Beşiktaş Süper Lig’de önce Fenerbahçe sonra Kasımpaşa galibiyetlerle Ligde ben de varım dedi. Lakin VAR ülkemizde ve İngiltere’de son haftalarda öyle garip kararlar verdi ki adeta o da yokum dedi.
BBC’NiN ANKETi
BBC bu konuda bir anket yaptı. Bu konuyu İngiltere’deki gözümüz kulağımız Rıdvan Ertuğ’a sordum. Gelen cevap şöyle oldu”
Aybars Hünalp: VAR:
Vurmak mı, ıskalamak mı? Başlığı altında BBC tartışmalı VAR konusuna parmak bastı.
Futbolun en tartışmalı tartışmasına ilişkin taraftar anketi
Taraftarlar ankette “Onsuz oynamayı tercih ederim.” “Oyunu mahvediyor.” “Artık kuralları bilmiyor.” yorumlarını yaptı.
The video assistant referee / Video yardımcı hakemi (VAR) futbolu geliştirmek için getirildi.
Ancak Liverpool kaptanı Jordan Henderson, Aston Villa orta saha oyuncusu Jack Grealish ve Manchester City’den Kevin de Bruyne, geçtiğimiz günlerde VAR tarafından alınan tartışmalı kararlar hakkında konuştu.
Görünüşe göre futbol taraftarları, İngiliz futbolunda kullanılan ikinci tam sezonunda VAR’dan pek de ikna olmuş gözükmüyorlar.
BBC Sport için yapılan bir ankette, İngiltere’deki futbol taraftar…
Hakemlerin verdiği kararlar yine sıklıkla konuşulmaya başlandı. Ben de konunun uzmanı Hürriyet yazarı ve D Smart yorumcusu Murat Fevzi Tanırlı’ya sordum. Göruşleri şöyle,
BİR DERBİNİN HAZİN HİKAYESİ
Korkulan başa geldi, müneccim olmaya veya sanki futbolumuz hiç hakemler üzerinden okunmuyormuş gibi akıl tutulmasına düşmeye gerek yoktu.
Ali Şansalan, Atilla Karaoğlan, Bahattin Şimşek, Zorbay Küçük(bu sezon sakat) gibi son 2 sezonun Türk hakemliğine sunduğu hem genç hem de yavaş yavaş tecrübe kazanan isimlerine güzel tanıklık ediyorduk. Hatta bu sezonun ilk haftalarının Trabzonspor-Beşiktaş, Başakşehir-G.Saray gibi zorlu eşleşmelerinden büyük oranda alınlarının akıyla çıktılar, futbol kamuoyunda bilindik ve kabul görür sima kategorisine geçmeye başladılar. Bir de bu sezon düdüğü yeni yeni ıslanan Tugay Kaan Numanoğlu, Turgut Doman, Erkan Özdamar, Yasin Kol gibi Serdar Tatlı MHK’sının kazandırma gayretinde olduğu genç isimler dikkat çekti. İyi de gidiyorlar(dı).
DERBİLER FUTBOLUMUZUN TÜRKİYE SATHINA DOKUNAN YÜZÜDÜR
En özelidir, adrenalinidir, güç gösterisidir, ezeli rekabettir, tarihtir. En iddiasız oldukları dönemlerde bile zordur. Hiç abartmıyorum, Liverpool-Man City maçını yönetmek çok daha kolaydır. Odakları hakem değil, vizyonları farklı. Hatta VAR dönemi yokken hakemin esamesi okunmazdı. Sözde değil, özde marka değeri korunan bir yapı.
Peki hakemliğin taçlandırma seremonisi olan derbileri kimler yönetir? FIFA kokartlılar, FIFA’ya adaylar, eski tecrübeli FIFA’lar yani kısaca ödül kıvamına gelenler veya altından kalkabilecek tecrübeliler. Elbette bu tanıma girenler de hata yaptı ve yapacak. Lakin sahada kontrolün elinden uçup, VAR’dan 4.hakemine hepsinin dağılıp kontrolü kaybettikleri bir maç izletme ve derin yara bırakma ihtimali yok denecek kadar azdı!
ALTIN YUMURTLAYAN TAVUK KESİLİR Mİ?
