‘BOZO – Boris Johnson için her şey bitti perde kapanıyor mu’ – İngiltere Maliye Bakanı Rishi Sunak ve Sağlık Bakanı Sajid Javid dakikalar içinde ard arda istifa edip kabineden ayrıldıktan sonra Başbakan Boris Johnson önümüzdeki saatlerde siyasi kariyeri ve Conservative – Muhafazakar parti için savaş verecek –
Boris Johnson, şok istifaların yol açtığı iki kabine değişikliğinin ardından bugün parlementoda Birleşik Krallık’ta bir anayasal sözleşme olarak bilinen “Prime Minister’s Questions – PMQ” sorulara cevap verecek ve Liaison Committee – İrtibat Komitesi duruşmasında soruşturmaya katılacak.
Dün akşam iki kabine bakanı, bir bakan, dört meclis özel sekreteri, bir başkan yardımcısı ve iki ticaret elçisi olmak üzere toplam 10 Muhafazakar milletvekili görevlerinden ayrıldı.
Bu sabahki gazete manşetleri ne baktığımızda : Şansölye Rishi Sunak ve Sağlık Bakanı Sajid Javid’in istifası İngiltere’nin gazetelerine hükmediyor. Times İki bakanın “potansiyel olarak ölümcül bir darbe indiren koordineli bir hareket” olarak tanımlandığı kabineyi terk ettikten sonra, “Johnson istifa eşiğinde” manşeti yer alıyor. Gazete, Boris Johnson’ın muhaliflerinin Mayıs’tan önce ikinci bir güven oylaması için partinin liderlik kurallarını değiştirmeyi planladığını bildiriyor.
Daily Star, Johnson’ı yüksek profilli istifaların ardından zamanı “bitmek üzere olan” bir sirk müdürü olarak tasvir ediyor. “Kabine bakanları yalancı Pinokyo’yu terk etti” manşetini atıyor ve Boris Johnson için zor zamanları şöyle öngörüyor ‘BOZO – Boris Johnson için iki ağır siklet kabine bakanı istifası ile her şey bitti, perde kapanıyor mu” şeklinde ağır bir dille dün akşam saatlerinde yaşanan detayları okuyucularıyla paylaşıyor.
İstifaları başbakanın “cehennem gününde bıçaklanmasına” benzeten Sun gazetesi, “Son şans salonu” manşeti altından veriyor.
Boris Johnson hükümetinden istifalar, milletvekili Chris Pincher’ı başkan yardımcılığına terfi ettirmeden önce hakkındaki cinsel taciz iddialarını bildiğini itiraf etmesinin ardından geldi. Muhafazakar milletvekilleri ayrıca Financial Times’a başbakanın onlara şansölye Sunak’ın gitmesine göre erken vergi indirimleri önerme olasılığının daha yüksek olduğunu söylediğini belirtiyor. Gazete, piyasaların, İngiltere Merkez Bankası’nı faiz oranlarını yükseltmeye zorlayabilecek daha gevşek bir mali rejim olasılığı da dahil olmak üzere, şansölyedeki değişikliğin ekonomi politikası için ne anlama geleceğini izleyeceğine dikkat çekiyor.
Guardian, Johnson’ın eski başbakanı ve sağlık sekreteri ile yan yana çekilmiş bir resmine sıçradı. Gazete, Sunak’ın istifasının eski başbakanın liderlik teklifinden vazgeçmediği yönündeki spekülasyonları artıracağını bildiriyor.
Johnson’ın eski maliye ve sağlık bakanı ile yan yana çekilmiş bir fotoğrafına yer veren Guardian iki kabine üyesinin istifasının ardından Boris Johnson liderliğinin çöküşün eşiğinde olduğunda ısrar ediyor.
Metro, Rishi Sunak ve Sajid Javid’in istifalarıyla da başı çektiğini devamının geleceğini yazıyor.
The Daily Telegraph’ın haberine göre, Boris Johnson başbakan olarak devam edeceği konusunda ısrarcı olduğuna dikkat çekiyor. Johnson’ı, yüksek profilli kabine bakanları ve birkaç küçük bakanın grevi sonrasında “bir iplikle bağlı” olarak tanımlıyor. Gazete, başbakanın dün gece 80 Tory milletvekili ile önceden ayarlanmış bir toplantıda yaptığı görüşmelerde vergi indirimlerinin artık “Sunak’a bir tokat atarak” iletilmesinin daha kolay olacağını belirttiği bir toplantı olarak geçtiğini rapor ediyor. Eski maliye bakanının istifa mektubu Johnson’ın hem harcamaları artırma hem de vergileri düşürme planlarının gerçekçi olmadığını ima etmesinden sonra bu toplantının gerçekleşmesine vurgu yapılıyor.
