri, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in 24 Şubat’ta işgal emri vermesinin ardından 430.000 kişilik şehrin sistematik olarak elektrik, tsu, ısıtma, yiyecek ve telefon sinyallerinden nasıl mahrum bırakıldığını kaydetmeyi başardı. Mariupol’ün büyük bir savaş alanı olacağını anladıktan sonra saldırı başlamadan bir saat önce geldiler. Ve kısa süre sonra, sağlık görevlileri, apartman bloğu bombalandıktan sonra ambulansın arkasında ölmek üzere olan altı yaşındaki bir çocuğu umutsuzca kurtarmaya çalışırken dehşete tanık oldular.
Biri onlardan kızın fotoğrafını çekmelerini ve ‘bunu Putin’e göstermelerini’ istedi. Mstyslav Chernov, “İkinci bir çocuk öldü, ardından üçüncüsü” dedi ve detaylara şöyle değindi ; Ambulanslar yaralıları almayı bıraktı çünkü insanlar sinyal vermeden onları arayamadı ve bombalanmış sokaklarda gezinemediler. Birkaç gün boyunca dış dünyayla olan tek bağlantımız bir uydu telefonuydu ve bu telefonun çalıştığı tek yer açıkta, bir deniz kabuğu kraterinin hemen yanındaydı. Oturur, kendimi küçültür ve bağlantıyı yakalamaya çalışırdım. Herkes “Lütfen bize savaşın ne zaman biteceğini söyleyin” diye soruyordu. Onlara cevabım yoktu.’
Başarılı iki gazeteci, bir hastaneye gelen ölü ve ölmekte olan çocukların, sokaklarda yatan cesetlerin ve diğerlerinin aceleyle toplu mezarlara gömüldüğünü merkezlerine fotoğraflarla birlikte bildirdi. Ancak onları Kremlin’in hedef listesine koyan, 9 Mart’ta şehrin doğumevine yapılan bombalı saldırıyı haber yapmalarıydı.
Mstyslav Chernov, “Biz geldiğimizde, acil servis görevlileri hâlâ kanlar içinde hamile kadınları yıkıntılardan çekiliyordu. Fotoğraf makina pillerimiz bitmek üzereydi ve görüntüleri göndermek için hiçbir bağlantımız yoktu. Sokağa çıkma yasağına dakikalar kaldı. Bir polis memuru, hastanenin bombalandığı haberini nasıl çıkaracağımızı konuşurken kulak misafiri oldu. Ve “Bu savaşın gidişatını değiştirecek” dedi. Bizi bir güç kaynağına ve internet bağlantısına götürdü. O kadar çok ölü insan ve ölü çocuk kaydetmiştik, sonsuz bir andı. Neden daha fazla ölümün her şeyi değiştirebileceğini düşündüğünü anlamadım. Ben hatalıydım.’dedi
Evgeniy Maloletka ölümcül şekilde yaralanan hamile bir kadının harabelerden uzağa götürüldüğü fotoğrafı, Rusya’nın şiddetinin ve Ukrayna’nın çektiği acının sembolü oldu. Moskova’nın Londra büyükelçiliği fotoğrafları sahte olarak kınadı ve Rusya’nın BM büyükelçisi bir Güvenlik Konseyi toplantısında Ukraynalıların hastaneyi kendilerinin bombaladığını iddia ederek bir kopyasını aldı.
Bu arada iki gazeteci, hamile kadının bebeğiyle birlikte ameliyat masasında can verirken ‘beni şimdi öldür’ diye çığlık attığını öğrendikleri hastanede hayatta kalanları aradı. Ve 15 Mart’ta Ruslar geldiğinde oradaydılar. Associated Press’ten Mstyslav Chernov, “Tank tanklar, her biri Z harfiyle işaretlenmiş hastane yerleşkesinin yanında yuvarlandı. Silahlı adamlar koridorları takip etmeye başladı ve cerrahlar bize kamuflaj olarak giymemiz için beyaz önlükler verdi. Şafakta aniden bir düzine asker Ukrayna üniforması giyerek içeri girdi: “Lanet olsun, gazeteciler nerede?”dediler. Kılık değiştirmiş Rus olma ihtimallerini hesaplamaya çalıştım. Kendimi tanıtmak için öne çıktım. “Seni dışarı çıkarmak için buradayız” dediler. İkili, üç kişilik bir aileyle birlikte bir arabaya sıkıştırıldı ve şehirden kaçmak için birkaç tahliye konvoyundan birine katıldı.
Associated Press’ten Chernov, “İnsanlar kavga ediyor ve birbirlerine bağırıyorlardı ve her dakika bir uçak ya da hava saldırısı oluyordu, 15 Rus kontrol noktasını geçtik” dedi.Hepsi ağır silahlara sahip askerlerle donatılmıştı – Mariupol’ün hayatta kalacağına dair umutlarım tükeniyordu. 16. kontrol noktasına kadar fotoğraflar çekerken sesler duyduk, Ukraynalı sesler. Çok büyük bir rahatlama hissettim ve arabanın önündeki anne gözyaşlarına boğuldu. Biz dışarıdaydık. Mariupol’daki son gazeteciler bizdik. Şimdi hiçbiri yok.’dedi.
Kharkiv doğumlu bir Ukraynalı olan Associated Press muhabiri Mstyslav Chernov, Afganistan ve Irak’taki savaşları ele aldı. Rusya’nın artık Mariupol’da istediğini yapmak için “cezasızlığı” olduğundan korkuyor.” Bu yüzden gördüklerimizi dünyaya göndermek için bu kadar risk aldık ve Rusya’yı bizi avlayacak kadar kızdıran da bu” “Sessizliği kırmanın bu kadar önemli olduğunu hiç ama hiç hissetmedim.”dedi ve şöyle ekledi ; ‘O kadar çok ölü fotoğrafı kaydettik ki… Daha fazlasının neden bir şeyleri değiştirebileceğini anlamadım… Yanılmışım’
