Sarah Gilbert ve Catherine Green, öncü aşı çalışmalarından bahsediyorlar ancak savaşın bitmediği konusunda uyarıyorlar – İkili “Vaxxers: The Inside Story of the Oxford AstraZeneca Vaccine and the Race Against the Virus” adlı kitaplarını 8 Temmuz’da yayınlayacak – Gilbert – Green ikilisi şu anda AstraZeneca ile birlikte, Beta – Güney Afrika virüs varyantıyla mücadele etmek için tasarlanan aşı versiyonları üzerinde, geçen hafta Birleşik Krallık’ta ve diğer birkaç ülkede başlayan denemeler üzerinde çalışıyorlar – Oxford aşı yaratıcısı, Wimbledon “Merkez Kort”, kraliyet tribününe geldiğinde ayakta alkışlandı –
Covid -19 aşısını 18 ay gibi rekor sürede geliştiren Oxford bilim insanları bugüne kadar 178 ülkede yarım milyar doz aşılama sayesinde binlerce hayat kurtarıldı. Oxford – AstraZeneca aşısının arkasındaki bilim insanları, Profesörler Sarah Gilbert ve Catherine Green bunu nasıl başardıklarını yapılan röportajlarda, kısa cümlelerle dile getirdiler. 8 Temmuz’da ise “Vaxxers: The Inside Story of the Oxford AstraZeneca Vaccine and the Race Against the Virus” – Oxford – AstraZeneca aşısının iç hikayesi ve virüse karşı yarış”adlı kitaplarını yayınlayacaklar.
Ancak sizler için bir iki başlık altında Observer Gazetesinde yayınlanan habere geçmeden Oxford – AstraZeneca sürecini hatırlatmak isterim; Şubat 2020 Çin’de yeni bir virüs net olarak ortaya çıktığında Oxford Üniversitesinin deneyimli ismi Prof.Sarah Gilbert yeni bir aşı tekniği deniyordu.
Çin’deki salgın – Aniden ortaya çıkan salgın bir sonuca varmayabilir di, ancak bu salgına karşı aşıların daha hızlı yapılabileceğini kanıtlamak için günlerce ekibi ile birlikte çalışmalarına Prof.Sarah Gilbert başlamıştı bile. Pro.Gilbert televizyon kameraları karşısına geçtiğinde o günlerde yorgun görünüyordu. Oxford Üniversitesi insanlığı normal günlük hayata döndürmek için harika bir haber olmanın yanı sıra, olağanüstü bir bilimsel başarıyı da temsil ediyordu. Tipik olarak, bir aşı geliştirmek onlarca yıl alır ancak sadece 12 ay sonra COVID -19 için Oxford – AstraZeneca “Bir kaç doz elimizde örnek aşı mevcut” müjdesini vermişti. Britanya Hükümeti başta olmak üzere birçok ülke bu müjdeli haberle, aşı üretim tarihinin açıklanması haberini, sabırla umutla bekledi.
Hızlı ama güvenli hareket etmek – Bazı insanlar pandemi sırasında aşı geliştirme hızını sorguladılar. Bununla birlikte, o günlerde halen devam eden Oxford – AstraZeneca aşısının COVID – 19 aşı denemeleri, diğer aşı denemeleriyle aynı yoğun incelemeden geçiyordu. Tüm söylenenlere göre, bir aşının ruhsatlandırılması için genellikle gerekli olanın neredeyse beş katı kadar gönüllü üzerinde test edilmiş olacaktı. Denemelerin sonunda, dört ülkede 24.000 kişi ve Oxford – AstraZeneca tarafından yürütülen denemelerde 30.000 kişi daha yer aldı. COVID – 19 için geliştirilen herhangi bir aşının dünya çapında çok sayıda insana dağıtılması muhtemel olduğundan, farklı popülasyonlarda test yapılması da, bu sebeple çok önemliydi.
Aşı denemeleri tipik olarak üç aşamaya ayrılır ;
Aşama 1 – Bir aşının güvenliğini ve ne kadar iyi tolere edildiğini ve ayrıca bağışıklık tepkisini değerlendirir.
