Bilim insanları, orman yangınları için kayıtlara geçen en kötü ay olduğunu söylüyor- Rıdvan ERTUĞ

Küresel yangın – birçok ülkenin yangın mevsimine alışılmadık derecede sert  başlangıç ​​yaptığı, Doğu ve Orta Akdeniz’e doğru genişliyor – Geçen hafta, Türkiye’deki yangınlardan kaynaklanan ısı yoğunluğu, önceki günlük ulusal rekordan dört kat daha yüksek.

Orman yangını sezonu henüz birçok bölgede zirveye ulaşmadı. Aşırı sıcaklık ve uzun süreli kuraklık nedeniyle ormanların ve çayırların tutuşması, 2014 yılında belirlenen Temmuz ayı küresel zirvesinden yaklaşık beşte bir daha yüksek olan 343 megaton karbon salındı bile. Bilim insanları, Kuzey Amerika, Sibirya, Afrika ve Güney Avrupa’nın yanması devam ederken, uydu kayıtlarının başladığı 2003’ten bu yana dünyanın en kötü orman yangınları “Temmuz” ayı olduğunu teyit edildi .

EU Copernicus Atmosphere Monitoring Service – AB’nin Copernicus Atmosfer İzleme Hizmetinde karbon salınımını tahmin eden kıdemli bir bilim adamı olan Mark Parrington, “Bu, açık bir farkla göze çarpıyor. Temmuz ayındaki küresel toplam, kayıtlarımızın başladığı 2003’ten bu yana ki  en yüksek veri.”açıklamasını yaptı.Eşi benzeri görülmemiş yaz ortasındaki yangınlar, insan kaynaklı küresel ısınmanın yıkıcı etkilerinin altını çizen bir dizi istenmeyen yakın tarihli kaydın en sonuncusu.

Karbonun yarısından fazlası, alışılmadık derecede sıcak ve kuru hava yaşayan iki bölgeden Kuzey Amerika ve Sibirya’dan geldi. Batı Kanada ve ABD’de, orman yangınları uzun süreli ve yoğun ısı dalgalarını takip etti. Sibirya’da, Saha Cumhuriyeti’ndeki tayganın çoğu, kuzey kutbuna kadar sürüklenen alevler ve zehirli duman bulutları tarafından yutuldu.

Geçen hafta, Türkiye’deki yangınlardan kaynaklanan ısı yoğunluğu, önceki günlük ulusal rekordan dört kat daha yüksek. Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemine göre, bu yıl şimdiye kadar 128.000 hektar (316.000 dönüm) yandı – ortalamanın sekiz katı. Aynı veri seti, İtalya’daki kömürleşmiş alanların Haziran ortasında neredeyse sıfırdan neredeyse 80.000 hektara yükseldiğini ve 2008 – 20 ortalamasından dört kat daha yüksek olduğunu gösteriyor. Kıbrıs’ta artış sekiz kat; Yunanistan’da iki kat, İspanya, Fransa, Arnavutluk ve Kuzey Makedonya da normalden yüksek seyrediyor.

Bölge genelinde en az sekiz kişi öldü, yüzlercesi hastaneye kaldırıldı ve popüler tatil beldeleri ve doğa koruma alanları da dahil olmak üzere binlerce sakinin tahliye edilmesi gerekiyor. Aktif yangınların haritası, bölgenin çoğunun parladığını gösterdi. En kötü etkilenen ülkeler arasında, özellikle güneyde, kaydedilen en kötü ikinci yangın mevsimine dayanan İtalya vardı. Ulusal itfaiye teşkilatı, 250’si Sicilya’da ve 100’den fazlası Puglia ve Calabria’da olmak üzere 800’den fazla operasyon gerçekleştirdiğini söyledi. Merkezi hükümet, AB sivil koruma mekanizması aracılığıyla diğer ülkelerden destek istedi.

Puglia’da, Gravina’daki Difesa Grande ormanı dört günden fazla bir süredir yanıyor ve 200 hektarlık kömür yanıyor. Pescara tatil bölgesinde, Pineta Dannunziana doğa koruma alanından çıkan alevler sahildeki otellere, evlere ve bir manastıra yaklaştığında turistler, sakinler ve rahibeler tahliye edilmek zorunda kaldı.
Yunanistan’ın Rodos adasında çıkan yangınlar, Psinthos’taki Kelebekler Vadisi’ni tehdit etti ve yakındaki üç kamp alanının tahliyesini zorladı. Yerel basına göre, yetkililer kontrolü yeniden kazanmak için üç Beriev – 200 uçağı, altı helikopter ve 100’den fazla itfaiyeciyi harekete geçirdi.

Sıcak havalar devam ederken tehlikeler artıyor. Güney Avrupa’nın neredeyse tamamı, “çok aşırı” veya “aşırı” yangın riski uyarılarıyla kaplı. Bölgenin çoğu da kuraklık tehdidi altında.

AB’nin Afet Riski Yönetim Birimi’ne göre, Avrupa’daki büyük yangınların sayısı artmaya devam ediyor ve savunmasız alanlar genişliyor. Birimde bilim adamı olan Jesús San-Miguel-Ayanz, “Yangınlardan etkilenen bölge, artık Akdeniz ülkeleriyle sınırlı değil, Avrupa’da genişliyor” dedi. Bu eğilimin altını çizerek, Finlandiya’da da bu yaz orman yangınlarında keskin bir artış olduna dikkat çekildi.

Dünyanın birçok yerinde yangın mevsimi henüz zirveye yaklaşmadı. Bu, özellikle ilgili karbon emisyonlarının çok daha büyük bir payına katkıda bulunan Güney Amerika ve Afrika için geçerlidir.