Edinburgh Dükü Prens Philip’in ölümü – Monarşi üzerinde ki etkisi.
Kraliçe II. Elizabeth 21 Nisan Çarşamba günü 95 yaşına giriyor, ancak kraliyet ailesinin 23 Nisan’a kadar resmi yas dönemi nedeniyle Hükümdarın doğum günü, her zamankinden farklı olacağı kesinleşti. Geleneksel olarak, Kraliçe’nin doğum günü Hyde Park ve Londra Kulesi’nde top atışlarıyla kutlanıyordu. Ancak pendemi nedeniyle ardı ardına ikinci yıl da tüm geleneksel kutlama programı iptal edildi. Yas süresi boyunca, Kraliyet Ailesi üyeleri Covid – 19 kısıtlama koşullarına uygun görevler üstlenmeye devam edecekler. Aile üyeleri siyah giysiler giyecek, uygun yerlerde yas bantları takacaklar. Kraliçe’nin Haziran’da kutlanan resmi doğum gününe baktığımızda ise, bu yıl da farklı olacağı biliniyor. Buckingham Sarayı yaptığı açıklamada, Windsor Kalesi’nde bir geçit töreni için seçeneklerin değerlendirildiğini belirtti.
Kederi ile yalnız Kraliçe : Geleneksel olarak, bir hükümdarın, hüküm sürdüğü kişilere huşu ve saygı uyandırması amaçlanmıştır. Birleşik Krallık’taki diğer sevdiklerini kaybedenlerin cenaze törenlerinde olduğu gibi, herkesi kısıtlayan aynı düzenlemelere Kraliçe II. Elizabeth’te uymak zorunda kalması, ertesi gün tüm gazete manşetlerine “Yalnız Kraliçe” olarak yansıdı.Kraliçe II. Elizabeth dul kadın olarak tek başına oturmak zorunda mı kaldı, yoksa dokunmanın önemli bir teselli olduğunu red mi etti! kimse bilmiyor. Çünkü bugüne kadar Kraliçe II. Elizabeth maskeli ve ışıksız bir köşede hükümdar olarak hiç görünmemişti. 21. yüzyılda Birleşik Krallık monarşisinin rolü, nasıl şekillenecek?Birleşik Krallık’ta Kraliçe II. Elizabeth Devlet başkanı, Church of England – İngiltere Kilisesi ve Armed forces – Silahlı Kuvvetlerin başı olarak resmi bir role sahiptir. Güçlü bir sembol olarak, parlamentoda her yıl resmi olarak, hükümetin önceliklerini belirten bir konuşma yapar ve mevzuatı resmi olarak imzalar.Kraliçe II. Elizabeth üstlendiği tüm görevlerinde 81 yıldır tanıdığı Edinburgh Dükü Prens Philip ile birlikte 73 yıldır “kalıcı bir güç” olarak iz bırakmıştır . Windsor Kalesi – St. George şapelde tek başına kederi ile başbaşa kaldığı dokunaklı görüntüsü hariç. Önümüzde ki günler ve aylarda Kraliyet ailesinin geleceği Britanya’da belirleneceği kesin diyebiliriz. Modern bir monarşinin rolü ne olur! tartışmalarına başlandı bile. Bu tartışmalar ; acaba dünya bitmekte olan bir döneme mi şahit oluyor? soru ve sorularını da beraberinde getirdi.
Yazar David McClure, “Prens Philip’in ölümünün, monarşinin değerini yeniden düşünen insanlar üzerinde zincirleme bir etkisi olacaktır” dedi.
Uzmanlar, çocukları ve torunları kraliyet görevlerini artırdıkça, bir sonraki nesle geçişin, monarşinin bugünün dünyasındaki değeri hakkında şüpheler uyandırabilecek dengesiz bir zaman olduğunu söylüyorlar. Yapılan yorumlarda ; Prens Philip’in ölümü, Kraliçe II. Elizabeth’in kocasının ölümünden daha fazlasına işaret ediyor. Britanya tarihindeki en uzun yaklaşık 70 yıllık saltanatının son aşamada olduğu hatırlatılıyor.
