Ünvan ATLI
İnsan kendi yarattığı paranın esiri oldu, aynı kendi yatacağı hapishanenin duvarlarını ören işçi gibi. Paranın okulu, bilimi oldu. Bizde okuduk. Adam olamadık mı? Tartışılır. Atasözleri birikti para ile birlikte; en ilginci “ zenginin parası züğürdün çenesini yorar” galiba ama biraz yorulalım bugün. Pandemi bazılarının servetine servet katarken bazılarının servetini eritiyor.
Mart 2019 Forbes verilerine göre Dünya’da 2153 Dolar Milyarderi varken Ocak 2021 de Milyarder sayısı 2095 e düşmüş. Forbes dergisi 1987 yılından beri dünyanın en zenginleri listesini yapıyor. İşi abarttılar artık medyada her gün kim ne kadar kazandı, ne kadar kaybetti diye yayınlıyor sayıları. Ben bir süredir izliyorum. Elon MASK Mayıs 2019 da 40. sırada iken, Ocak 2021 de 2. sıraya yükselmiş. Aslında ben bu listede kara parayla yer alanların takibini yapacaktım ama genel gidişatla ilgili sizlerle paylaşım yapmayı yeğledim ilk önce.
Birinci sırada Jeff Bezos (Amazon’un sahibi ) ile başlayan liste ki boşandığı eşi Mc Kenzie’ ye verdiği payla dünyanın en zengin kadınları arasında birinci sıraya geçti, eksilmiş parasına rağmen 181,5 Milyar Dolarla görüyoruz. Elon MASK 179,2 Milyar Dolarla ikinci, Christian Dior, Louis Vitton, Sephora’nı sahibi Bernard Arnault 144,5 milyar Dolarla üçüncü sırada, Bill GATES 105,5 Milyar Dolarla dördüncü sırada. Bu tempoda MASK kısa sürede tepeye yerleşecek. 2095 Dolar milyarderi arasında 16 aileden 25 Türk’te bulunuyor. Mülkleri şirketlerinde olan aileler bu liste dışında tutulmuş. Geçen yıl listede olup ta bu yıl küme düşenler arasında ortanca eşi olan değerli iş adamımız da bulunuyor. Bir yılda 1.7 milyar dan 997 milyona düşmüş varlığı. Türkler arasında 546. sırada Rönesans Holding sahibi Erman ILICAK, 568. sırada Yıldız Holding Murat ÜLKER, 1116. mırada Hüsnü ÖZYEĞİN’i görüyoruz.
Dünya dolar milyarderleri arasında eski komünist bloktan da zatı muhteremler yer alıyor. 399 Çinli var listede. Bu 2095 milyarderin 552’si yani % 26’sı 10 değişik şehirde oturuyor. Zenginlerin yaşadığı bu kentler ve sayıları şöyle; 92 milyarder New York’ta yaşarken, Hong Kong 71 milyarderle ikinci, Moskova 70 milyarderle üçüncü sırada yer alıyor. Pekin 67, Londra 56, Şanghay 46, Shenzen 44, Mumbai (Bombay) 38, San Francisco 37 ve Singapur 31 zenginle yer alıyor. Bu arada bizim milyarderlerin 18 i İstanbul’da yaşıyor.
2020’de sayı düşerken milyarderler kulübüne giren yeni 178 zengin var. Dünyayı bloke eden Co Vid19 aşısını, hele ilacını bulanlar mevcut tabloyu daha çok değiştirecekler. Dünya da bedelini ödeyecek.
Donald Trump’ta bu listeye 1990 yılında girmiş ve iki yıl kalmış, iflas edince listeden çıkmış politikaya girip ABD’ye başkan olmuş. Ünlü kokain karteli Pablo Escobar’da 1987’de zenginler kulübü üyesiymiş. Kokain ticaretinin % 80’ ini elinde tutan Pablo’nun her gün Amerikaya 15 ton kokain soktuğu, haftalık gelirinin 420 Milyon Dolar olduğu biliniyordu. Yıllık geliri 21 Milyar Dolar’mış, gel de vergiye bağlama hani. 1993’te silahlı bir çatışma da öldürülen Escobar’ın oğlu Juan Pablo Escobar 2009’da bir ropörtaj da “soğuk bir kış günü kaçak yaşarken ailesini ısıtmak için babam 2 milyon doları yakarak bizi ısıtmıştı” demişti. Zenginin parası, züğürdün çenesi. 2021 listesinin başka bilgileri olarak 13 Siyahi işadamı, 234 kadın olduğunu söyleyelim.
Vedat Türkali hoca sık sık derdi “Çok laf yalansız, çok para haramsız olmaz“diye. Onun için lafı bu günlük uzatmayalım. Paranın daha doğrusu kağıt paranın ve de doların serüvenini toparlayalım.
