Kaynak:Euronews
Rusya’nın Çekya ile yaşadığı diplomatik kriz büyümeye devam ediyor. Prag yönetiminin 18 Rus diplomatı sınır dışı etme kararı ve AB ile NATO ülkelerinden aynı yönde karar almaları talebine bir olumlu yanıt da Romanya’dan geldi.
Bükreş yönetimi, Rus büyükelçiliğinde askeri ataşe yardımcısı Aleksey Grişayev’in diplomatik ilişkilerle ilgili Viyana Sözleşmesi’ne aykırı faaliyetleri ve eylemleri nedeniyle “istenmeyen kişi” ilan edildiğini açıkladı.
Peki Rusya ile Çekya arasındaki diplomatik krizi ne ateşledi ve hangi ülkeler şu ana kadar Rus diplomatları sınır dışı etti?
Rusya ile diplomatik restleşmeler
Çekya Başbakanı Andrej Babiş 17 Nisan’da yaptığı açıklamada, ülkede 2014’te meydana gelen bir patlamayla bağlantısı olduğu gerekçesiyle 18 Rus diplomatın sınır dışı edilmesi kararı alındığını duyurdu.
Bunun üzerine Rusya da Çekya’nın Moskova Büyükelçiliğinde görevli 20 diplomatı istenmeyen kişi ilan etti.
Baltık ülkelerinden Çekya’ya destek
İki ülke arasındaki diplomatik restleşmeden sadece birkaç gün sonra Rusya’ya Avrupa ülkelerinden tepkiler arttı. Baltık ülkeleri Litvanya, Estonya ve Letonya Prag ile dayanışma kapsamında 4 Rus diplomatı sınır dışı edeceklerini açıkladı.
Çekya’nın komşusu Slovakya da aynı yönde bir adım atarak 3 Rus diplomatın kısa süre içinde sınır dışı edileceğini Moskova’ya bildirdi.
Vişegrad ülkelerinden Çekya’ya destek
Polonya, Macaristan, Slovakya ve Çekya’dan oluşan Vişegrad Grubu ülkeleri (V4) başbakanları, Rusya ve Çekya arasındaki diplomat krizi nedeniyle Çekya ile dayanışma içinde olduklarını belirten, Rusya’yı kınayan bildiriye imza attı.
Bazı Batı ülkelerinin Rus diplomatlarını sınır dışı etmesi konusunu yorumlayan Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova da diplomatlara “temelsiz” suçlamalar yöneltildiğini savundu. “Bu Batı’da mevsimsel bir şey” diyen Zaharova, “Bu ülkelerin siyasi doğasında bir şeyler oluyor ve kötüleşme başlıyor. Bunu da atlatacağız” yorumunda bulundu.
Bulgaristan: Gizli belgelerin Rusya’ya satıldığı iddiası
Bulgaristan Cumhuriyet Başsavcılığı, 19 Mart’ta Savunma Bakanlığı, Askeri İstihbarat Komutanlığı ve Parlamentonun gizli belge arşivinde görev yapan 6 kişilik bir şebekenin Rusya’nın Sofya Büyükelçiliğine para karşılığı gizli bilgiler aktardığını açıkladı.
Bulgaristan Dışişleri Bakanlığı da 22 Mart’ta ülkede Rusya Büyükelçiliğinde çalışan 2 diplomatı “istenmeyen kişi” ilan etti, bu diplomatların Bulgaristan’ı terk etmesi için 72 saat süre verildiğini bildirdi.
Rusya da Bulgaristan’ın kararının ardından Bulgaristan’ın Moskova Büyükelçiliğinde çalışan iki diplomatı “istenmeyen kişi” ilan etti.
ABD: Başkanlık seçimlerine Rusya müdahale etti iddiası
ABD, siber saldırı girişimi ve başkanlık seçimlerine etki etmeye yönelik faaliyetlerle bağlantılı oldukları gerekçesiyle 10 Rus diplomatın sınır dışı edileceğini açıkladı.
Biden yönetiminden yapılan açıklamada, başkanlık seçimlerini etkileme ve siber saldırı girişimi gerekçesiyle Rusya’ya çeşitli yaptırımların da uygulanacağı belirtildi.
ABD’nin Moskova büyükelçisini çağıran Rus Dışişleri Bakanlığı da “ABD’nin agresif davranışları kararlı şekilde karşılık görecek. Yaptırımlara cevap kaçınılmazdır.” açıklamasını yaptı.
Polonya’dan ABD’ye destek
Polonya, 3 Rus diplomatı, diplomatik sınırları ihlal ederek Polonya’ya zarar veren faaliyette bulundukları gerekçesi ile sınır dışı etme kararı aldı. Diplomatları “istenmeyen kişi” ilan edildiğinin altı çizilen açıklamada, Polonya’nın, ABD’nin Rusya’ya karşı aldığı kararlarla ilgili ABD ile tamamen dayanışma içinde olduğu da kaydedildi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı da mütekabiliyet ilkesi gereği 5 Polonyalı diplomatı sınır dışı etme kararını, nota ile Polonya’ya bildirdi.
İtalya: Askeri gizli görüşmeler
İtalya’nın başkenti Roma’da yapılan polis operasyonunda, bir İtalyan subay ile Rusya’nın Roma Büyükelçiliğinde görevli bir askerin gizli görüşmeleri sırasında yakalandığı belirtilmişti.
İtalya Dışişleri Bakanlığı, 31 Mart’ta konuyla ilgili olarak 2 Rus diplomatın derhal sınır dışı edilmesi kararı almıştı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı, mütekabiliyet gereği İtalya’nın Moskova Büyükelçiliğinde çalışan bir diplomatı sınır dışı etme kararı aldı.