Tugay Kaan, MHK’nın yeni yüzleri hemen kazanma hırsının ve bir şeyleri ispat etme aceleciliğinin ne yazık ki kurbanı oldu. Altın yumurtlayan tavuğu, keseyi hemen doldurma inadıyla kesmenin bedeli çok ağır oldu. Yenilerin yavaş yavaş enjektesi yapılırken “bu riskin sırası mıdır?” ve “derbiler hakem kazanma platformu değildir” diye özellikle belirttik.
Önceki 2 sezonda Süper Lig’deki toplam 612 maçtan sadece 4’ünü yönetmiş bir hakemin daha 3.yılındaki 5. maçında derbiye atamanın getirdikleri:
3 büyüklerden sadece G.Saray’ın bir maçında (Alanya) düdük çalan hakemi mental hazırlamadan, tecrübe hanesi dolmadan derbiye vermek hem hakemlere hem de kamuoyuna ve kulüplere karşı “ben yaptım oldu” zihniyetiyle sorumlu bir davranış mıdır?
Tarihte başarılı hakemlik kariyerinde derbinin yanından geçemeyen onlarca isim var. Bu acelecilik, sağlıksız analiz ve kötü sonuçları ön görememenin cezasını sadece Tugay Kaan mı çekecek?
Amatör Lig ya da Süper Lig hiç farketmez, gelecek vadeden bir hakemin kritik maçında “dağ” gibi ekibi olmalıdır. Kulübelerin her daim sıkıntı olduğu memlekette 4.hakem ve hatta VAR “derbi tecrübesi yüksek” hakem seçilemez miydi? Hayatında ilk kez Sergen Yalçın’la, Erol Bulut’la, “derbi kulübeleriyle” karşılaşan bir isim 4.hakem yapılarak otorite zafiyetine çanak tutuldu. VAR’daki Bitigen bile dağılıp 2 net kırmızı atladı.
Hakemi derbi öncesinde yıpratmamak adına MHK’ların özel fikstürleri olur. Tugay Kaan, Trabzon-Kasımpaşa maçını yönettikten sonra derbiye düşünüldüğünde MHK’dan aklı selim hiçbir isim itiraz etmedi mi?
Bitigen’in Süper Lig’de 6. sezonu. Pandemi öncesi GS-BJK derbisiyle FIFA kokartı ödülünü aldı. Tugay Kaan gibi çok tecrübesiz bir ismin derbiye verilmesiyle FIFA’ya sürpriz aday gösterilen Yaşar Kemal Uğurlu’ya MHK’nın mesajı netti: “Biz seni kendi irademizle FIFA yapmadık. Gördüğün gibi derbiye bile kimleri veriyoruz, 40 yaşında FIFA mı seçeriz!”
BU ATAMAYLA NE KAZANILDI?
Çok şey kaybedildi!
– Pek çok hakemi zihinsel olarak kaybettik (FIFA kokartlı hakemleri, yeni FIFA olanları, derbi için umutlanan önceki sezonların genç jenerasyonunu, belli periyotta hedefi, hayali olan hakemleri)
– Kim, hangi maça, nasıl bir hak edişle çıkacak sorusunun cevabını yani vizyonu kaybettik.
– Umutlanılan gençleştirme operasyonunda zamansız inatla güveni kaybettik.
– Tecrübe ve adalet kavramının değerini kaybettik.
YÖNETİCİ, NASRETTİN HOCA DEĞİLDİR
Ya tutarsa diyerek görevlendirme olmaz, pek çok bilimsel ve psikolojik kriter masaya yatırılır. Bu maç sorunsuz geçmiş dahi olsa gözleri görmeyen birinin attığı taşın hedefi vurmasından farklı olmayacak, bu zihniyet FB-GS maçı gelince de Turgut Doman’ı görevlendirmeye kalkacak, bu kez orada infial olacaktı. Genç isimleri cesurca kullanmak, tecrübe kazandırmadan derbide kurtlar sofrasına atarak olmaz. Sezona umutlu ve gayet iyi başlayan bir hakemin 9. maçında hayallerini yıktınız, imajını zedelediniz, bu nasıl hakem dedirttiniz ve kariyeri boyunca önüne servis edilecek 90 dakikaya çanak tuttunuz.
Ve sözün kısası… Babasının maç öncesi işgüzar açıklamaları ve MHK’nın el birliğiyle kariyeri neredeyse başlamadan bitirilme noktasına getirilen bir hakemin hazin öyküsü yaşandı. Umarım tez zamanda toparlanır.