Aşama 2 – Daha geniş, daha çeşitli bir insan grubu üzerinde test yapmayı içerir ve optimal dozu ve programı belirlemek için kullanılır.
Aşama 3 – Daha sonra bir aşının güvenliğini ve etkinliğini büyük bir grup insanda, genellikle birden fazla yerde test etmeyi amaçlar. Bu genellikle aşıyı alan bir grupta, almayan bir gruba karşı kaç hastalık vakasının görüldüğü izlenerek değerlendirilir.
Normalde, farklı deneme aşamaları ayrı ayrı yürütülür, genellikle protokollerin hazırlanması ve finansman başvurularının yapılması için aralarında zaman vardır, ardından etik ve düzenleyici onaylar aranır.
Ancak aşı geliştirme sürecini hızlandırmak için 1. ve 2. aşamaları 2. ve 3. aşamaları kombine etmek büyük önem kazanır. Bu, gerekli adımlardan herhangi birinin atlandığı anlamına gelmez, bunun yerine, önceki aşamadan yeterli veri toplandığı ve bağımsız “Veri Güvenliği İzleme Kurulu” tarafından gözden geçirildiği anda araştırmanın bir sonraki aşamasını başlatabileceği anlamına gelir. .
Gelelim İngiltere’nin önemli Pazar günleri yayınlanan The Observer Gazetesinde yer alan haber detaylarına ;
46 yaşındaki Profesör Catherine Green ve 59 yaşındaki Profesör Sarah Gilbert: “Eğer aşıya ihtiyacımız olacaksa, hızlı bir şekilde ihtiyacımız olacağına karar verdik. Bunu yapabileceğimizi ve ne kadar hızlı yapabileceğimizi kanıtlayalım’ dedik. Sarah Gilbert ve Catherine Green, öncü aşı çalışmalarından bahsediyorlar ancak savaşın bitmediği konusunda uyarıyorlar. Sarah Gilbert, 2021 Wimbledon’ın birinci gününde Merkez Kortu’nda kraliyet tribünlerinde ayakta alkışlandı.Prof. Sarah Gilbert’in geçen hafta Wimbledon’da yaşadığı deneyimlerin tıp araştırmacıları üzerinde derin bir etkisi olduğu açıktı ancak aşı öncüsünün Merkez Kortu’nda ayakta alkışlanması onun mütevazi davranışı dikkatlerden kaçmadı. Onu en çok etkileyen tenis şampiyonalarında yaşadığı gösterişli verimli operasyonlardı. Observer’a geçen hafta, “Wimbledon’da her şey gerçekten çok sorunsuz gidiyor. Çünkü Wimbledon kortlarında yılların deneyimine sahipler” dedi. “Ayrıca son derece iyi eğitimli personele sahipler ve altyapıya yıllarca yatırım yaptılar.”görüşünü savundu.
Oxford Üniversitesi’nde aşı bilimi profesörü Gilbert, bu nitelikler listesinin Birleşik Krallık’taki aşı gelişimiyle beklenmedik ama ilgi çekici bir karşıtlık oluşturduğunu da sözlerine ekledi. “Evet, yılların deneyimine sahibiz ve evet harika bir kadroya sahibiz. Ancak altyapıya yatırım yapmadık ve bu, Covid -19 aşımızı geliştirme çabalarımızı çok daha zorlaştırdı.”diyerek sözlerine devam etti.Özellikle, Birleşik Krallık’ta klinik deneylerine başlamak için yeterli malzemeyi üretmeyi zorlaştıran aşı üretim tesisinin eksikliğinden şikayet etti. “En başından itibaren mükemmel bir aşı kaynağına ihtiyacınız var ve denemelerinize başlarken dozlarınızın nereden geldiğini anlamaya çalışmıyorsunuz. Bu, İngiltere’de hala büyük bir sorun.”eleştirisini de açık yüreklilikle dile getirdi.
