Daily Mirror çevre editörü Nada Farhoud, Türkiye’de yasa dışı olarak atılıp yakılan atıkların izini sürdü ve utanç verici görünlülerin çevreye verdiği zararı tek tek kaleme aldı – İngiliz Editör Nada Farhoud, Büyük Britanya’da imal edilen tonlarca ambalajın Adana ve Mersin Tarsus’a döküldüğünü ortaya koydu – Türkiye’ye bu yılın ilk üç ayında sadece Büyük Britanya’dan 150.666 tondan fazla atık sevkiyatı yapıldı – Adana havaalanı yakınında ki Seyhan nehir kenarında plastik atık yakıldığı bir kez daha tespit edildi – Adana’nın güneyinde Karataş yakınlarında plastikle dolu bir plajın kıyısında ölü bir “Yeşil Deniz Kaplumbağasını” bularak fotoğrafladı – Daily Mirror gazetesi – İngiltere, Türkiye’ye atık ihraç eden tek ülke değil iddiasını öne sürdü ve Kanada, Fransa, Almanya, İsrail’den ambalaj kanıtlarıyla ortaya koydu –
Türkiye’nin ÇEVRE felaketi MİRROR gazetesinin manşetinde, işte Türkiye açısından çok çarpıcı detaylar ;
Bu sabahki MİRROR Gazetesi “Geri dönüşümümüz yurt dışına atıldı” manşeti altında Daily Mirror Çevre Editörü Nada Farhoud, Adana’da bir çöp kutusunun enkazını karıştırınca düzinelerce İngilere’den giden ambalajları buldu ve şöyle yazdı “Türkiye’de çevresel utancımızın boyutu çok büyük. İşlenmek üzere gönderilen tonlarca plastik atık yakılıyor ve havada uçuyor. Fotoğraflar Büyük Britanya geri dönüşümünün yasadışı olarak yakılıp Türkiye’ye atıldığı yazıyor.”
Milyonlarca eko-bilinçli İngilizin, geri dönüşümlerini, atık dağlarını azaltmak amacıyla yeniden kullanılmasını umarak doğru çöp kutularına yerleştiriyor. Ancak binlerce ton Büyük Britanya plastiği Türkiye’de yasadışı bir şekilde atılıyor ve yakılıyor, bu da yakınlarda yaşayanlar için çevre ve sağlık korkularına yol açıyor. Aynı zamanda, Büyük Britanya’nın israfa karşı “gözden uzak” bir tutumu olduğu suçlamalarına yol açtı.
Bir çöp kutusunun enkazları arasında düzinelerce İngiliz malı ambalajının bulunduğu Adana’da çevresel utancımızın boyutunu şöyle keşfettim. Aldi, Asda, Co-op, Morrisons, Next, Pets at Home, Sainsbury’s, Saxons ve Tesco tarafından satılan çanta ve ambalajları içeriyordu. Birçoğunda pound işaretleri bulunurken, diğerleri Büyük Britanya bayrağı sembolüne sahipti.
Büyük Britanya plastiklerimizin yarısına yakını Türkiye’ye gönderiliyor. Ancak hepsini işlemek için altyapıdan yoksundur, bu da suç çetelerinin ithal edilen atıkları boşaltıp yakmalarında bir patlamaya yol açar. Greenpeace ile yaptığımız araştırma sırasında, bir çiftçinin ineklerini otlattığı yerin yanındaki haşhaşların arasından çıkan yıpranmış bir Sainsbury’s torbasının kendine özgü turuncu plastiğinin fark edilmesi sadece birkaç dakika sürdü. Bunlar, tek kullanımlık bir taşıyıcıdan üç kat daha fazla plastik içerir. Son kullanma tarihi Ocak 2019 olan yıpranmış bir Tesco tam tahıllı yulaf gevreği paketi de bulundu.
Beş sitede, İngiliz süpermarketlerinden alınan çok sayıda başka plastik ürün, yolların kenarında yığınlar halinde duruyordu. Diğer atıklar nehirlere döküldü ve akıntı yönünde yüzerken, bazıları ateşe verildi.
Çukurova Üniversitesi plastik atık uzmanı Profesör Sedat Gündoğdu, plastiklerini özenle elden çıkaran İngilizlerin çoğunun “geri dönüştürülmeyeceğini” bilmesi gerektiğini söyleyerek şunları ekledi “Yasadışı bir çöplük alanının yakınında yaşayan çiftçilerden biri durumu mükemmel bir şekilde özetledi. ‘Batı ülkelerine vitamin gönderiyoruz, onlar bize zehir gönderiyorlar’ dedi. Kendi atıklarımızı toplayıp geri dönüştüremezken neden başka ülkelerin atıklarını getiriyoruz?”
