Bu sabahki Guardian gazetesi ‘İstanbul’da terör korkusuyla en az altı kişi öldü’ başlığı altında ön sayfada yer alan haberini, İstanbul’dan Ruth Michaelson ,Philip Oltermann ve Ghaith Abdul-Ahad ortak üç imzası ile yayınladı. Guardian gazetesi olay yerini harita ile göstererek okuyucularıyla paylaştı, işte ‘Cumhurbaşkanı Erdoğan, İstiklal Caddesi’nde 81 kişinin de yaralandığı ‘hain saldırıyı’ kınadı.’ ara başlığı altında yer alan haber detayları; İstanbul’un en popüler yaya caddesi İstiklal Caddesi’nde Türkiye Cumhurbaşkanı’nın terör eylemi olarak nitelendirdiği bombalı saldırıda meydana gelen patlamada altı kişi öldü, 81 kişi yaralandı.
Salı günü Bali’de yapılacak G20 zirvesi için yola çıkmadan kısa bir süre önce konuşan Recep Tayyip Erdoğan, “haince bir saldırıdan” söz ederek, “Sorumlular cezalandırılacak” dedi.
Erdoğan, soruşturmaların sürdüğünü, ancak ilk raporların bir terör eylemi olduğunu öne sürdüğünü söyledi. Vali tarafından bize verilen ilk bilgiler, bunun bir terör eylemi olduğunu gösteriyor” dedi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, bir kadın saldırganın yoğun alışveriş caddesinde bomba patlattığını söyledi. Bu olayların arkasında kim varsa, dünyanın öbür ucuna gitseler de bulunacaklardır” dedi.
İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, patlamanın Pazar günü yerel saatle 16.20’de (13.20 GMT) meydana geldiğini tweetledi.
Yakın geçmişte İstanbul’un merkezi Kürt ayrılıkçılar ve militan İslamcılar tarafından hedef alınırken, saldırının şimdiye kadar üstlenilmediği belirtildi. Devlete ait Anadolu haber ajansı, patlamayı soruşturmak için beş savcının görevlendirildiğini söyledi.
Patlama, yoğun turistik bölgenin etrafındaki binaları sarstı, pencereleri şıngırdattı ve güvercin sürülerini havaya fırlattı.Saldırı anından itibaren internete yüklenen videolar, korkmuş insanların, caddenin ortasından uzakta bir ateş topu tepelerinde dalgalanırken yakındaki dükkanlarda saklanmaya çalıştığını gösterdi. Daha önce öğleden sonra güneşi altında dolaşan alışverişçiler kaçmak için dönmeden önce korku içinde birbirlerine sarıldılar. “Patlamayı duyduğumda donakaldım, insanlar donup kaldı, birbirlerine baktılar. Sonra insanlar kaçmaya başladı. Başka ne yapabilirim?” Caddedeki bir restoranda çalışan 45 yaşındaki Mehmet Akus, şunları söyledi:”Akrabalarım aradı, İstiklal’de çalıştığımı biliyorlar. Onlara güvence verdim” dedi.
Reuters tarafından dağıtılan saldırı anına ait CCTV görüntüleri, yoğun caddede kalabalık bir noktada, patlama meydana geldiğinde beton banklar ve çevredeki dükkanlar arasında hareket eden onlarca yaya gösteriyor. Duman dağılırken, yere düşenler ayağa kalkıp kaçmaya çalışırken, yerde en az dört hareketsiz ceset görülüyor. Diğer görüntülerde, patlama yerinde, büyük bir Mango giyim mağazasının önünde birkaç kişinin yardıma koştuğu görülüyor. Olay yerine ambulans, itfaiye ve polis sevk edildi.
Patlamadan bir saat sonra caddenin bazı bölümleri yayalara açık kalırken, dükkanlar kepenk indirdi ve polis helikopterleri uçtu. Güvenlik güçleri caddenin Taksim Meydanı’na giden bölümüne girişleri kilitlerken, patlamanın hemen çevresini polis kordonu altına alarak aileler ve turistler aceleyle kaçmaya çalıştı.
Türkiye’nin medya ombudsmanı RTÜK, “toplumda korku, panik ve kargaşa yaratabilecek ve kamu yararına hizmet edebilecek yayınlardan kaçınmak için patlamanın haberleştirilmesine, yayıncıların patlama anını veya hemen sonrasını göstermesini engelleyerek geçici olarak yasakladı. terör örgütleri” Sosyal medya kullanıcıları Twitter’a erişimin kısıtlandığını bildirdi.