Gilbert geçen hafta meslektaşı Catherine Green ile konuşuyordu. İkili, “Vaxxers: The Inside Story of the Oxford AstraZeneca Vaccine and the Race Against the Virus” adlı kitaplarını 8 Temmuz’da yayınlayacak. Kendi başına bir Covid -19 aşısı üretmeye yönelik muazzam çabalar göz önüne alındığında, çalışmaları hakkında bir kitap yazmak için zaman bulmak olağanüstü görünüyor.
Green, “Bir manşette veya gazete makalesinde her zaman yakalanamayan karmaşıklıklar ve nüanslar var” dedi. “Hikayeyi tam bir versiyonda anlatma fırsatı istedik.”Olağanüstü bir başlangıcı ve şaşırtıcı bir sonu olan olağanüstü bir hikaye. 2020 Yeni Yılında Gilbert, Çin’de garip bir zatürreden muzdarip yaklaşık dört kişi okudu. İki hafta içinde o, Green ve meslektaşları, neredeyse kimsenin duymadığı bir patojene karşı bir aşı tasarladılar. Bir yıl sonra, dünya çapında piyasaya sürüldü ve milyonlarca hayat kurtarmasına sebep olundu.
Yine de, kitabın açıkça belirttiği gibi, hikaye dinmeyen bir neşeden başka bir şey değildi. Kendi sözleriyle, aşılarına siyasi bir futbol muamelesi yapıldı. Amerikalılar deney verilerine saldırdı, Fransızlar aşıyı etkisiz olmakla suçladı ve Almanlar onu yaşlılara mı yoksa gençlere mi verip vermeme konusunda tereddüt etti.
Green, “Yine de bu çok büyük bir girişimdi,” diye ekledi. “Normalde 10 yılını yepyeni bir aşı üretimini hızlandırmak için harcarsınız. Bunu 10 ayda yapmak olağanüstüydü.”
Ve her ikisi de, geliştirdikleri aşıyı aldığı için AstraZeneca’yı övmek için can atıyordu. Green, “Bir ilaç şirketinin bizim gibi bir grup akademisyeni üstlenmesi ve düşük gelirli ülkelere verilebilmesi için bir aşıyı maliyetine sunmak için bizimle birlikte çalışması büyük bir taahhüttü” dedi. “Boris Johnson, tamamen haksız olan açgözlülük ve kapitalizm nedeniyle aşılarımız olduğunu söylediğinde. Bizim durumumuzda açgözlülük ya da kapitalizm yoktu.”
Genel olarak, her iki bilim insanı da İngiltere’nin baş sağlık görevlisi Chris Whitty gibi diğer kamuya mal olmuş kişiler için ara sıra sorun olan tacizden kaçındıklarını söylüyorlar.
Profesör Green, “Aldığımız e-postalar ve teşekkür notları gerçekten çok küçük düşürücüydü” dedi. “Geçenlerde bir büyükannenin torunuyla birlikte bir doğum günü partisinde araf dansı yaptığı bir video aldık. Çok hoştu.” Gilbert ve Green şu anda AstraZeneca ile birlikte, Beta (ilk olarak Güney Afrika’da keşfedilen) virüs varyantıyla mücadele etmek için tasarlanan aşı versiyonları üzerinde, geçen hafta Birleşik Krallık’ta ve diğer birkaç ülkede başlayan denemelerle çalışıyor. “Orijinal aşı, alfa ve delta varyantlarına karşı hala çok etkilidir, ancak beta versiyonu antijenik olarak farklıdır. İşte bu yüzden onu farklı bir aşı olarak test ediyoruz” dedi Gilbert.
Genel olarak hem Gilbert hem de Green, aşıların Covid -19 enfeksiyonları ile bakımevine kabuller arasındaki bağlantıyı kopardığı konusunda iyimser “Ancak, hem oldukça bulaşıcı hem de antijenik olarak öncekilerden farklı olan yeni bir varyant ortaya çıkabilir. Yani tamamen ormandan çıkmadık,” diyerek şöyle uyardı Gilbert “Ve bu yüzden dünyanın geri kalanına aşı bulmak konusunda çok endişeliyim, çünkü virüsün bulaşmasını durdurmamız ve başa çıkması gerçekten zor olan yeni bir varyantın ortaya çıkmaması için devam eden evrimini durdurmamız gerekiyor.”