Son üç aydır patlayan skandalları nedeniyle yoğun istifa baskısı altında olan başbakan Boris Johnson 6 Haziran’da partisinin meclis grubunda yapılan güven oylamasını 148’e karşı 211 oyla kazanmıştı. Boris Johnson her fırsatta Londra’dan kaçsa bile sular durulmadı. En son – İngiltere’de Muhafazakar Parti’nin Parlamento’daki Grup Yöneticisi Chris Pincher, The Sun gazetesinde hakkında çıkan taciz haberlerinden sonra görevinden istifa etmişti. Boris Johnson dün akşam saatlerinde BBC ekranlarında konu ile ilgili son açıklamasında ‘büyük pişmanlık’ duyduğunu söylemiş ve özür dilemişti.
Kabindeki iki istifa Johnson’un bu açıklamaları ile eş zamanlı olarak geldi. Cüretkar Boris Johnson istifa taleplerine ‘F**** that! diye cevap vererek, siyasi kariyerinde hal ve hareketlerine küfürle devam etmiş oldu.
Boris Johnson’un basına sızan “Kral benim, ne istersem yaparım” çıkışları, iyi bilinir. Siyasi belgesel yapımcısı Michael Cockerell, BBC Newsnight , gece haber bülteni için için ‘Boris Johnson: ‘Dünya kralı olmak isteyen çocuk’ başlığı altında İngiltere’nin yeni başbakanının profilini, ailesi, meslektaşları ve Boris Johnson ile röportajları kullanarak anlatmıştı.Mayıs ayında Boris Johnson’ın nahoş kişilik özellikleri üzerine Leeds Beckett Üniversitesi Psikoloji kıdemli öğretim üyesi / Steve Taylor, incelemesi sonrasında şu özeti sunmuştu; “Karanlık” kişilikler, empati, vicdan ve suçluluk eksikliği ve sorumluluk almama gibi psikopatik özelliklerle işaretlenir. Asla hatalı olduklarını kabul edemezler, bu nedenle olumsuz olaylar için içgüdüsel olarak diğer insanları veya diğer dış faktörleri suçlarlar. Johnson’ın Downing Street partileri hakkındaki iddiaların ortaya çıkmasından bu yana suçlamayı saptırdığını gördük. Şimdi istifasını sunarak sorumluluk almayı reddediyor.Ayrıca Johnson’ın kuralları çiğneme ve normal davranış kurallarını (ahlaki bir geri çekilme sinyali) görmezden gelme eğiliminde olduğunu da biliyoruz. Parti skandalından önce bile, kendi gündemini ilerletmek için parlamentoyu yasa dışı bir şekilde görevden aldı ve bakanlık yasasını çiğnediği tespit edilse bile içişleri bakanını görevden almayı reddetti.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson’a baş danışman olarak hizmet veren siyasi stratejist Dominic Cummings, Boris Johnson’ın 2019 seçim zaferinden sonra ‘Kral olduğu konusunda öfkelendiğini’ iddia etmiş ve kameralar önünde Dominic Cummings İngiliz başbakanın “Herkes burada benim lanet olası, Fuhrer olduğumu hatırlasa iyi olur” ifadesini dile getirmişti.
Maliye Bakanı Rishi Sunak’ın istifa mektubundaki ifadeleri şöyle “Önümüzdeki hafta ekonomi üzerine önereceğimiz ortak konuşmamıza hazırlanırken, yaklaşımlarımızın temelde çok farklı olduğunu anladım. Hükümetten ayrıldığım için üzgünüm ama isteksizce böyle devam edemeyeceğimiz sonucuna vardım. Saygılarımla, Rishi Sunak,” Başbakan Boris Johnson, Rishi Sunak’ın istifasına yanıt olarak mektup yayınlandı ve kendisine “ülkeye yaptığı üstün hizmet” için teşekkür etti. Mektupta,Johnson “Tavsiyenize ve kamu hizmetine olan derin bağlılığınıza çok değer verdim ve sizinle hükümette çalışmayı özleyeceğim” dedi.
Sağlık Bakanı Sajid Javid’in istifa mektubundaki son parafta yer alan “Üzülerek söylüyorum ve artık biliyorum ki sizin yönetiminiz altında değişen bir şey olmayacak bu nedenle benim güvenimi de kaybettiniz” ifadesine Başbakan Boris Johnson,cevaben yayınladığı kısa mesajında “Çok özleneceksin ve Parlemento arka sıralardan katkılarını bekliyorum” dedi.
Boris Johnson, Sajid Javid’in istifasının ardından, Sağlık Bakanlığı’na 10 Downing Street özel kalem müdürü Steve Barclay’i atadı.Sonra eğitim bakanı Nadhim Zahawi, Rishi Sunak’ın istifa ederek görevi bırakmasının ardından Boris Johnson kabinesinin yeni maliye bakanı olarak atandı.
Anlık bir anket, 10 İngiliz’den yedisinin Boris Johnson’ın istifa etmesi gerektiğini düşündüğünü, en son 9 Haziran’da başbakanın istifası lehine 11 puanlık bir artış olduğunu bulundu. 3.000’den fazla kişinin katıldığı YouGov anketi de sadece %21’inin Johnson’ın istifa edeceğini düşündüklerini belirtti.
Rıdvan ERTUĞ