Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Deniz Çalışkan, yılbaşını evde geçirenlerin tercih ettiği gıda maddelerinin başında gelen kuru yemişlerle ilgili ‘bulaş’ riskini değerlendirdi. Çalışkan, “Kuru gıdaların koronavirüs açısından bulaşma riski bulunmamaktadır. Ancak karaciğer kanserine neden olan aflatoksini maddesinin risklerine karşı bildiğiniz ve güvendiğiniz yerlerden almalısınız” dedi.
Konanavirüs önlemleri kapsamında sokağa çıkma kısıtlaması yılbaşında da devam edecek. Yeni yıla, evlerinde girmeye hazırlanan vatandaşların ise kuru yemişlere olan talebi arttı. Bu süreçte ‘bulaş’ riskine karşı açıkta satılan kuru gıdalarla ilgili uzmanlar el hijyeni ve maskeye dikkat edilmesi gerektiğini hatırlattı. Gözle görülmeyen aflatoksin denilen mikrobiyolojik risklere karşı vatandaşları uyaran Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu Üyesi ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Deniz Çalışkan, kuru yemişlerin ‘bulaş’ riski taşıyıp taşımadığı konusunda şunları anlattı:
“Gerek elle temas gerekse öksürme, hapşırma, konuşma sırasında ortaya çıkan damlacıkların açıkta satılan gıdaların üzerine bulaşması söz konusu olabilir. Bu tip gıdalarda havadan bulaşan bazı toz partikülleri söz konusu olabilir. Bizim ‘aflatoksini’ dediğimiz kurutma süreçleri sırasında uygun nem koşulları sağlanmadığında bir toksin ortaya çıkıyor. Bu özellikle karaciğer kanserine neden olabiliyor. Bu tip aflatoksin içeren gıdaların tüketim miktarı arttıkça risk de büyüyor. Bu maddeyi, tüketicinin anlaması biraz daha zor. Tüketici, bu noktada üretici ile satıcıya güvenmesi gerekiyor. Riski azaltmak adına tanıdığınız, bildiğiniz, güvendiğiniz yerlerden alışveriş yapmalısınız”.
‘KURU GIDALARDA KORONAVİRÜS RİSKİ SÖZ KONUSU DEĞİL’
Tüketicinin açıkta satılan gıdalardan kaçınarak ambalajlı ve son kullanım tarihine bakarak ürün tüketmesinin önemine değinen Çalışkan, “Tarım ve Orman Bakanlığı’nın denetiminde, onaylı ve satış izni olan gıdalar rahatlıkla tüketebilir. Açıkta satılan gıdalarda el hijyenine dikkat edilmezse, solunum hijyenine dikkat edilmezse birtakım bulaşmalar söz konusu olabilir. Biz ambalajlı ürün tüketilmesinin en güvenli yol olduğunu her daim söylüyoruz. Fakat koronanın hayatını sürdürmesi için bir canlıya ihtiyacı var. Bu sebeple korona açısından kuru gıdalarda herhangi bir risk bulunmadı” diye konuştu.
‘PAKETLİ ÜRÜNLERİ TERCİH ETMEK LAZIM’
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı ise maskenin önemine dikkat çekerek, “Virüs eğer kuru yemişlerin üzerine bir şekilde damlacık yoluyla bulaştıysa 2 saat içerisinde siz de onunla temas ederseniz size de bulaşma ihtimal olabilir. Burada çalışanlar da önemli. ‘Hijyenik kurallara ne kadar dikkat ediyorlar, maskelerini ürünleri yerleştirirken, toplarken dikkat ediyorlar mı?’ bu husus önemli. Mümkün olduğunca açıkta ürün almamak lazım. Kapaklı veya paketli ürünler tercih edilmeli” diye konuştu.
Düzenli kuru yemiş aldığını belirten Vildan Kaçan, salgın nedeniyle kuru yemişleri bir gün beklettikten sonra fırınlayıp tükettiğini ifade etti. Songül Tokoğlu’da vatandaş olarak aldıkları önlemi anlattı: “Aynı yerden kuru yemiş alıyorum. Salgın nedeniyle gıda ve diğer alış veriş paketlerini hemen mutfağa sokmuyorum. Bekletiyorum. Kuru yemişleri de fırınladıktan sonra tüketiyorum.”