YELİZ ŞENYERLİ / Bugün 21 Aralık… Türklerin gerçek yılbaşı yeniden doğuş bayramı olan Nardugan Bayramı…
Peki nedir bu Nardugan?
Türklerin yeniden doğuş bayramı olan ve NARDUGAN (Nartugan) denilen bayram, 21 Aralık’ta başlıyor 21 Mart’da Nevruz olarak tamamlanıyor. Çünkü 21 Mart dönencesinde gece ve gündüz eşitleniyor, bahar geliyor, doğa yeniden canlanıyor. İşte çam ağacı süslemelerinin önemi de buradan geliyor. Çünkü adına ‘Hayatı Ağacı’ deniyordu.
Türklerin Nardugan (yeniden doğuş) bayramı yüzyıllar sonra Hristiyanlar tarafından alınarak 24 Aralık İsa’nın doğumu olarak uyarlandı.
Oysa bu bayram, İsa’dan yüzyıllar öncesinden Uluğ Türkistan’da kutlanan bir Türk yeni yılı bayramıydı.
Hristiyanların simgesi Noel Baba olarak bilinen hikayeleri de yine bir Türk geleneğinden gelme.
Çünkü Noel Baba denilen kişinin yaşadığı iddia edilen yıllardan yüzyıllar öncesinde Türkistan’da ‘Ayaz Ata’ ve ‘Kar kız’ hikayesi vardı.
Ayaz Ata Türk Mitolojisine göre kışın soğukta ortaya çıkan, kimsesizlere ve açlara yardım eden, garipleri sevindiren bir efsaneydi.
Türklerin İslam öncesi inancına göre; yeryüzünün tam ortasında bir ‘akçam ağacı’ bulunuyordu. Buna ‘hayat ağacı’ deniliyordu.
Bu ağacı, motif olarak bizim bütün halı, kilim ve işlemelerimizde görebiliyoruz.
Türklerde güneşin çok önemli olduğu biliniyor. Türklerin inançlarına göre; gecelerin kısalıp gündüzlerin uzamaya başladığı 21 Aralık’ta gece-gündüzle savaşıyor. Uzun bir savaştan sonra gün geceyi yenerek zafer kazanıyor.
İşte bu güneşin zaferini, yeniden doğuşu, Türkler büyük şenliklerle ‘akçam ağacı’ altında kutluyor. Güneşin yeniden doğuşu, bir ‘yeni doğum’ olarak algılanıyor.
Türklerin yeni yılı, 21 Aralık’ta başlayıp 21 Mart’ta Nevruz yani yeni gün bayramıyla sona eriyor.
Yeni yılın Türkiye’den Azerbaycan’a, Özbekistan’dan, Kazakistan’a, Kırgızistan’dan, Türkmenistan’a ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne tüm Türk dünyasına huzur ve barış getirmesi dileğiyle.
