Diyetisyen Melisa Karataş, kapağı bozuk, çizik ya da şişmiş konservelerin tüketilmemesi uyarısında bulundu. Karataş, “Bireyler yaz mevsiminde aldıkları sebze ve meyveleri kış aylarında tüketmek üzere genellikle konserve yapmaktadırlar. Konservelerde türeyen botulizm bakterisi ise ölümcül olabilir” dedi.
Gıda zehirlenmesine sebep olan botulizm bakterisi çoğunlukla uygun koşullarda hazırlanmayan ve yine saklama koşulları uygun olmayan konservelerde türer. Konserve zehirlenmesi konusunda bilgilendirmede bulunan Medical Park Ordu Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Melisa Karataş, “Türkiye’de 2015-2017 yılları arasında 446 botulinum zehirlenmesi mevcut. Korkutucu olan ise bu 446 hastanın 36’sının hayatını kaybetmesidir. Hayatını kaybeden hastaların birçoğunun botulinum bakterisine maruz kalması ise kapağı bozuk, çizik ya da şişmiş konserveleri tüketmiş olmasından kaynaklanmıştır” diye konuştu.
ŞÜPHELENDİYSENİZ TADINA BAKMAYIN
Bakanlığın verilerine göre gıda zehirlenmesi yaşayan hastaların çoğunlukla kendi hazırlamış oldukları konserveleri tükettiğinin altını çizen Dyt. Melisa Karataş, botulinum zehirlenmesi yaşamamak için tüketici olarak hepimizin dikkatli bir şekilde kontrol etmesi gereken noktalar olduğunu belirterek şunları söyledi:
“İlk kontrol konservenin kapağı ile başlamalıdır. Kapakta kabarma, bombeleşme varsa bu clostridium botulinum adlı bakterinin ürediğini gösterir ve asla tüketilmemesi gerekir. Konservenin son tüketim tarihine bakılmalı, gerekli izinlerin alınıp alınmadığı kontrol edilmelidir. Evlerde hazırlanan konservenin kapağında ise bir sorun gözükmese dahi yine de bakteriler oluşabilir. Evde hazırlanan konservelerin yapım aşamasında kullanılan metal kapaklar hem konserve hazırlanırken hem de tüketimden önce pas kontrolünden geçmeli. Kapak eğer sızdırmışsa, küflenme veya paslanma varsa kesinlikle bu konservenin tadına bile bakmamalıyız. Kapağı açtığımızda renginde, kokusunda, değişiklik varsa bu konserveyi de tüketmeyin. En önemlisi ister kendiniz hazırlamış olun, ister marketten satın almış olun, konserveniz ile ilgili şüpheniz varsa kesinlikle tadına bile bakmayın.”
DERİN DONDURUCU YÖNTEMİNİ TERCİH EDEBİLİRSİNİZ
Uygun koşullarda üretilip saklanan konservelerin tüketiminde herhangi bir sorun bulunmadığını ifade eden Karataş, “Sebze ve meyvelerin mevsiminde taşıdığı vitamin ve mineral değerlerini koruyarak tüketmek için evlerde konserve yapmak veya marketlerden almak yanış bir uygulama değildir fakat konserve yapımında meyve ve sebzelere uygulanan ısıl işlemin, vitamin ve mineral değerlerini yüzde 30 oranında kaybettirdiği gerçeğini unutmamalıyız. Doğru şekilde dondurulan ürünlerin konservelere göre daha yüksek vitamin ve mineral değerlerine sahip olması, yaz mevsimi ürünlerini tüketmek için en iyi yönteminin derin dondurucuda saklamak olduğunu göstermektedir. Bu nedenle derin dondurma yöntemini konserve tüketimine tercih edebilirsiniz” şeklinde konuştu.
BELİRTİLER 12-72 SAAT ARASINDA GÖRÜLÜR
Botulinum bakterisi üremiş konservelerin tüketiminde hızlı ve ani şekilde nörolojik şikâyetlerin ortaya çıktığını vurgulayan Dyt. Melisa Karataş, “Belirtiler 12 ile 72 saat arasında görülebilir. Bunlar bulanık görme, ışığa hassasiyet, ilerleyici kas gücü kaybı şeklinde ortaya çıkıyor. Kısa süre içinde ilerleyen hastalığın seyri komaya, felce kadar gidebilmektedir. Zamanında müdahale edilmeyen vakalarda bu tablo sinir sisteminde kalıcı hasar veya ölüm ile sonuçlanabilir. Konserve gıdalar tükettikten sonra kendinizde veya yakınlarınızda bu şikâyetleri gözlemlerseniz dinlenince geçer demek yerine hızlıca en yakın sağlık merkezine başvurmalısınız” diyerek sözlerini noktaladı.
