‘Net enerji kazancı’ olarak nitelenen gelişmenin son yılların en büyük bir bilimsel atılımlarından’ biri olduğu belirtildi.
Nükleer füzyon, diğer mevcut nükleer kaynaklara göre çok daha yüksek enerji açığa çıkardığı ve radyasyon üretmediği için sonsuz temiz enerji kaynağı olarak görülüyor. Fosil yakıtlara olan ihtiyacın sonlanması anlamına gelen buluşla, çevre sorunlarının da azalması bekleniyor.
ABD Enerji Bakanı Jennifer Granholm, Kaliforniya merkezli Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’ndan (LLNL) bilim insanlarıyla birlikte Washington’da yaptığı açıklamada, araştırmacıların ilk kez bir füzyon reaksiyonunda, reaksiyonu ateşlemek için kullanılandan daha fazla enerji ürettiğini ve bunun “net enerji kazancı” olduğunu dile getirdi.
Enerji Bakanlığı, daha önce yaptığı bir açıklamada, araştırmacıların nükleer füzyondan enerji elde etme olasılığını geliştirmeye yönelik çalıştıkları Lawrence Livermore Ulusal Laboratuarı’nda “büyük bir bilimsel atılım” ile ilgili bir duyuru yapacağını ilan etmişti.
Ulusal Ateşleme Tesisi’ndeki bilim insanlarının füzyon ateşlemesini başardığını belirten Granholm, bunun füzyon reaksiyonlarından süreci başlatmak için kullanılan enerjiden daha fazla enerji yarattığını aktardı.
Granholm, söz konusu deneyin dünyanın herhangi bir yerindeki bir laboratuvarında ilk kez yapıldığını vurgulayarak, “Bu 21. yüzyılın en etkileyici bilimsel başarılarından biri.” değerlendirmesinde bulundu.
Araştırmacıların 60 yılı aşkın süredir bunun üzerinde çalıştığını anlatan Granholm, bu bilimsel başarının güvenli, emniyetli ve etkili bir nükleer caydırıcılığın sürdürülmesi için yeni bir alan açarak ulusal güvenliği güçlendirdiğini ifade etti.
Granholm, “Ateşleme, yalnızca yıldızlarda ve güneşte bulunan belirli koşulların ilk kez aynısını yapmamızı sağlıyor.” dedi.
Bu “dönüm noktasının” ABD’yi sıfır karbon füzyon enerjisi olasılığına bir adım daha yaklaştırdığını anlatan Granholm, füzyon enerjisinin temiz enerji üretiminde, ulaşım yakıtlarında ve ağır sanayiye enerji sağlamada kullanılabileceğini söyledi.
Granholm, “Bugün dünyaya Amerika’nın büyük bir bilimsel buluş gerçekleştirdiğini anlatıyoruz.” diye konuştu.
Ulusal laboratuvarlara ve temel araştırmalara yaptıkları yatırımlara dikkati çeken Granholm, “gücünü kısmen füzyon enerjisinden alan bir gelecek” için çalışmaya devam edeceklerini ifade etti.
Söz konusu başarının daha da fazla keşfi tetikleyeceğine işaret eden Granholm, füzyon buluşunun tarih kitaplarına geçeceğini kaydetti.
Füzyon nedir?
ABD Enerji Bakanlığından yapılan açıklamada, füzyonun, iki hafif çekirdeğin birleşerek daha ağır tek bir çekirdek oluşturması ve büyük miktarda enerji açığa çıkarma işlemi olduğu belirtildi.
Açıklamada, Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’nın deneyinin hedefe 2,05 megajul enerji vererek füzyon eşiğini aştığı ve 3,15 megajul füzyon enerjisi çıkışı sağladığı bildirildi.
Nükleer füzyon nasıl çalışır?
Nükleer füzyon reaksiyonlarına aslında hergün şahit oluyoruz. Yıldızlar ve güneşin enerji kaynağını nükleer füzyon reaksiyonları oluşturuyor.
Bu reaksiyon iki hafif atom çekirdeğinin birleşerek daha ağır bir çekirdek oluşturmasıyla meydana geliyor.
Oluşan tek bir çekirdeğin kütlesi iki orijinal çekirdeğin toplam kütlesinden daha küçük olduğu içi geriye kalan kısım enerji olarak açığa çıkıyor.
Güneş örneğinde de milyonlarca dereceye ulaşan sıcaklığı ve dev kütlesinden kaynaklanan yerçekiminin sebep olduğu basınç, normalde birbirini itmesi beklenen atomların birleşmesine sebep oluyor.
Bilim insanları sene başında yaptıkları açıklamada da, nükleer füzyon (kaynaşma) araştırmalarında, füzyon reaksiyonlarının enerjinin hakim kaynağı olduğu “yanan plazma” hedefine ulaştığını bildirmişti.