“Kraliçenin Gerçek Değeri: Kraliçe II. Elizabeth’in Kamu ve Özel Finansmanını Çözmek.” kitabının yazarı David McClure “Bir dönemin sonu mu! monarşinin liderliğini ! 21. yüzyıl Britanya’sında monarşinin rolüne dair daha geniş kapsamlı soruları, gündeme getirebilir.” dedi.
İngiltere, Kraliçe II. Elizabeth’in devlet başkanı olduğu tek yer değildir. Aynı zamanda Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve birkaç ada ülkesinin kraliçesi ve neredeyse tamamı bir zamanlar İngiliz yönetimi altında olan 54 ülkenin birliği olan Commonwealth’in başkanıdır. Ancak Avustralya’da, uzun zamandır monarşiyi eleştirenler, bir sonraki monarşiye geçişi ile bağlarını koparmak için fırsat kolluyorlar. Avustralya’nın tavrı çok net “kopartıp atma yönünde” bir süreç olarak değerlendiriliyor.
Tarihçi Sarah Gristwood, “Gelecek nesle geçiş en çok soruyu beraberinde gündeme getirmeye başlayacağı yerdir”dedi. The Queen and the Crown” kitabının yazarı Gristwood şöyle devam etti “ İngiliz monarşisi, önümüzdeki yıllarda en savunmasız durumda olacağı yer Britanya’da değildir. İngiliz Milletler Topluluğu veya diğer eyaletlerde, sonsuza kadar bu görevi yapmak istenmeyebilir” değerlendirmesini yaptı.Edinburgh Dükü Prens Philip’in vefatından sonraki gün, çiftin ilk oğlu Prens Charles, babasını anarak yaptığı kısa konuşmasında İngiliz Milletler Topluluğu’na iki kez atıfta bulunduğunun altını çizen Gristwood, bunun bir kaza olmadığını söyledi.
Birleşik Krallık’ta bir kurum olarak monarşiye verilen destek hala yüksek seviyelerde görülmekte. ‘YouGov’ ‘un Aralık ayında yaptığı bir ankete göre, ankete katılanların yüzde 60’ından fazlası Britanya’nın gelecekte bir monarşiye sahip olması gerektiğini düşünüyor. Yalnızca yüzde 25, seçilmiş bir devlet başkanı olması gerektiğinin altını çizdi.13 milyondan fazla kişi, Edinburgh Dükü Prens Philip’in cenazesini Birleşik Krallık’ta televizyon ekranlarından izledi. BBC, Edinburgh Dükü’nün ölümüyle ilgili haberleriyle ilgili olarak halktan 109.741 şikayet aldığını doğruladı ve bunun “Hem ulusal hem de uluslararası alanda büyük ilgi uyandıran önemli bir olay” olduğunu vurguladı.
Monarşi – Birleşik Krallık’taki en eski hükümet biçimidir
Monarşide, bir Kral veya Kraliçe Devlet Başkanıdır. Devlet Başkanı olarak bin yıldan fazla bir süredir gelişen anayasal ve temsili görevleri üstlenmektedir. İngiliz Monarşisi, anayasal bir monarşi olarak bilinir. Egemen Devlet Başkanı iken, yasama yapma ve yasama yapma yetkisinin seçilmiş bir Parlamentoda olduğu anlamına gelir.Devlet görevlerine ek olarak, Monarch ‘Ulusun Başkanı’ olarak daha az resmi bir role sahiptir. Egemen, ulusal kimlik, birlik ve gurur için bir odak noktası olarak hareket eder; istikrar ve süreklilik hissi verir; resmi olarak başarı ve mükemmelliği tanır; ve gönüllü hizmet idealini destekler.Devlet Başkanı olarak Kraliçe, siyasi konularda kesinlikle tarafsız kalmalıdır. Sözleşmeye göre, Kraliçe oy vermez veya seçime katılmaz, ancak Majestelerinin Birleşik Krallık hükümeti ile ilgili olarak önemli törensel ve resmi rolleri vardır.Resmi ‘Parlamentoda Kraliçe’ ifadesi, Egemen, Lordlar Kamarası ve Avam Kamarası’ndan oluşan İngiliz yasama organını tanımlamak için kullanılır. Kraliçenin görevleri arasında her yeni yılda Parlamento oturumunu açmak, yasalara Kraliyet Onayını vermek ve Özel Konsey aracılığıyla Emir ve Bildirileri onaylamak yer alıyor.Kraliçe’nin ayrıca Başbakan ile özel bir ilişkisi vardır atama ve onunla düzenli olarak görüşme hakkını saklı tutar.Kraliçe, merkezi Londra’da bulunan Birleşik Krallık Parlamentosunda belirli bir rol oynamanın yanı sıra, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda’nın devredilen meclisleriyle ilgili resmi rollere de sahiptir.
