Ay’a yeniden yolculuk:
Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Ajansı’nın (NASA) Ay’a yeniden astronot gönderme planını gerçekleştirmek hedefiyle tasarlanan Orion uzay aracı, 26 günlük uzay görevini tamamlayıp güvenli şekilde Dünya’ya geri döndü.
Artemis programı kapsamındaki deneme görevini mürettebatsız gerçekleştiren Orion uzay aracı Ay’ın yörüngesinde dolaştıktan sonra, Pasifik Okyanusu’nda (Büyük Okyanus) Meksika’nın Guadalupe adası yakınına iniş yaptı.
Orion 16 Kasım’da, NASA’nın şu ana kadarki en güçlü roketi Artemis ile Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden fırlatılmıştı. Orion’un bir sonraki seferinin 2024’ün son aylarında yapılması ve daha kompleks görevlerde bulunması bekleniyor. 2025 ya da 2026’daki seferlerde ise, Ay yüzeyine yeniden insan ayağı basması denenecek.
NASA Başkanı Bill Nelson “Apollo döneminde imkansızı ‘imkanlı’ hale getirmiştik. Şimdi bunu yeniden yapacağız ama bu kez başka bir amaçla. Bu kez Ay’a orada yaşamayı, çalışmayı, üretmeyi öğrenmek için gidiyoruz çünkü buradan evrenin daha derinlerini keşfe çıkacağız. Planımız 2030’un sonlarında Mars’a insanlı sefere hazır hale gelmek” diye konuştu.
Ay’a insanlı son yolculuk bundan tam 50 yıl önce, 11 Aralık 1972’de Apollo 17 ekibi tarafından yapılmıştı.
Amerikalı astronot Neil Armstrong ise 20 Temmuz 1969’da Eagle uzay aracından çıkıp “İnsan için küçük ama insanlık için büyük bir adım” diyerek Ay’ın yüzeyine ayak basan ilk insan olmuştu.
1969-1972 arasında 6 Apollo misyonu boyunca 12 astronot Ay’da yürümüştü. SLS-Orion uzay aracıyla yürütülen Artemis programı ise NASA’nın gerçekten de Ay ve daha sonra Mars’a gidişi hedeflediği uzun vadeli bir uzay keşif projesinin ilk adımını oluşturuyor.
NASA’nın Ay’a yeniden gitme projesi ismini, Yunan mitolojisinde Apollo’nun kız kardeşi olan Artemis’ten alıyor.
‘ÖNCELİK DÜNYA’YA GÜVENLİ DÖNÜŞ’
SLS-Orion uzay aracının ilk seferi, aracın NASA astronotlarını taşıyacak kadar güvenilir olup olmadığına dair bir deneme olduğu için önemliydi. NASA aracın Dünya’ya güvenli şekilde geri dönmesini “birincil öncelik” olarak tanımlamıştı.
Ay’dan geri dönen araçlar çok yüksek hıza çıkıyor ve bazıları DÜNYA atmosferine saatte 40 bin km hızla girebiliyor. Araçların sürtünmeden oluşan ve 3000 santigrad dereceye kadar çıkabilen ısıyla parçalanmaması için çok güçlü bir ısı kalkanına ihtiyaçları oluyor.
Orion’un altında, daha önceki araçlardan daha farklı bir ısı kalkanı tasarımı kullanıldı. Astronotların hayatını tehlikeye atmamak için NASA’nın bu tasarımın işe yaradığından emin olması gerekiyordu.
NASA’nın Johnson Uzay Merkezi Direktörü Vanessa Wyche, “Bu misyon bizim için büyük bir başarıyla sonuçlandı. Bu, uzay aracının gerekli iskelete ve ihtiyaç duyduğu tüm diğer özelliklere sahip olduğunu gösteriyor” dedi.