A Plastic Planet’in kurucusu Sian Sunderland konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı: “Birçok zengin ülke arasında Birleşik Krallık, gerçekte gözden kaçan, akıldan çıkmayan bir durumda plastik geri dönüşümü konusunda aldatıcı vaatler satıyor. Zehirli kimyasalları ile 500 yıldan fazla bir süre etrafta kalabilen ve her yıl bir milyon insanın ölmesine neden olan yönetilemez plastik dağları ile daha fakir ülkeleri terk ediyor.”
Greenpeace İngiltere’den Chris Thorne “Plastiklerimizi ihraç ettiğimizde, bizim için gözden uzak ve akıl dışı olabilir, ancak diğer ülkelerdeki insanlara ve doğaya zarar veriyor. Hükümet, bu çevresel sömürgeciliği durdurmak için acilen plastik atık ihracatını yasaklamalıdır.”
Kampanya grubu, İngiltere hükümetinin ihraç edilen tüm plastiğin geri dönüştürüldüğünü iddia ettiğini, “ama gerçek şu ki, kimse kontrol etmeye zahmet etmediği için gerçekten ne olduğu hakkında hiçbir fikrimiz yok” dedi.
İngiliz Perakende Konsorsiyumu’ndan Nadiya Catel-Arutyunova şunları ekledi: “Perakendeciler bu raporlar karşısında şokta. Plastik kirliliğiyle mücadele etme sorumluluklarını ciddiye alıyorlar ve plastik atıkları azaltmak için milyonlarca yatırım yapıyorlar.Tedarik zincirindeki bazı atık işleyicilerinin sorumlu davranmadığını keşfetmek inanılmaz derecede sinir bozucu.”
Perakendeciler tarafından kullanılan ambalaj miktarı, Büyük Britanya’nın ABD dışındaki herhangi bir ülkeden daha fazla atık ürettiği anlamına geliyor. 2018’de, altı Wembley stadyumunu doldurmaya yetecek kadar tahmini 5,2 milyon ton plastik atık vardı.
İşleme tesislerimizin işlemesi için çok fazla, bu yüzden bazıları denizaşırı ülkelere gönderiliyor.
Çin’in 2017’de atıklarımızı kabul etmeyi bırakmasından bu yana Türkiye ana hedef haline geldi. –
Türkiye’ye yapılan ihracat 2016’da yılda 12.000 tondan 2020’de 210.000 tona yükseldi, İngiltere’nin tüm plastik ihracatının neredeyse %40’ı. Geçen yıl 135.079 ton ihraç edildi. Bu yılın ilk üç ayında 150.666 tondan fazla sevkiyat yapıldı. İngiltere’nin, geri dönüştürülmek veya atık fabrikasında yakılmak üzere gönderilmediği sürece çöp ihraç etmesi yasa dışıdır.
Ancak Çevre Hizmetleri Derneği genel müdürü Jacob Hayler, 2021’in son üç ayında, Çevre Ajansı tarafından limanlardaki atıkların yalnızca %5 ila %6’sının denetlendiğini iddia etti. Ve sadece %1’inin ülkeyi terk etmesi yasaklandı.
The World Wide Fund for Nature – Dünya Çapında Doğa Fonu, Türkiye’de her yıl yaklaşık bir milyon ton plastiğin “açık çöplüğe” atıldığını iddia ediyor. Yakılanların çoğu sağlığa ciddi bir tehdit oluşturuyor ve yakınlarda yaşayanların solunum problemleri, baş ağrıları ve gözlerde kaşınma şikayeti var. Zehirli dumanlar ayrıca adet görme güçlüklerine ve daha yüksek kanser oranlarına neden olabilir.
Geçen yıl Greenpeace Türkiye’nin güneyindeki beş bölgede tehlikeli kimyasal kirleticiler bulmuş ve dünyaya haberi vermiş ve çoğu bulunan ambalaj yanmıştı. Bu konumların bazılarında topraktaki ve küldeki zehirli kimyasalların seviyeleri kontrol alanlarından binlerce kat daha yüksek.
İngiltere, Türkiye’ye atık ihraç eden tek ülke değil – Kanada, Fransa, Almanya ve İsrail’den ambalaj buldum. Defra, “Atıklarımızın çoğunu evde halletmemiz gerektiği konusunda netiz. Türkiye de dahil olmak üzere yasa dışı atık ihracatını daha sıkı kontrollerle kısıyoruz. Yasadışı olarak atık ihraç edenler iki yıl hapis ve sınırsız para cezası ile karşı karşıya kalabilirler.”
Daily Mirror Çevre Editörü Nada Farhoud, bir çöp kutusunun enkazı arasında düzinelerce İngiliz ambalajını birkaç dakika içinde bulunduğu Adana’dan, Türkiye’de çevresel utancımızın boyutunu nasıl keşfettiğini kaleme aldı. İşte Miror editörü Nada Farhoud eldivenleri ile tuttuğu ambalaj atık üzerinde, Birleşik Krallık’ın para birimi olan İngiliz sterlini işaretini (£1) Mirror gazetesi objektifine böyle gösterdi.
