Karabük merkezli 50 ilde bayilerden yeni araçları toplayarak, tekel oluşturdukları ve araç fiyatlarındaki artışı etkiledikleri iddiasıyla 51 kişi hakkında SEGBİS aracılığıyla ifadeleri alınmak üzere gözaltı kararı verildi.
Karabük Valiliği, Karabük Cumhuriyet Başsavcılığı’nın otomobil stokçularına yönelik yürüttüğü soruşturma ile ilgili açıklama yaptı. Valilik, sıfır kilometre araçların galericiler ve gayri resmi otomobil alım satımı yapan kişiler tarafından bayilerden toplanarak stoklandığı ve piyasada tekel oluşturulduğu haberleri üzerine savcılık tarafından resen soruşturma açıldığını belirterek, şu açıklamada bulunuldu:
“Son zamanlarda ülkemiz genelinde gerek yazılı medyada gerek görsel medyada ‘sıfır km’ otomobillerin bayilerde bulunamadığı, bayilerde olması gereken otomobillerin galericiler ve gayri resmi otomobil alım satımı yapan kişiler tarafından bayilerden toplanarak stoklandığı ve ‘sıfır km’ otomobil piyasasında tekel oluşturulduğu, ardından tekel oluşturulan piyasada bayilerden toplanarak stoklanan ‘sıfır km’ otomobillerin bayi liste fiyatlarının çok üzerinde manipülasyon yapılarak fahiş fiyatlarla ilan sitelerinde satışa sunulmak suretiyle haksız kazanç elde edilmeye çalışıldığı ve vatandaşların mağdur edildiği haberlerinin yer alması üzerine Karabük Cumhuriyet Başsavcılığımız tarafından TCK’nin 237. maddesi uyarınca ‘fiyatları etkileme’ suçu kapsamında eylemlerin değerlendirilmesi amacıyla 1 Aralık tarihinde resen soruşturma başlatılmıştır.”
BİR ÖNCEKİ YILIN RAKAMLARI KIYASLANDI
Bayilerden otomobillerin toplanarak tekel oluşturulduğunun tespit edildiği ifade edilerek, şu açıklamada bulunuldu:
“Başlatılan soruşturmada Karabük Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüğü görevlilerinden kurulan özel ekibin verilen talimatlar neticesinde hazırladığı ve Cumhuriyet Başsavcılığı’mıza sunduğu rapor incelendiğinde araç fiyatlarındaki artışın mevcut enflasyon ve Döviz kurlarındaki artışların çok üzerinde olduğu, Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin yayınladığı raporlara göre 2021 yılında (aralık ayı hariç) 675 bin 107 adet sıfır kilometre otomobil satıldığı, 2021 yılında satılan otomobillerin 60 bin 216 adedinin ise kasım ayında satıldığı, 2021 yılı satış rakamları son 10 yılın satış rakamları ile karşılaştırıldığında fiyatlardaki artışın serbest piyasa ekonomisi gereğince arz talep ilişkisi ile açıklanamayacağı, otomobil arzında 2018 yılında toplam 620 bin 937 adet, 2019 yılında toplam 479 bin 60 adet, 2020 yılında toplam 772 bin 788 adet otomobil satıldığı hususları göz önünde bulundurulduğunda önceki yıllara nazaran kayda değer bir eksiklik bulunmadığı, mevcut fiyat artışının vatandaşın talebinden veya arz yönündeki eksiklikten kaynaklanmadığı, aksine galericiler veya gayri resmi otomobil alım satımı yapan kişiler tarafından bayilerden otomobillerin toplanarak tekel oluşturulan piyasada araçların fahiş fiyatlarla ilan sitelerinde satışa sunulmasından kaynaklandığı, ülkemiz genelinde soruşturmaya konu otomobil markalarının bayilerinde otomobil bulunmadığı, sıfır km otomobillerin bayi liste fiyatlarının çok üzerinde kalan bedelle ilan verilerek satış sunulması nedeniyle ikinci el otomobil fiyatlarının dahi aynı marka ve model sıfır km otomobil fiyatlarının üzerine çıktığı tespit edilmiştir.”
