Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’te Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatları Birliği (MATÜSİTEB) tarafından 74 yıl önce Türklük davası, milli ve manevi değerlerin müdafaası uğruna canlarını feda eden Yücel Teşkilatı şehitleri anısına “Yücelciler Anma Programı ve Belgesel Gösterimi” düzenlendi.
Üsküp’ün Çayır Belediyesinde Türkçe eğitim veren Tefeyyüz İlkokulu’nda geçtiğimiz yıl dikilen anıt önünde anılan Yücelciler için karanfil bırakıldı, dualar edildi.
Ardından Emin Demirel’in yönetmenliğini yaptığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü tarafından desteklenen “Yücelciler” belgeselinin gösterimine geçildi.
Gösterim öncesinde konuşan MATÜSİTEB Başkanı Hüsrev Emin, Üsküp’te Yücelcileri anlamak ve yeni nesile aktarmak adına programlar düzenlemeye devam ettiklerini ifade ederek, “İnşallah önümüzdeki dönemde bizim için aslolan, siyasi veya devlet olarak iade-i itibarın sağlanması. İdam edildikleri, şehit edildikleri mekanı bulup, yerini tespit ederek bir anıtın dikilmesi önümüzdeki dönemde hedefimiz olacaktır.” diye konuştu.
YTB Kültürel ve Sosyal İlişkiler Daire Başkanı Murat Kazancı da Yücel Teşkilatının Balkan Türklüğünün simge hareketlerinden biri olduğunu kaydederek, sadece siyasi, toplumsal değil aynı zamanda entelektüel ve kültürel çok yönlü bir hareket olduğunu vurguladı.
Yücel Hareketinin kısa zamanda önemli başarılar elde eden bir hareket olduğunu belirten Kazancı, “Bugün, baktığımızda Kuzey Makedonya’daki Türklerin kazanımlarının da zeminin teşkil eden pek çok sebebin, olayın da başlangıcı Yücel Teşkilatına dayandırılabilir.” ifadelerini kullandı.
İHH Mütevelli Heyeti Üyesi Osman Atalay ise Türkiye’de Aliya İzetbegoviç, Cahar Dudayev gibi İslam dünyasının önemli şahsiyetlerinin parkları ve anıtlarının olduğunu anımsatarak, “Ben de Fatih Belediyesi ile görüştüm geçtiğimiz haftalarda. Gülhane Parkında olabilir veya Fatih’te olabilir, yine aynı buradaki anıt gibi, Yücelciler Parkı ve Anıtını inşallah orada önümüzdeki sene yapmayı düşünüyoruz.” dedi.
Yücelcilerin vermiş olduğu mücadeleye bakıldığında sadece Kuzey Makedonya Türklerinin vermiş olduğu mücadele gibi algılanmasının büyük bir yanlış olduğunu kaydeden Atalay, Yücelcilerin verdiği mücadelenin Balkanlar’daki bütün Müslüman toplumlar için büyük bir örnek olduğunu vurguladı.
Program kapsamında “Yücelciler – Yugoslavya’da Gizli Türk Teşkilatı” kitabının yazarı araştırmacı-yazar Eren Atala Eriş ve “Yücel Teşkilatı – Yugoslavya Türklüğünün Direniş Mücadelesi (1945 – 1948)” kitabının yazarı araştırmacı-yazar Ercan Türksoylu da birer konuşma yaptı.
Yücelciler Hareketi
Makedonya’da yaşayan Müslüman Türkler, 1937’de milli ve manevi değerlerini, örf ve adetlerini korumak ve yaşatmak üzere toplanmaya başladı.
1945’te teşkilata “Yücel” ismi verilirken, başkanlık görevini Üsküp’teki Ataullah Efendi Medresesinde tahsil yapan, daha sonra Mısır’daki El Ezher Üniversitesine giderek fıkıh, kelam, tasavvuf ve Batı felsefesi alanlarında eğitim gören Şuayb Aziz Efendi üstlendi.
Eski Yugoslavya’daki bütün milliyetçi teşkilatların ortadan kaldırılma çabalarıyla Ağustos 1947’de 16 kişi tutuklanarak yargılanmaya başlandı.
Mahkeme, 25 Ocak 1948’de dört teşkilat mensubu hakkında idam kararı verdi. Şuayb Aziz, Adem Ali, Ali Abdurrahman ve Nazmi Ömer 27 Şubat 1948’de kurşuna dizildi. Diğerleri ise ağır hapis cezalarına çarptırıldı.