Dünya genelinde yaşanan azotlu gübre kıtlığı, Birleşmiş Milletler (BM) Gıda Ajansı’na göre gıda fiyatlarını son 10 yılın en yüksek seviyesine çıkardı. Bu nedenle Kuzey Amerika’daki çiftçiler alımları erteledi, Rusya ve Çin bazı temel maddelerdeki ihracatını kıstı. Çiftçiler mısır, kanola ve buğday verimini artırmak için bu maddeyi kullanıyor. Daha yüksek gübre maliyetleri ise daha yüksek et ve ekmek fiyatlarını beraberinde getiriyor.
The Guardian’da yer alan habere göre, Şubat ayında meydana gelen Texas Arctic patlaması ve Ağustos’taki Ida Kasırgası, ABD’nin gübre üretimini kesintiye uğrattı.
İLK KEZ TON BAŞINA BİN DOLARI AŞTI
Ardından, Avrupa’da azot üretiminde önemli bir girdi olan doğalgaz fiyatları, yüksek talep ve düşük arz nedeniyle yükseldi. BMO Capital Markets’a göre, bu ay küresel gübre fiyatları ilk kez ton başına bin doları aştı.
KÜRESEL GIDA FİYATLARI SON 10 YILIN ZİRVESİNDE
Bununla birlikte, azotlu gübreler bitkilerin su alımını hızlandırarak tarım ürünlerinin daha hızlı olgunlaşmasını sağlıyor. Dane dökümünü engelleyerek verimi çoğaltıyor ve mahsulün kalitesini yükseltiyor. Genellikle, temel gıda maddelerinin üretiminde kullanılan buğday, mısır ve kanola gibi bitkilerin yetiştirilmesinde kullanıyorlar.
Uzmanlar, azotlu gibredeki fiyat artışının ekmek, makarna ve dolaylı olarak et ürünlerindeki fiyatları artırdığı açıkladı.
Birleşmiş Millertler’İn Gıda Ajansı’na göre Ekim ayı itibariyle sünya genelindeki temel gıda fiyatları son 10 yılın en yüksek seviyesini gördü.
ABD merkezli Tarım Perakendecileri Derneği CEO’su Daren Coppock, ABD’de azotlu gübre kaynaklarının kıştan önceki uygulamalar için yeterli olduğunu söyledi. Ancak Coppock, fiyatların bu kadar yüksek olması nedeniyle bazı çiftçilerin alımları ertelediğini ve yılın en yoğun zamanlarında bu durumun ülkedeki erzak stoğu için bir risk oluşturduğunu söyledi.
KÜRESEL FİYATLAR EN AZ YÜZDE 80 ARTTI
Argus Media adlı danışmanlık şirketine göre, küresel azotlu gübre satışları 2020’de 53 milyar dolar civarındaydı ve fiyatlar bu yıl şimdiye kadar en az yüzde 80 oranında yükseldi.
Kansas eyaletinde çiftlik kooperatifi olan MKC, fiyatların artmasıyla ön ödemeli satışlarını azalttığını aktardı. MKC’nin perakende gübre direktörü Troy Walke, “Fiyatların ileride ne olacağını bilmiyoruz. Bu nedenle belli alıcılar dışında, ön ödemeli satışı bıraktık” diye konuştu.
Wisconsinli bir çiftçi olan Jim Zimmerman ise tüm gübresini bahar aylarına saklamaya karar verdiğini söyledi:
“Beni endişelendiren gelecek yılın fiyatları. Durum daha da kötüleşebilir.”
Diğer taraftan, ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu, ABD’li üretici CF Industries’in talebi üzerine Rusya, Trinidad ve Tobago’dan gelen UAN’a (nitrat, amonyak ve üre formlarının kombinasyonu ile formüle edilen gübre) anti-damping soruşturması yürütüyor.
Illinois merkezli bir kooperatif olan Growmark’ın yöneticisi Kreg Ruhl, ithalatçıların 2022’ye sevkiyat rezervasyonu yapmak konusunda isteksiz olduklarını, çünkü CF davayı kazanırsa geriye dönük vergi ödemek zorunda kalabileceklerini söyledi.
DAHA AZ MISIR EKME ÖNERİSİ
Öte yandan, uzmanlara göre çiftçiler daha fazla soya fasulyesi ve daha az mısır ekerek gübre ihtiyaçlarını azaltabilirler, ancak veriler bunun tam tersini gösteriyor.
ABD Tarım Bakanlığı, ülkede mısır ekimlerinin 2021’de 93,3 milyon iken 2022’de 92 milyon akre düşeceğini tahmin ediyor.
Kaynak: NTV.COM.TR