‘226 ŞÜPHELİ TALİMATLA İFADEYE ÇAĞRILDI’
Soruşturma kapsamında 51 kişinin SEGBİS aracılığıyla ifadesinin alınacağı açıklanarak, şunlar belirtildi:
“Yapılan tespitler neticesinde galericiler ve gayri resmi otomobil alım satımı yapan kişilerin bayilerdeki otomobilleri toplayarak piyasada tekel oluşturdukları, ardından tekel oluşturdukları piyasada vatandaşın bayiden otomobil alma imkanını ortadan kaldırıp stokladıkları otomobilleri bayi liste fiyatlarının çok üzerinde ilan sitelerinde satışa sunarak fiyatların yükselmesine neden olmak şeklindeki hileli hareketleri ile TCK’nın 237. maddesinde düzenlenen ‘fiyatları etkileme’ suçunu işlediklerinin değerlendirilmesi üzerine Cumhuriyet Başsavcılığı’mız tarafından verilen talimat ile ülkemiz genelinde eş zamanlı olarak 15 Aralık günü Karabük dahil 50 ayrı ilde tespit edilen 226 şüpheli talimatla ifadeye çağrılmış, 51 şüpheli hakkında ise SEGBİS aracılığıyla ifadesi alınmak üzere Gözaltı kararı verilmiştir. Soruşturma işlemleri devam etmektedir.”
BAKANLIK CEZA VERMİŞTİ
Ticaret Bakanlığı, Haksız Fiyat Değerlendirme Kurulu’nca İzmir’de bir Otomotiv bayiine Stokçuluk yaptığı gerekçesiyle ceza üst sınırı olan 545 bin 550 liralık idari para cezası verildiğini duyurmuştu.
Bakanlıktan yapılan açıklamada şöyle denilmişti.
“Ticaret Bakanlığınca, tüm sektörlerde tüketicilerin temel ihtiyaçlarını karşılamak için zorunlu olan mal ve hizmetlerde yapılan haksız fiyat artışları ile tüketicilerin mallara ulaşmasının engellenmesine sebep olan stokçuluk faaliyetlerine yönelik suiistimaller yakından takip edilmektedir. Arz talep dengesiyle uyuşmayan fiyat artışlarına ve kurallı serbest piyasayı bozucu faaliyetlere karşı caydırıcı tedbirler alınmakta ve Bakanlığımızca mevzuat çerçevesinde tüm imkanlar seferber edilmektedir.”
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN DA UYARMIŞTI
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan geçtiğimiz günlerde stokçuluk yapanlara en ağır cezaların verileceğini söyleyerek “Otomotivde bile stokçuluk yapıyorlar. Bunun bedelini ağır ödeyecekler. Vatandaşımıza, hele hele gıdada bu tür zulmü yapanlara biz ‘Buyur yoluna yine devam et’ diyemeyiz” uyarısında bulunmuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı açıklamada “Benim en çok rahatsız olduğum konu stokçuluk. Stokçuluk biliyorsunuz, Diyanet İşleri Başkanımın yanında bunu konuşmak bana düşmez ama bizim dinimizde de haramdır. Böyle bir şeye gidemezsiniz. Fakat görüyoruz ki stokçuluk yapanlar var. Her alanda. Bakın son zamanlarda otomotiv sektöründe bile stokçuluk var. Birçok kapalı otoparklara sıfır otomobiller depolamak suretiyle onun da stokçuluğunu yapıyorlar” demişti.
STOKÇULARA CEZA ARTIRIMI TEKLİFİ MECLİS’E SUNULDU
AKP milletvekillerinin imzasıyla sunulan teklife göre, 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Kanunu’nda Stokçuluk yapanlara uygulanan para cezalarının ‘50 bin TL’den 500 bin TL’ye kadar’ çıkabileceğini öngören düzenleme, ‘100 bin TL’den 2 milyon TL’ye kadar’ olarak değiştirilecek.
49 YILA UZATILACAK
Teklifte yer alan bir diğer düzenlemeye göre Denizcilik İşletmeleri ve Demiryolları’na ait limanlarda 30-39 yıl arasında olan sözleşme süreleri 49 yıla kadar uzatılabilecek. Bunun için yasal düzenleme çıktıktan sonra 4 ay içinde başvuruda bulunulması gerekecek. Böyle bir durumda ek sözleşme düzenlenecek. Sözleşme bedelleri ise, değerleme raporlarıyla belirlenen rakamlarla oluşturulacak. Değerleme yapmak için de Özelleştirme İdaresi Başkanlığı en az iki kuruluşu danışman olarak görevlendirecek