Web özgürlüğü izleme kuruluşu NetBlocks, ağ verilerinin Türk yetkililerin saldırıdan sonra Twitter, Instagram, YouTube ve Facebook gibi sosyal medya platformlarına erişimi kısıtladığını gösterdiğini söyledi. “Acil durumlarda bilgiye erişim hayati önem taşımaktadır. Araştırmalar, sosyal medya kısıtlamalarının güvenlik olayları ve saldırılarından sonra yanlış bilgileri artırdığını gösteriyor” dedi NetBlocks kurucusu Alp Toker.
Türk parlamentosu geçtiğimiz günlerde , sosyal medya kullanıcılarının veya gazetecilerin bunu ihlal etmekle suçlanabileceği “dezenformasyonu” yasaklayan yeni ve kapsamlı bir yasayı kabul etti. RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, vatandaşları saldırıyla ilgili yanlış bilgi yaymamaları konusunda uyardı. “Gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Lütfen belirsiz kaynaklardan gelen bilgilere güvenmeyin. Güvenilir kaynaklardan bilgi alalım. Bilmeden yanlış bilgi yaymayalım” dedi .
İstiklal Caddesi, mağaza ve restoranların sıralandığı, turistlerin ve yerel halkın uğrak yeri olan kalabalık bir caddedir.
Muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi’nin (CHP) İstanbul belediye başkanı Ekrem İmamoğlu, partinin İstanbul genel merkezine 200 metreden daha yakın bir mesafede meydana gelen patlamanın ardından İstiklal Caddesi’ni ziyaret etti. Ekrem İmamoğlu“İstiklal caddesindeki itfaiye ekiplerimizden bilgi aldım. Bölgede polisle koordineli olarak araştırmalarını sürdürüyorlar. Sağlık çalışanlarımız da çok çalışıyor. Hayatını kaybedenlere bir kez daha Allah’tan rahmet, yaralılara da acil şifalar diliyorum” dedi.
Türkiye, 2015-2017 yılları arasında İslam Devleti ve yasadışı Kürt gruplar tarafından bir dizi ölümcül bombalı saldırıya uğradı. Bunlar arasında 19 Mart 2016’da aynı sokakta beş kişinin ölümüne ve 36 kişinin yaralanmasına neden olan bir intihar bombacısı saldırısı da vardı. Türk polisi daha sonra bombacının IŞİD ile bağlantılı olduğunu söyledi.
O yılın Ocak ayında, işlek Sultanahmet semtinde bir intihar bombacısı 13 kişiyi öldürdü. Haziran ayında, otomatik silahlar ve patlayıcı kemerlerle silahlı saldırganlar İstanbul Atatürk havaalanının girişine saldırdı, saldırganlar dışında 45 kişiyi öldürdü ve 230’dan fazla kişiyi yaraladı.
Washington Yakın Doğu Politikaları Enstitüsü düşünce kuruluşundan Soner Çağaptay, “Bu saldırının arkasında kimin olduğunu bilmeden, bunun altı yıl içinde ilk terör saldırısı olması, Türkiye genelinde yüzlerce kişinin öldüğü 2015-16 döneminin korkunç anılarını geri getiriyor” dedi. .
Bunun sonucunda seçmenlerin sağda sertleştiğini görebileceğimizi düşünüyorum” diyen Erdoğan, daha önce olmasa da önümüzdeki yıl Türkiye’de yapılacak seçimlere işaret etti. “Bence aynı eğilim çizgisi tekrar geçerli olabilir, kim kendini teröre karşı duran bir güvenlik adayı olarak gösterirse, tabanını güçlendirebilir.”
Çağaptay, Türk yetkililerin sosyal medyayı kısıtlama ve iddia edilen dezenformasyonu engelleme çabalarının, hükümet kısıtlamalarının caydırıcı etkisinin yerel medyada görünür olmasıyla geri tepebileceğini söyleyerek şöyle devam etti ;“İnsanların haber almak istediği için bunun zahmetli bir trend olduğunu düşünüyorum. Ana akım haber sitelerinin bunu haber yapmasının engellendiği bir son dakika haber ortamında basın özgürlüğünü ne zaman kırarsanız, insanlar alternatif kaynaklara yönelirler. Hükümet haberleri kısıtlamaya çalıştığında her zaman sahte haberlerin yayılma tehlikesi vardır”
