British Museum’da büyük skandal – Scotland Yard çok sayıda paha biçilmez kayıp eşyayı araştırıyor – Rıdvan Kemal ERTUĞ / İNGİLTERE

British Museum’dan antika eserlerin çalındığı iddiasını Scotland Yard  araştırıyor ve yaklaşık 2000 değerli parçanın kayıp olduğu düşünülüyor . Müzenin tecrübeli çalışanları ve uzmanlara göre müzelerde yaşanan hırsızlık yaygın bir olay ve neredeyse her zaman içeriden yapılan bir iş. Sızan haber detayları satır aralarından altın takılar ve değerli taşların da aralarında bulunduğu kayıp eşyaların “önemli” bir kısmı kısa sürede ele geçirildiği anlaşılıyor. Kayıp eşyaların çoğu müze koleksiyonlarından birine ait bir depoda saklanan küçük parçalar olarak değerlendiriliyor. Hiçbiri yakın zamanda halka sergilenmemiş ve öncelikle akademik ve araştırma amaçlı olarak saklanıyordu. Yaklaşık 2000 öğenin kaybı kataloglamanın gevşekliğini ortaya çıkardığını ve nesnelerin menşe ülkelerine iade edilmesi olasılığını da artırdığı şimdiden tartışılıyor.British Museum tarih boyunca Britanya’nın sömürge başarılarının sembolü olarak hareket etmiştir. Ve akıllara şu soruyu getirir; Müzeler sömürge döneminden kalma eserleri iade etmeli mi?  British Museum bu konuda dünyanın en büyük müzesi olduğu söylenir,  sekiz milyon eserin kalıcı sergisine sahip ve en çok ziyaret edilen sanat müzeleri sıralamasında üçüncü sırada yer alır. 1753 yılında kurulmuş ve ilk kez 1759 yılında halka açılmış önemli bir müzedir. Kısacası Mısır mumyaları ve antik Yunan heykelleri de dahil olmak üzere dünya çapında değerli antikaların sergilendiği adeta devasa  bir vitrindir. Ama skandallarla adı da hep gündeme gelir. British Museum’un dünyanın en büyük çalıntı mal alıcısı olduğunu yazılır çizilir ve üzerine yorumlar yapılır. Guardian gazetesinde sanat tarihçisi Alice Procter durumu çok net şöyle eleştiriyor ; Birleşik Krallık müzeleri çalıntı mallarla doldurulma konusunda dürüst olmalı. Kurumların emperyalizm ve hırsızlık mirası konusunda şeffaf olmaları ve ülkelerine geri gönderilme meselesiyle yüzleşmeleri gerekiyor.   British Museum -İngiliz Müzesi’nin müdürü Hartwig Fischer, koleksiyonundaki paha biçilmez eşyaların “kayıp, çalıntı veya hasarlı” olduğunun tespit edilmesinin ardından dün yıllık £240,000 sterlin değerindeki maaşını bırakarak görevinden ayrıldı. İstifa eden 60 yaşındaki Alman sanat tarihçisi Hartwig Fischer, dünyaca ünlü Londra müze kurumunun eserlerle ilgili uyarılara “olması gerektiği kadar kapsamlı yanıt vermediğini” itiraf etti.Yedi yıldır müdürlük yapan Fischer şunları söyledi: “British Museum’daki hırsızlıklarla ilgili olayları ve bunlarla ilgili soruşturmayı ayrıntılı olarak inceliyorum. British Museum’un 2021 yılında yapılan uyarılara ve artık tam olarak ortaya çıkan soruna gereken tepkiyi yeterince kapsamlı vermediği ortadadır. Bu başarısızlığın sorumluluğu sonuçta yönetime ait olmalı.”  Fischer ayrıca, çalındığı iddia edilen bazı eşyalar konusunda müzeyi uyaran akademisyen ve antika satıcısı Dr. Ittai Gradel hakkında bu hafta başında yapılan açıklamaları da “yanlış değerlendirdiğini” ekledi.