Kraliçe’nin Parlamentodaki rolü-
Bakanların tavsiyesi üzerine Parlamento tarafından kabul edilen kanun tasarılarına onay verilmesi;Bakanlara, Majestelerinin danışılabileceği, teşvik edebileceği ve uyarabileceği dinleyiciler vermek;Yeni Parlamentoları toplamak ve Hükümetinin tavsiyesi üzerine ilk toplantısının tarihini belirlemek;Parlamentonun her oturumunu açmak ve kapatmak (zaman aşımına uğratmak)Egemen’in yasanın çıkarılmasındaki rolü bugün tamamen resmidir, ancak Kraliçe’nin Başbakan ile düzenli izleyiciler aracılığıyla bakanlarını “danışılma, cesaretlendirme ve uyarma” hakkı vardır.Parlamento tarafından kabul edilen tüm kanun tasarılarının kanunlaşması için Egemen’in onayı gereklidir. Kraliyet Onayı (bir tedbirin yasalaşmasına rıza gösterme) 1707’den beri reddedilmemiştir.Kraliçe ve Başbakan –
Kraliçe’nin, siyasi partilerine bakılmaksızın, Britanya Hükümeti’nin üst düzey siyasi figürü olan Başbakan ile özel bir ilişkisi vardır. Siyasi olarak tarafsız kalan bir anayasal hükümdar olmasına rağmen, Kraliçe, görev süresi boyunca bir Başbakana düzenli bir izleyici kitlesi verme yeteneğine sahiptir.Kraliçe, Başbakan’a Hükümet meseleleriyle ilgili görüşlerini ifade etme hakkı ve görevi olan haftalık bir görüşme verir. Kraliçe veya Başbakan görüşmeye müsait değilse, telefonla konuşacaklardır. Bu toplantılar, Kraliçe ile Hükümeti arasındaki tüm iletişimlerde olduğu gibi, kesinlikle gizli kalacaktır. Görüşlerini ifade eden Kraliçe, bakanlarının tavsiyelerine uyar.Genel bir seçimden sonra, bir başbakanın atanması Hükümdarın yetkisindedir. Potansiyel bir Başbakan Buckingham Sarayı’na çağrıldığında, Kraliçe ona bir hükümet kurup kurmayacağını soracaktır. Bu soruya gerçekçi olarak iki yanıt verilebilir. En yaygın olanı kabullenmedir.Kraliçe II. Elizabeth hükümdarlığı sırasında görevde bulunan Boris Johnson dahil, tam 14 İngiliz Başbakanı ile çalışmıştır, işte liste:
Winston Churchill 1951-1955Sir Anthony Eden 1955-1957Harold Macmillan 1957-1963Sir Alec Douglas-Ev 1963-1964Harold Wilson 1964-70 ve 1974-1976Edward Heath 1970-1974James Callaghan 1976-1979Margaret Thatcher 1979-1990John Major 1990-1997Tony Blair 1997-2007Gordon Brown 2007-2010David Cameron 2010-2016Theresa Mayıs 2016-2019Boris Johnson 2019-Günümüz
