Chelsea hayırseveri olarak taçlandırılan Roman Abramovich’in tam 19 yıl sonra, Chelsea ve Britanya’da ki tüm varlıkları elinden alındı. Boris Johnson hükümetinin kararı sonrasında, doğal olarak akıllara şu soru geliyor ; Acaba İngiltere Premier ligi başta olmak üzere Dünya Futbol otoriteleri, Roman Abramovich’in oligark parasıyla ilgili gerçeği çok uzun süre görmezden mi geldiler? Neden Rusya – Ukrayna savaşı beklenildi ki!
Chelsea sahibinin varlıklarıyla ilgili gerçekleri araştırmak isteyen herkes için her zaman para kaynakları oradaydı. Roman Abramovich’in dünya çapında yayınlanan görüntüleri elleri üzerinde futbolun en büyük ödülü gümüş kakmalı kupaları taşırken, ne İngiltere’de ne de Avrupa’da farklı bir futbol bakışı vardı.
Roman Abramovich gelene kadar1955’ten beri İngiliz futbolundaki en büyük onur Premier lig şampiyonluğunu kazanamamıştı, 1896’da kurulan Londra kulübü Chelsea.
Dün BBC ekranlarında Boris Johnson kararını duyunca, Stamford Bridge civarını 20 sene önce ki yıkık dökük halini, daracık stat çevre yolunu ve tren rayları üzerinde ki köprüyü düşündüm. Defalarca stat çevresi ve içinde haber kovaladım, Lig tv yayınlarına katıldım. Fenerbahçe, Beşiktaş ve Galatasaray maçları öncesinde antrenmanları izledim, basın toplantılarında farklı nedenlerle kameraman veya muhabir olarak bulundum.
Roman Abramovich’in oligark olduğu Rusya lideri Putin ile çok yakın ilişkisi bulunduğu, para kaynaklarının merkezi çok açık bilinen konuydu ama o günlerde bu detayların araştırılması hiç akıllara gelmiyordu. Sanki Noel baba gelmiş Londra’nın tarihi kulübü Chelsea’ye kızağına yüklediği çuvallar dolusu parayı indirmişti.
Chelsea’nin stadyumu, Premier Lig’in en üst ucundaki tüm rakiplerinden daha küçük bir kapasiteye sahiptir, potansiyel maç günü gelirlerini sıkıştırıyor ve 1990’lardan bu yana yeniden geliştirilmedi, mevcut tribünlerin genişletilme potansiyeli, stadın konumu tren hatları ve ana yollar nedeniyle kısıtlanmış durumda. Buna rağmen Chelsea’deki bilet satışlarından elde edilen gelirlerde, Roman Abramovich ile birlikte büyük ilerleme kaydedildi. 2011-12 sezonunda 96 milyon Sterlin ile zirveye ulaştı ve o zamandan beri 70 80 milyon Sterlin arasında gelir akışı değişti. Hatta geçtiğimiz günlerde, İsviçreli milyarder Hansjorg Wyss, kendisine Batı Londra kulübünü satın almak için ‘altı veya yedi’ diğer yatırımcıyla 2 milyar Sterlinlik bir konsorsiyuma katılma şansı teklif edildiğini iddia etti.
Premier Lig için, futbol için, taraftarlar için, dünkü kararın korkunç bir şok olduğunu, bunca yıldır kimsenin Abramoviç hakkında yeterince şey bilmediğini söylemek mümkün.
İngiltere İçişleri Bakanlığı tarafından, Chris Bryant’ın iki hafta önce Avam Kamarası’nda böylesine dramatik bir etki için okuduğu belgede atıfta bulunulan mahkeme işlemleri, 2012’de gerçekleşmişti. 2019 yılına kadar, eski Rus casusu Sergei Skripal’in novichok zehirlenmesinden sonra İngiliz şehri Salisbury’de hükümet şu görüşü benimsedi: “Abramoviç, Rus devletiyle olan bağlantıları ve yolsuzluk faaliyetleri ve uygulamalarıyla olan kamu ilişkisi nedeniyle HMG’nin,Majestelerinin Hükümeti ilgisini çekmeye devam ediyor… Buna bir örnek, Abramoviç’in mahkemede itiraf etmesidir.”
Mahkeme kararı, eski oligark ortağı Boris Berezovsky’nin kendisine siyasi koruma sağlayan siyasi lobi faaliyetlerinin, Abramovich’in kendi davası olduğunu belirtti: Abramovich’in krysha (siyasi koruma ) hizmetleri için Berezovsky’ye ödeme yapmayı kabul ettiği kayıtlara geçti. Kararda ayrıca, Abramovich’in Putin ile Rusya cumhurbaşkanına “ayrıcalıklı erişim” dahil olmak üzere “çok iyi ilişkileri” olduğu kaydedildi. Paranın nasıl kazanıldığı, Abramoviç’in Chelsea’yi satın aldığı 2003 yılına kadar biliniyor ve iyi rapor edilmişti ve kulübün oligark parasıyla başarıları finanse edildiği kayıtlara düşüldü. . Oyuncular daha önce hiç olmadığı kadar dalgalı bir şekilde satın alındı ve transfer ücretlerini ve kulübün aksi takdirde ödeyemeyeceği ücretleri finanse edildi. Bu şekilde Premier Lig’i, Şampiyonlar Ligi’ni ve Putin’in Ukrayna’yı işgalinden birkaç gün önce Kulüpler Dünya Kupası adeta satın alınmış oldu.
Bu konuda yazılan çizilen yorumlar ise şöyle ; Premier Lig’in, Futbol Federasyonu’nun veya İngiltere’nin herhangi bir yerden futbol içine nakit çekilmesinden çok mutlu olan bir dizi zincir olabilir de. Ama bu da gerçeklerden bir kaçış olurdu: Gerçekler, ilgilenme zahmetinde bulunabilecek herkes için oradaydı.Abramoviç’in Putin ile olan ilişkisini küçümsediler ve onun “iç çemberde olmadığına” dair kanıtlara işaret ettiler.
Şimdi bile, futbolda otorite sahipleri ve yöneticiler, Abramovich’i “zinde ve uygun bir kişi” olarak onaylıyor gibi görünüyor. Kurallar, küçük futbol kulüplerini ele geçiren küçük çaplı dolandırıcıları durdurmak için tasarlandı ve Premier Lig’in modern çağı için donatılmadı. İnsanlar, sahtekârlıktan mahkumiyetleri varsa veya iflas etmişlerse yasaklanır diyorlar geçiştiriyorlardı. Abramoviç’in herhangi bir mahkumiyeti yok ve çok gariptir hiç iflasta etmedi.
Hukukun üstünlüğü ile yönetilmeyen komünizm sonrası Rusya’nın “vahşi doğusunda” Roman Abramovich’in milyarder olduğu iyi bilinir. Neredeyse yirmi yıldır, oyunun en üst sıralarında yer almasına, parasıyla dolup taşmasına ve en büyük ödüllerini talep etmesine izin verildi ve şimdi tüm bunlar Rusya – Ukrayna savaşı nedeniyle sona erdi.