Libya’da taraflar şu şekildeydi;
Batı bölgesi: Başkent Trablus, BM’nin tanıyor, Türkiye destekliyor
Doğu bölgesi: Bingazi, Hafter destekliyor, Temsilciler Meclisi
Taraflar bu şekildeydi ancak iki yıllık süreçte taraflar aynı kalsa da taraflar içerisinde bir çözülme yaşandı.
2021’in ilk günlerinde BM Libya Forumu kapsamında bir Başbakan seçilecekti.
Burada Türkiye ile Libya arasında imzalanan MEB anlaşması döneminde Libya İçişleri Bakanı olan Fethi Başağa da Hafter’i destekleyen- Temsilciler Meclisi Başkanı Akile Salih de İstihbarat Başkanı Cuveyli de aday oldu.
Ama iş insanı olan Abdülhamid Dibeybe aradan sıyrılarak geçiş sürecinin Libya Başbakanı oldu.
Görevi, yıl sonundaki (24 Aralık 2021) seçimleri düzenlemekti. Ülkede güvenlik sağlanmayınca, çatışmalar ve krizlerin ardı arkası kesilmeyince seçimler ertelendi.
Hâl böyle olunca Doğu’daki Hafter ağırlıklı Temsilciler Meclisi, yeni bir başbakan seçti. Acaba o kimdi?
2014’ten bu yana Hafter’e karşı mücadele eden eski İçişleri Bakanı Başağa, bu süreçte Hafter ile arayı düzelterek Doğu’nun yeni Başbakanı oldu.
Başağa Doğu’nun, Dibeybe de Batı’nın Başbakanı olmuştu. Ama aylar geçmesine rağmen Başağa tanınmadı, Libya’nın tanınan tek hükümeti Dibeybe’ye aitti. Yani iki farklı hükümetin kurulması, Libya’yı tekrar iki yıl önceye götürdü.
Hafter için Başağa çok stratejik bir isimdi çünkü çelik gibi Hafter’e karşı dik duran Batı bölgesini bölebilirdi. Bölerse de yegane hedefe yaklaşılabilirdi. Başağa’ya bağlı güçler başkent Trablus’a girmeyi çok denedi ama başaramadı.
Mayıs ayında bu deneme bir kez daha çatışma ile sonuçlandı ve Başağa geri çekildi. Başbakan Dibeybe de İstihbarat Başkanı Cuveyli’yi görevden aldı. O da ne yaptı dersiniz? Tabii ki de Başağa tarafına geçti.
Şu an Libya’da yaşanan ve büyümesi muhtemelen çatışmaların temeli bu şekilde. Türkiye çatışmaların neresinde derseniz, Dibeybe’yi destekliyor ancak bu sefer Başağa’ya çok da cephe almayıp çıkarlarının zedelenmesini önlemeye çalışıyor.